Art exhibition "Secrets de famille" Art exhibition | Page 6
Η έννοια του μυστικού
Τί είναι το μυστικό; Το μυστικό ορίζεται μέσα από τις περιστάσεις με την έννοια ότι
δεν υπάρχει αντικειμενικότητα και γενίκευση ως προς τον ορισμό του. Δεν είναι
δυνατό να μην υπάρχουν μυστικά αφού η ικανότητα διατήρησής τους συνδέεται με
τον αυτοσεβασμό του ατόμου, την ελευθερία του ακόμα και με τον ίδιο τον έρωτα.
Ένα πέπλο που τυλίγει και προστατεύει τις φαντασιώσεις, τις σκέψεις, τα βιώματα
του ατόμου μοιάζει απαραίτητο για να αναπτυχθεί ο ψυχικός κόσμος.
Όμως υπάρχουν και τα μυστικά που δεν ανήκουν στο πλαίσιο της ιδιωτικότητας
αλλά κρατιούνται διότι φαντάζουν καταστροφικά αν αποκαλυφθούν. Αυτά είναι
τα μυστικά με “Μ” κατά τον Γάλλο ψυχαναλυτή SergeTisseron, και στην πλειοψηφία
τους αφορούν ζητήματα καταγωγής, θέματα γύρω από την γέννηση και τον
θάνατο, οδυνηρά γεγονότα. Ενδεικτικά, τα Μυστικά μπορούν να αφορούν
περιπτώσεις υιοθεσίας, μετακίνησης πληθυσμών που ο τόπος και οι συνθήκες
καταγωγής, προέλευσης δεν ειπώθηκαν ποτέ ή ακόμα και οι συνθήκες θανάτου ενός
μέλους μιας οικογένειας. Μπορεί όμως ένα Μυστικό να αφορά και ευχάριστες
καταστάσεις όπως τον έρωτα δύο ανθρώπων που δεν θα έπρεπε να έχει υπάρξει,
όπως σε συνθήκες πολέμου αλλά και ένας ομοφυλοφιλικός έρωτας. Το ίδιο το
γεγονός αλλά και ο τρόπος που βιώθηκε θα καθορίσουν την πορεία του.
Όμως τί είναι αυτό που μετατρέπει αυτές τις καταστάσεις σε Μυστικά; Τί είναι αυτό
που τα διαχωρίζει από τα προστατευμένα κάτω από το πέπλο της ιδιωτικότητας
μυστικά, και τα μετατρέπει σε Μυστικά κλεισμένα μέσα σε “ψυχικές κρύπτες”;
Τα Μυστικά είναι ανείπωτα, ανομολόγητα, πρέπει να μείνουν καλά κρυμμένα.
Κρυμμένα έως και ξεχασμένα πολλές φορές σε μια κατάσταση
“ψυχικού
εγκλεισμού” κατά τον N.Abraham.
Ο λόγος είναι το ότι ένα γεγονός μπορεί να έχει προκαλέσει οδύνη, πράξεις μπορεί
να έχουν φέρει ενοχή ή ντροπή, καταστάσεις μπορεί να μοιάζουν άλυτες και
δυσβάσταχτες. Έτσι η επιλογή είναι να μείνουν κρυφά σε μια προσπάθεια να
ξεχαστούν σα να μην έγιναν ή γιατί θεωρείται ότι η αποκάλυψή τους θα είναι
καταστροφική για την οικογένεια που “δεν θα το αντέξει”. “Ομως στην κατάσταση
αυτή του “ψυχικού εγκλεισμού” παραμένουν αναλοίωτα σε αντίθεση με τις
αναμνήσεις που επενδύονται και μεταβάλλονται με τις καινούργιες εμπειρίες.
Και μέσα από τις” ψυχικές κρήπτες” ξεπηδούν τα φαντάσματα που έρχονται σε
ανείπωπτο χρόνο και με κάποια φαινομενικά άσχετη αφορμή να δηλώσουν την
παρουσία του κλειδαμπαρωμένου Μυστικού προκαλλώντας σύγχυση στο ίδιο το
άτομο και τους γύρω του.