Die Agri Handboek 5de Uitgawe | Page 630

628 waardetoevoeging en landbouverwerking Jag Raadpleeg ook die “Wildboerdery” en “Voëlwild, watervoëls en ander pluimvee” hoofstukke. 1. Oorsig Inligting oor jag, byvoorbeeld regulasies en prosedures, is beskikbaar by www.professionalhunters.co.za en www.sahunt.co.za Jag was deel van ons land se geskiedenis van die vroegste tye. Met die koms van die Europeërs het ’n nuwe tydperk aangebreek, en het wildgetalle begin kwyn as gevolg van die gebruik van moderne wapens en die kommersiële vraag na vleis, horings, tande en velle, in so ’n mate dat verskeie spesies uitgesterf het. Gelukkig is die situasie uiteindelik onder beheer gebring toe besorgde groepe stappe begin doen het om die oorblywende dierelewe te bewaar. Dit was jagters wat die leiding in dié proses geneem het, en hulle was ook verantwoordelik vir die vestiging van die eerste bewaringsorganisasies in Suid-Afrika. Die bekoring van die jag vir die moderne jagter is die ervarings wat met ’n jagtog gepaard gaan — die verlustiging in die buitelewe, die kans om te ontsnap van die rustelose kom en gaan van die stadslewe, die samesyn met vriende, en natuurlik die opwinding van die jag self. Gereguleerde jag as sportsoort het nie die bedreiging of uitwissing van ’n enkele spesie veroorsaak nie. In teendeel, die geld wat deur jagters bestee en bygedra word, betaal vir wildbeskerming. Die moderne jagter is ’n ware omgewingsbewaarder wat glo aan die wyse gebruik van hulpbronne tot voordeel van die hele gemeenskap. In die tweede helfte van die twintigste eeu is ’n nuwe model vir wildbestuur op privaatgrond in Suid–Afrika ontwikkel. Grondliggend aan hierdie model was die beginsels van die private besit van wild en toereikende omheining om die diere in te kamp. Die kommersiële wildbedryf op privaatgrond het klein begin in Suid-Afrika, maar het sedertdien bly ontwikkel. Baie boere het landbougrond in wildplase omskep om voordeel te trek uit die winste wat deur die groeiende wildbedryf gebied word. Sommige dele van die land is omskep in lappieskomberse met wildplase wat deur hoë heinings afgekamp is, en wildgetalle het oor die afgelope veertig jaar eksponensieel toegeneem. Op plekke waar bepaalde wildsoorte nie meer voorgekom het nie, het plaaseienaars wild van elders oorgeplaas om troppe op hul plase te vestig en aan te vul. Só is nie alleen die getal diere vermeerder nie, maar ook die diversiteit van spesies op privaatgrond. Die omwenteling in die wildbedryf wat op privaatgrond in Suid-Afrika plaasgevind het, word deur baie beskou as een van die wondere van bewaring in die wêreld. Die dryfveer agter die hele proses was die markaanvraag van jagters met ’n begeerte om wild te jag. Volgens navorsing word soveel as 60% van die totale inkomste van die kommersiële wildbedryf deur jag gegenereer. Benewens die sowat 200 000 plaaslike jagters wat jaggebiede in die land jaarliks besoek, moet besteding deur die talle buitelanders wa t die land besoek in berekening gebring word. Die geld wat jagters bereid is om te betaal vir trofeë, ontspanningsaktiwiteite en vleis, gee lewenskrag aan ’n enorme bedryf met ’n totale waarde wat geraam word op meer as R7 miljard. Jag was die hoeksteen van bewaringsontwikkeling in die twintigste eeu, en dit lewer steeds die belangrikste bydrae tot bewaring aan die begin van die 21e eeu. Jag is ’n buitengewone vorm van volhoubare gebruik van bronne wat reeds bewys het dat dit belangegroepe skep wat bewaringsinisiatiewe stimuleer en operasionele inkomste genereer vir bewaringsbegrotings; derhalwe is dit een van die vernaamste dryfvere van bewaring. Mens kan nie anders as om trots te wees op die bydrae wat jagters en jag oor baie jare aan bewaring gemaak het nie. Ons moet ’n beroep op jagters doen om met trots te jag en om steeds voort te bou aan ’n erfenis. As jagters het ons ’n verantwoordelikheid om ons rol in die natuur te vervul. Jagters vorm ’n noodsaaklike deel van bewaring, soos dit uitgedruk word in die slagspreuk van die Konfederasie van Jagverenigings van Suid-Afrika (KJASA): “GEEN JAG — GEEN WILDLEWE NIE”. Bron: Aangepas uit ’n bydrae tot hierdie projek wat deur professor Pieter van Niekerk van die Nelson Mandela Metropolitaanse Universiteit en CHASA gestuur is. 2. Betrokke verenigings Konfederasie van Jagverenigings van Suid-Afrika (CHASA) www.chasa.co.za Bestuurder: Rory O’Moore Tel/faks: 041 922 5600 [email protected] Voorsitter: Stephen Palos Tel: [phone] stephen@thegrillmaster. co.za Sekretaris: Matt Relihan Tel: [phone] [email protected] CHASA is ’n oorkoepelende liggaam vir alle jagverenigings in Suid-Afrika; dit funksioneer as ’n sentrale gespreksforum en spreekbuis wat op nasionale vlak namens die jagbedryf in Suid-Afrika kan funksioneer. Liggame wat by CHASA geaffilieer is: • African Gamebird Research and Development Trust (AGRED) www.agred.com • Amatola Hunters Association www.amatolahunters.co.za • Big Bore Association – Southern Africa www.bigbore.org • Border Hunting Club www.borderhunting.co.za • Bosveld Jagters& Wildbewaringsvereniging www. bushveldhunters.co.za • Bosveld Wapen en Ammunisie Vereniging Tel: [phone] [email protected] • Kaapse Jagters- & Wildbewaringsvereniging www.kaapjag.co.za • Clay Target Shooting Association of Southern Africa (CTSASA) www.ctsasa.co.za • East Cape Game Management Association www.ecgma.co.za • Handwapen Jagtersvereniging van Suider Afrika www. handgunhuntersa.com • Hoëveld Jagters- & Wildbewaringsvereniging Tel: [phone] [email protected] • Kalahari Jagters- & Wildbewaringsvereniging Tel: [phone], [email protected] • KwaZulu-Natal Hunting & Conservation Association www. kznhunters.co.za • Noordkaap Jagtersvereniging Tel/faks: 053 831 1480 [email protected] • Noordwes Jagters- & Wildbewaringsvereniging Tel: [phone], nwjagters@@vodamail.co.za • Problem Animal Control Association of South Africa Tel: [phone] [email protected] • SA Jaggeweerskietvereniging Tel: [phone] • South African Falconry Association of South Africa (SAFA) Tel: [phone] [email protected] • Suid-Kaap Jagters- & Wildbewaringsvereniging http:// suidkaapjagters.co.za • Swartwitpens Jagtersvereniging www.swartwitpensjagters.co.za • Vrystaat Jagters en Wildbewaringsvereniging www.fshunters. co.za