✤
✤
bir hastalık gibidir� demi�tim, hâlâ aynı ikirdeyim. Buna rağmen 12 Eylül�den sonra, Yol ilminin müziğini besteledim ve biraz da bu nedenle üç yıl Paris�te ya�adım. Bu dönemin bana katkıları oldu elbette. Abidin ve Güzin Dino, Nâzım�ın eski e�i Münevver Andaç, Avni Arba�, Komet, Mehmet Ulusoy gibi sayamayacağım kadar önemli sanatçı ve Jack Lang gibi Fransız dostlar hayatımı zenginle�tirdi. Tülay German�la Paris�te albüm kaydettik. Bestelerim açısından da çok verimli oldu Paris. �Yiğidim Aslanım�, �Özgürlük�, �Gözlerin� gibi pek çok beste burada doğdu.
ARABESK GÜZEL DEĞİL!
– Türkiye’ de sanat ve özellikle müzik ne durumda? Bir söyle�ide, sanıyorum Konfüçyus’ tan alıntılayarak �Bir toplumun müziği bozuldu mu, o toplumda pek çok �ey bozulmu� demektir� demi�tiniz...
ZÜLFÜ LİVANELİ- Bu söze bütün kalbimle inanıyorum. Bir toplumun yaygın müziğinde, o toplumun eğilimleri duyulabiliyor. Biz ne yazık ki Karacaoğlan, Yunus Emre inceliğinden kaba haykırı�lara, kulağa tornavida sokar gibi dünyada hiçbir uygar insanın dinleyemeyeceği bir müziğe geldik. Çünkü toplumun çoğu incelikten, hüzünden, anlayı�tan merhametten uzakla�tı.
1950 ve 1960�lardaki kırdan �ehre yoğun göç, müziği bozdu. Ba�ka birçok �eyi bozduğu gibi. İnsanlar geldikleri köylerindeki müziği bir kenara ittiler ve �ehir müziğini de öğrenemediler. Ruhlarındaki karma�ıklığa denk gelen bir müziğe yöneldiler. Garip, komik bir �ey ortaya çıktı. Türkiye�de buna �arabesk� diyorlar, yıllardır her yere hâkim. Bunun Arap müziği ile ilgisi yok. Arap müziği güzeldir, bütün halkların müzikleri güzeldir, fakat bu güzel değil.
– �imdi hem Türkiye hem de dünyada sesinizi yazar olarak duyuruyorsunuz. Bir söy- le�ide benim asıl i�im ve yapmak istediğim yazarlık demi�tiniz. Müzisyenlik, ilm yönetmenliği ve yazarlık birbirinin devamı mı?
ZÜLFÜ LİVANELİ- Edebiyat benim hep kanımdaydı. Müziğim de salt müzik değil, edebiyatla, �iirle müzik arasında bir yerde duruyordu. �imdi kitaplarıma gömülmü� durumdayım.
– 70’ inci ya�ınızı son büyük müzik çalı�manız olan �Rumi Suite� konseri ve montajını ba�tan sona yeniden yaptığınız �Yer“ emir Gök Bakır� ilminin gösterimiyle Bremen’ de kutladınız. Bremen’ in sizde ayrı bir yeri mi var?
ZÜLFÜ LİVANELİ- Bremen benim için önemli. Çünkü çok dostum var bu �ehirde. Yıllar önce Peter Schulze�nin yapımcılığında ünlü Sendesaal�de �Ada� albümünü kaydettik. Aziz Nesin�le ve diğer dostlarla buraya çok gidip geldik.
– Avrupa, Batı müziği ne durumda?
ZÜLFÜ LİVANELİ- Ya�ım ilerledi diye mi böyle dü�ündüğümü bilmiyorum, ama müzik her yerde geriliyor. Çünkü deneysel müzik yapılmıyor, mal satma derdinde olan kapitalizm, bir canavar gibi müziği de ele geçirdi.
– Protest müzik nereden geldi, �imdi ne durumda?
ZÜLFÜ LİVANELİ- Sömürüye, zulme, insan hakları ihlâllerine, yoksulluğa kar�ı çıkan insan yüreği, protest müziğe har zaman ihtiyaç duyar. Çünkü e�kıya dünyaya sonuna kadar hükümdar olmaz.
– Çok te�ekkürler ve nice yıllara...
z
✤
MÜZİK GERİLİYOR, KAPİTALİZM BİR CANAVAR GİBİ MÜZİĞİ DE ELE GEÇİRDİ
✤
23