Iedereen die ooit wel eens een cross heeft gelopen herkent het tafereel. Enkels trappen en iedereen op een kluitje
bij de start is vaker norm dan uitzondering. “Waren er maar wat minder deelnemers” kan dan door je hoofd
spoken. In dit artikel lees je waarom het beter is voor je looptijd om tegen de hele club te lopen dan
in je eentje. Ongeveer een jaar geleden heb je mij (Vincent) misschien met een paar leeftijdgenoten
op het veld wedstrijdjes zien doen met de kinderen van de toenmalige A2 pupillen. Van school.
hadden wij de opdracht gekregen om een praktisch onderzoek uit te voeren naar iets dat te
maken had met het hart. Onze keuze viel op de invloed van competitie op het hartritme en
daarmee op de prestatie van de atleten. Uit onze proef is uiteindelijk gebleken dat
competitie (in de vorm van het aantal personen) wel degelijk invloed heeft op het
hartritme. Hoe dat zit lees je hieronder. Competitie is een begrip dat onder het
fenomeen stress valt. Met stress wordt dus niet alleen de stress bedoelt die je
krijgt als je hoort dat je nog maar een half uur hebt om het huis schoon
te maken, 5 minuten om naar school te fietsen of een minuutje tot de trein
gaat. Stress kan beter omschreven worden als de drang om te overleven.
Competitie is daar dus een deel van. Zodra je je in een stressvolle situatie
bevindt, reageert het lichaam hierop door verschillende mechanismen in
werking te zetten. Deze mechanismen moeten er voor zorgen dat je lichaam
die situatie aan kan en dat jij, als persoon, overleeft. Vergelijk het maar
met het mammoetjagen in de oertijd. Zo’n jacht was uiterst stressvol en
om te zorgen dat de mammoet je niet doormidden spiest, word je sneller,
sterker en kan je je beter concentreren. Allemaal om er voor te zorgen dat je
niet doodgaat. Een cross-wedstrijd is natuurlijk iets minder spectaculair maar
handelt op precies dezelfde wijze. De twee mechanismen die op gang komen
bestaan uit reacties die weer andere reacties op gang brengen. Het ene mechanisme
gaat via de hormonen (hormonale invloeden) en de ander via de zenuwen (neurale
invloeden). Hormonen zijn als het ware een soort sleuteltjes. Zodra je hersenen
merken dat je onder invloed van stress staat, gaat het signalen sturen naar een
hormoonklier. Zo’n klier maakt hormonen net zoals een zweetklier zweet maakt. Zweet
wordt echter het lichaam uitgeholpen (exocriene klier) terwijl hormonen het lichaam in worden
geholpen (endocriene klier). Die hormonen komen dus in het bloed terecht en reizen het hele lichaam
door: van je rechter kleine teen tot aan het puntje van je neus. Als je een hormoon vergelijkt met een sleutel, moet
deze sleutel ook op een slot passen.
216