619
waardetoevoeging en
landbouverwerking
Droëvrugte
1. Oorsig
Droëvrugte is vrugte wat gedroog is, sy dit op natuurlike wyse of deur die
gebruik van ’n masjien soos ’n voedseldehidreerder. Rosyne, pruimedante
en dadels is voorbeelde van gewilde droëvrugte. Ander vrugte soos appels,
appelkose, kiwivrugte, mango’s, nektariens, piesangs, rooibosbessies, vye,
veselperskes, papajas, perskes, pere, tamatiepruime, pynappels, aarbeie en
tamaties kan ook gedroog word.
Die droging van vrugte help om dit te preserveer, selfs indien dit nie verkoel
kan word nie, en verleng die rakleeftyd daarvan aansienlik. Wanneer vars
vrugte nie beskikbaar is nie, onprakties is of buite seisoen is, kan droëvrugte
as alternatief dien. Dit word dikwels by bakmengsels en ontbytgraankosse
gevoeg.
Die Suid-Afrikaanse rosynebedryf vind baat by die internasionale toename
in gesondheidsbewustheid.
Die voordele van droëvrugteproduksie sluit die volgende in:
• ’n Langer raklewe en dus ’n langer bemarkingstyd, sodat droëvrugte
die hele jaar beskikbaar is
• Minder bergruimte, wat vervoerkoste verlaag
• Lae of geen verkoelingskoste nie
• Geskilde vrugte, gesny en gereed vir die verbruiker
• ’n Hoër gedehidreerde waarde as vir vars produkte
• Goeie aanpasbaarheid by ander bestanddele in droëvoedselmengsels
• Meer stabiele pryse as vir vars produkte
2. Plaaslike sakeomgewing
Suid-Afrika is ’n kleinskaalse mededinger op die internasionale mark. Ons
voer jaarliks tussen 30 000 en 40 000 ton rosyne uit. Die plaaslike aanvraag
is tussen 10 000 en 12 000 ton.
Beide die plaaslike bemarking en die uitvoer van droëvrugte is vry van
regeringsinmenging. Wanneer die vrugte uitgevoer word, moet daar egter
aan die vereistes en gehaltestandaarde vir plantgesondheid voldoen word.
Droëvrugte word hoofsaaklik in die Wes-Kaap, die Suidwestelike Distrikte,
die Noord-Kaap, die Klein Karoo, die Olifantsriviergebied en die gebied
van die Bo- en Benede-Oranjerivier geproduseer. Appelkose word
grotendeels in die Klein Karoo verwerk. Pruimedante word byna uitsluitlik
in die Tulbaghdistrik van die Wes-Kaap verbou, en die meeste rosyne langs
die Benede-Oranjerivier. Korente is uit die Vredendaldistrik afkomstig.
Boomvrugte, in teenstelling met wingerdvrugte, word hoofsaaklik in die
Wes-Kaap en in die Suidwesteli