✤
✤
Küçük kitapçığı kısa sürede Avrupa�nın birçok dilinde , bu arada Türkçede de yayımlanan ve satı� rekorları kıran Stéphane Hessel , insanlığın vahim bir noktaya geldiğini , ama her türlü zorluğun da altından kalkabilecek bir kapasiteye sahip olduğunu dü�ünüyor . Avrupa aydın dünyasının bu sınırlar üstü " ihtiyar delikanlısı ", sorularımızı yanıtladı . dürüyorum . İnsanoğlunda , her birimizin içinde henüz kullanılmamı� nice olanaklar mevcut . Çalı�maya , dü�ünmeye , yazmaya , hatta aramızdan bazıları sanat , edebiyat , �iir yaratmaya uğra�ıyor . Ancak henüz denemediğimiz bir �ey varsa o da �iyilik� yaratmak . İnsanın irade ve isteğinin daha güzele doğru deği�meye , dünyayı iyile�tirmeye kadir olduğunu biliyorum .
- Sizi geçtiğimiz 7 �ubat ’ ta , bağımsız internet gazeteciliğinin en ba�arılı örneklerinden Mediapart portalının Théatre de la Colline salonunda düzenlediği �Öfkelenelim , “ irenelim , Yaratalım ! � gecesinde izledim . 20 ya�ında bir genç kadar dinamik , ne�eli , heyecanlı ve de özellikle umut doluydunuz . Halbuki insanlık tarihinin en karanlık sayfalarını içeren 20 ’ nci yüzyılı ve hatta oldukça umutsuz bir 21 ’ inci yüzyıl ba�langıcı ya�adınız . Nasıl hâlâ insana güvenebiliyorsunuz ? STÉPHANE HESSEL - 20�nci yüzyılda büyük bir çoğunluğun ya�adığı olağanüstü zor ve acılı zamanlara rağmen hissettiğim , hatta açıkçası inandığım odur ki , insanoğlu her türlü zorluğu çözmeye kadirdir . Bugüne kadar nasyonal sosyalizm gibi çok ağır sorunla kapı�tık . Kazandık . Ba�ka bir ağır sorun , Stalinizm vardı . Kazandık . Sömürgecilik ve sömürgesizle�me gibi fevkalade zorlu bir süreçten geçtik . Bu devir tümüyle kapanmamı� da olsa , ileriye doğru ciddi adımlar attık .
�imdi çözmekten çok uzak olduğumuz bir ba�ka sorunla daha kar�ı kar�ıyayız . Gezegenimiz , toprakla olan ili�kimiz . Doğaya barbarlar gibi davrandık . Onun ihtiyaçlarını hiç göz önüne almadık , yalnızca kendimizi dü�ündük . Dolayısıyla geldiğimiz nokta çok vahim . Fakat bugün artık bu durumun tamamen bilincindeyiz ve deği�mek gerektiğini biliyoruz . Diğerlerine nasıl bir çözüm bulduysak veya çözüm yollarını görebiliyorsak , buna da bir çözüm bulmak zorundayız . Bu nedenle çok ilerlemi� ya�ıma , çok zorlu dönemlerden geçmi� olmama rağmen , hâlâ büyük oranda insana olan güvenimi sür-
- Çok iddialı bir �gerçek sosyalizm� serüveninin ba�arısızlığı , sosyalizm rüyasının sonu mu demek ? İnsanlığın varabileceği en yüksek politik , ekonomik ve sosyal evre �kapitalizm� mi ? İnsanlığı iyile�tirme , mükemmelle�tirmenin tek yolu kapitalizmi yontmak , zaalarını düzeltmekten mi geçiyor ? STÉPHANE HESSEL - Hayır ! Tam tersine ! Yazdıkları �u sıralar çok ihmal edilen biri var : Karl Marx . Onun çok haklı biçimde altını çizdiği bir hususa tamamen katılıyorum . �Kapitalizm insanlığın , toplumların evriminde ancak bir a�ama olabilir . � Kapitalizm bir dönem bazı noktalarda yararı dokunmu� bir sistem . Fakat �imdilerde büyük zararlar vermekte . Kapitalizm totalitarizmin tahammül edilmez bir biçimine dönü�mü� bulunuyor . Ba�langıçta iyi �eyler de yaptı . Örneğin içimiz-
✤
DOĞAYA BARBARLAR GİBİ DAVRANDIK . ONUN İHTİYAÇLARINI HİÇ GÖZ ÖNÜNE ALMADIK , YALNIZCA KENDİMİZİ DÜŞÜNDÜK .
✤
85