20 | BNL | Juli 2021 | CAO Tekst | Joost Hanraets
BOUWEN AAN EEN NIEUWE CAO !
Sinds mei 2021 ligt er een nieuw akkoord voor de cao Bouw & Infra op tafel . Dit is de uitkomst van maandenlange onderhandelingen tussen werkgevers en de vakbonden . Hoe is de nieuwe cao tot stand gekomen : welke processen en keuzes liggen hieraan ten grondslag ?
De Bouw & Infra is een complexe sector , met verschillende subbranches variërend van de woning- en infrabouw , tot sloop- en gespecialiseerde asfaltwerkzaamheden . Binnen al deze bloedgroepen werken zowel medewerkers op kantoor als op de bouwplaats . Soms werken ze samen met enkele collega ’ s , soms met honderden op een project . Toch moet er voor al deze bedrijven en hun medewerkers één , allesomvattende cao komen . Met afspraken over lonen en andere arbeidsvoorwaarden .
Tussentijdse terugkoppeling Elke subbranche kampt met andere uitdagingen . “ De infra heeft bijvoorbeeld meer te lijden onder de corona- en stikstofcrisis dan de woningbouw . Het was aan ons om al die belangen mee te nemen . Om er zeker van te zijn dat we de belangen van specifieke lidbedrijven optimaal behartigen , hebben we afspraken ook tussentijds teruggekoppeld in de BACA .” In deze BeleidsAdviesCommissie Arbeidsvoorwaarden ( BACA ) is de gehele sector van elke regio vertegenwoordigd . Vinden jullie dit een reële loonstijging ? Zijn er aspecten die we vergeten zijn mee te nemen ? Dergelijke vragen legde de onderhandelingsdelegatie voor aan de BACA . Raessens licht toe : “ Ik heb tijdens de onderhandelingen geregeld gebeld met lidbedrijven om standpunten te checken of te vragen naar praktijkvoorbeelden .”
Wat vinden lidbedrijven belangrijk ? Een nieuwe cao is het resultaat van een lang proces . Dat begon een paar jaar geleden met Ronde Tafel Overleggen . In deze bijeenkomsten konden bedrijven uit de gehele sector en van elke omvang aangeven welke punten zij op de onderhandelingsagenda wilden . “ Wat vinden bedrijven in onze sector op dit moment het belangrijkst ? Dat wilden wij als onderhandelaars graag van onze leden zelf horen , voordat we met vertegenwoordigers van de FNV en CNV aan tafel gingen ”, zegt George Raessens , Vice-Voorzitter Bestuur Koninklijke Bouwend Nederland . Op basis van de Ronde Tafel Overleggen stelden de onderhandelaars hun arbeidsvoorwaardenagenda op .
Spijkers met koppen Vanwege de coronarestricties mochten er van elke kant maar drie in plaats van zes man fysiek aanwezig zijn bij de onderhandelingen . Dat had volgens Raessens ook een voordeel : “ Het was makkelijker om met een klein gezelschap dagen te plannen . We hebben de voorbereidingen digitaal gedaan .” Dat kwam het onderhandelingsproces ten goede . “ Tijdens de voorbesprekingen groeide het onderlinge vertrouwen en kwamen we er van elkaar achter wat we echt belangrijk vonden . Daardoor konden we tijdens de fysieke onderhandelingen spijkers met koppen slaan .”
Ruggenspraak Begin 2021 begonnen de face-to-face onderhandelingen tussen de werkgevers en de vakbonden . “ We zagen elkaar een of twee keer per week . Tussentijds schorsten we de gesprekken om via Teams te overleggen met de drie onderhandelaars die niet fysiek aanwezig konden zijn ”, licht Raessens toe . Indien nodig voerden de onderhandelaars ruggenspraak met vertegenwoordigers van het Dagelijks Bestuur . “ Enkele leden van het Dagelijks Bestuur stonden dag en nacht paraat voor overleg .”
Niet altijd een tastbaar resultaat “ Soms onderhandel je lang over een onderwerp , maar komt er uiteindelijk geen akkoord . Dan ziet de achterban daar niets van terug ”, zegt Raessens . Dit was bijvoorbeeld het geval bij de overurenregeling voor UTA en doorbetaling van de schooldag van BBL-leerlingen . “ Dat gebeurt soms en is niet nutteloos . Wij verwachten dat deze onderwerpen de volgende onderhandelingsronde ook weer aan bod komen , wij kunnen ons daar nu op voorbereiden .” In andere gevallen lijkt het alsof het resultaat tegenvalt , terwijl er eigenlijk het maximale uitgehaald is . “ De pensioenpremie is gestegen van 25 naar 26 procent . Hadden we dat niet uitonderhandeld , was de premie naar 28 procent gestegen .” Daarnaast heeft de werkgeversdelegatie heel bewust aangestuurd op een tweejarige cao . “ Corona , PFAS en stikstof brengen veel onzekerheid over loonkosten met zich mee . Werkgevers zijn gebaat bij duidelijkheid over de loonkosten voor de looptijd van de cao .”
De huidige CAO loopt tot 2023 . Dat betekent dat de nieuwe Ronde Tafel Overleggen en onderhandelingen niet ver weg zijn . “ Het cao-traject gaat eigenlijk continu door ”, zegt Raessens . “ Momenteel leggen we lidbedrijven uit waarom we bepaalde keuzes hebben gemaakt en overleg ik maandelijks met de vakbonden . “ We leren elkaars standpunten beter kennen en kweken een persoonlijke band , begrip en onderling vertrouwen . Daarmee leggen we de basis voor toekomstige succesvolle en efficiënte cao-onderhandelingen .”
Meer weten over de inhoud van de nieuwe cao ? Op www . bouwendnederland . nl / cao staat een overzicht van de afspraken .