AFRA KAYA
Abraham de Moivre
K ş sel Yaşamı
Abraham De Moivre , en çok olasılık teorisi üzerine yaptığı çalışmaları ile bilinir . Ayrıca kendisi , ölüm gününü hesaplaması ile de tarihe geçer .
Bilimsel Çalışmaları
En ünlü eseri olan “ Şans Doktrini – ” The Doctrin of the Changes ” adlı çalışmasını 1711 yılında yayınlar . Bu eserini 1718 , 1738 ve 1756 yıllarında genişletilmiş baskılarıyla yeniden düzenler . 1756 yılındaki baskısında De Moivre “ binom dağılımına normal yaklaşımı ” sunarak ilk kez normal dağılımın eğrisini bulur ( bu yaklaşımla normal dağılımın olasılık fonksiyonunun ilk integral hesabının temelini oluşturur ) ve o dönem adlandırılmasa bile şu anki adıyla bilinen “ standart sapmanın ” ne olduğunu anlatır . Ayrıca bu eserinde “ istatistiksel bağımsızlık ” kavramının yani istatistiksel olarak bağımsız olayların kesişiminden oluşan bileşik bir olayın olasılığının , bileşenlerinin olasılıklarının ürünü olduğunu ilk kez anlatan da kendisidir .
Abraham De Moivre , 26 Mayıs 1667 ’ de Fransa ’ nın Champagne kentinde dünyaya gelir . Babası cerrah olup ailesi Protestandır . 11 yaşındayken ailesi tarafından Yunanca öğrenmek üzere okula kaydettirilir ; fakat okulu dini gerekçeler yüzünden kapatılır . Bu yüzden 1684 ’ e kadar Saumur ’ da mantık okur . Çalışmalarına fizik ve matematik alanında Collège de Harcourt ’ ta devam eder . 1684 yılında Jacques Ozanam ’ dan ( Fransız matematikçi , 1640-1718 ) özel dersler alır . Protestan inanışın Katolik Fransa ’ da baskı altında olmasından dolayı tutuklanır . De Moivre salıverildikten sonra Fransa ’ dan göç etmek zorunda kalan ailesi , 1688 yılında İngiltere ’ ye yerleşir . İngiltere ’ de özel dersler vererek , kumarbazlara olasılık hesapları yaparak ve hatta satranç turnuvalarından para elde ederek geçimini sağlayan De Moivre hiç evlenmez . Çağdaşı Newton ’ un “ Principia ” adlı eserine çalışır ve matematik alanında kendinden söz ettirmeye başlar . Ayrıca Peder Prestet tarafından yazılan ‘ Elements de Mathematiques ’ i , Christiaan Huygens ’ in ( Hollandalı matematikçi , 1629 – 1695 ) yazdığı ‘ Ludo Aleae ’ deki De Ratiociniis ’ i gibi çeşitli matematik çalışmalarını da okur . Doğuştan İngiliz olmadığı için akademik kariyerinde herhangi bir unvana sahip olamaz . Fakat 1697 yılında Royal Society üyeliğine seçilir . Yakın arkadaşları arasında Sir Isaac Newton ( 1643 – 1727 ) ve Edmond Halley ( 1656 – 1742 ) vardır . Son yıllarında görme yetisini kaybeder , oldukça yoksul bir yaşam sürer ve 27 Kasım 1754 yılında aramızdan ayrılır .