HERONDEKTE REMBRANDTPORTRETTEN NAAR RIJKSMUSEUM
Het Rijksmuseum heeft twee kleine portretten van Rembrandt herontdekt. De schilderijen uit 1635, waarop Jan Willemsz van der Pluym en Jaapgen Caerlsdr. zijn verbeeld, waren bijna twee eeuwen onder de radar en doken twee jaar geleden op. Na uitgebreid onderzoek, heeft het Rijksmuseum de identiteit van de geportretteerden vastgesteld en de toeschrijving aan Rembrandt verder onderbouwd. De portretten zijn niet alleen bijzonder omdat het de kleinste portretten van Rembrandt zijn, maar ook omdat Jan en Jaapgen tot de familiekring van de kunstenaar behoorden. De schilderijen zijn door de familie Holterman eerder dit jaar gekocht en worden nu langdurig in bruikleen gegeven aan het Rijksmuseum. De portretten zijn vanaf 13 december te zien.
Henry Holterman: Het Rijksmuseum heeft het grootste overzicht van Rembrandt schilderijen ter wereld. Gezien mijn innige band met het museum en omdat het team van experts een meerjarig onderzoek heeft gedaan naar deze portretten, vind ik dat deze werken hier thuishoren.
Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum: Jan en Jaapgen brengen de bezoeker dichter bij Rembrandts familiekring. Het is fantastisch dat de portretten zijn gekocht door de familie Holterman, ook een familie, en dat ze worden toevertrouwd aan het Rijksmuseum, zodat miljoenen mensen ervan kunnen genieten.
WIE WAREN DE GEPORTRETTEERDEN FIGUREN?
Twee grotere versies van de kleine ovale portretten waren al geruime tijd bekend. Isabel van Eeghen, archivaris van de stad Amsterdam, had deze in 1977 als Jan en Jaapgen geïdentificeerd, op basis van hun voorkomen in een veilingcatalogus uit 1760. Jan Willemsz van der Pluym was een vermogende leidekker en loodgieter in Leiden, en trouwde in 1591 met Jaapgen Caerlsdr. De kinderen van hun achterachterkleinkind, Marten ten Hove, waren een van de twee inbrengers van de veiling in 1760. Dat het misschien om Jan en Jaapgen ging, had te maken met de leeftijd die op de schilderijen staat vermeld (de man was 69 en de vrouw 70). Omdat zij in 1591 trouwden, zouden Jan en Jaapgen in 1635 die leeftijden kunnen hebben. Deze identificatie was echter speculatief en de grotere versies werden door experts om meerdere redenen uit Rembrandts oeuvre geschrapt. Het opduiken van de kleine ovale portretten en nieuw onderzoek uitgevoerd door het Rijksmuseum leidden echter tot de conclusie dat het inderdaad om Jan en Jaapgen gaat en dat Rembrandt van de kleine portretten de maker is.