ոչ պետական կազմակերպությունները մեծ տեղ են հատկացնում կովկասյան ընձառյուծի պահպանության խնդրին15:
Այս խորհրդավոր, գեղեցիկ ու յուրահատուկ գազանն ունի
մարդու հոգածության կարիքը: Թե՜ նա, թե՜ մյուս բոլոր
կենդանիները մարդկության ագահության ու անխոհեմության պատճառով այսօր վտանգված են, գտնվում են խիստ
խոցելի վիճակում, և ո՞վ, եթե ոչ հենց մարդը, պետք է
գործադրի բոլոր ջանքերը՝ նրանց պահպանելու համար:
Երկար ու մանրամասն կարդալով նյութեր ընձառյուծի մասին, որը իմ և, համոզված եմ, շատերի սիրելի
կենդանիներից մեկն է, դիտելով այս կենդանու ենթատեսակների լուսանկարները համացանցում՝ ես հասկացա,
որ «ընձառյուծ» կոչվող «աշխարհը» անեզր է ու կարելի է
անընդհատ «ճանաչել» նրան: Գիտակցում էի, որ գուցե
հնարավորություն ունենամ մոտիկից տեսնելու կենդանի
ընձառյուծի: Մի բան է նրա մասին կարդալ և ուսումնասիրել
նրան գրքերով ու համացանցով, և մեկ այլ բան է՝ տեսնել
կենդանի ընձառյուծի վայրի բնության գրկում, նրա բնական
կենսամիջավայրում: Տեսնել և այնքան մոտիկից, որ կարծես
կարելի է դիպչել նրան: Այդ էր պատճառը, որ ամբողջ գիշեր
սպասում էի, թե երբ կբացվի լույսը, երբ մենք նորից
կփորձենք մեր բախտը՝ տեսնելու վայրի ընձառյուծ վայրի
բնության մեջ:
Վաղ առավոտյան ուղևորվեցինք դեպի այն վայրը,
որտեղ ընձառյուծի հետքեր էինք նկատել: Ճանապարհին
դարձյալ ուշադիր զննում էինք շուրջը: Գրեթե աննկարագրելի մի զգացողություն ունեինք. երբ հետևում ես վայրի
15
Այս առումով ուզում եմ հատկապես ընդգծել Բնության համաշխարհային
հիմնադրամի հայաստանյան մասնաճյուղի (WWF-Հայաստան) զգալի ու
կարևոր դերակատարումը և շարունակական ջանքերը (տես http://armenia.
panda.org/about_wwf/):
ԼՌՈՒԹՅԱՆ ԳԻՆԸ
63