gesig wat later nie volhoubare diereproduksie
kan ver-seker nie. Teoreties is die grootte van ‘n
veeplaas met veld in swak toestand dus baie
kleiner as wat dit in werklikheid is. Hierdie
verkleining van die oppervlakte sluit volgens
wortelstudies ook die gronddiepte in, soos met
‘n vorige aflewering duidelik uitgewys is. Met
weiveld in goeie toestand word die volle
spektrum van die grondprofiel as natuurlike
hulpbron dus benut.
Hoe strawwer die plant ontblaar word, hoe
groter is die afname in wortelmassa (foto 1).
Kort ontblaarde plante is dus langer aangewese
op die onttrekking van groeireserwes vir
hergroei. Dieselfde geld vir gereelde ontblaring
waar die wortelmassa ook afneem en die
fabriek (blare) van die plant nie die nodige rus
kry om optimaal te kan herstel nie. Daar word
dus soms ver-keerdelik geredeneer dat
weiplante van tyd tot tyd wel straf ontblaar
moet word ten einde toe te laat vir voldoende
wortel-afsterwing om sodoende die organiese
materiaal (humus) in die grond weer aan te vul.
Wortel-afsterwing vir humus aanvulling in die
grond is ‘n natuurlike proses wat seisoenaal
gekoppel is en word ook deur die klimaat
beïnvloed. Met droogte tye is wortel-afsterwing
groter as wanneer optimale groei toestande
voorkom.
Die blote afname in wortelmassa weens
intensiteit en frekwensie van ontblaring is van
minder belang as die feit dat wortelgroei deur
ontblaring vertraag word. In-dien 80 tot 90%
van byvoorbeeld ‘n klimaksplant in die droër
dele se blaaroppervlakte verwyder word, kan dit
Foto 21 Ekologie van wortelgroei by weiplante (Invloed
van verskillende bestuurspraktyke op wortel ontwikkeling)
‘n totale staking in wortelgroei van so lank as 12 tot 17
dae meebring. Ontblaring van 60 tot 70% laat wortelgroei vir ‘n paar dae gedeeltelik staak, terwyl 40 tot 50%
se ontblaring wortelgroei net vertraag, maar nie
heeltemal laat ophou nie.
Die graad van benutting van ‘n weiplant het dus ‘n
direkte invloed op wortelontwikkeling, en gevolglik op
die hergroei van die bogrondse komponent. Indien die
plant baie straf ontblaar word is dit lank aangewese op
die onttrekking van groeireserwes wat in die stoppels en
wortelbasisse gestoor word vir gebruik in hergroei. Die
weerstand van so 'n plant om droogtetoestande en
herhaalde ontblarings te oorleef is dus baie laag. So ‘n
plant sal ook moeilik vir water en plant-voedingstowwe
vanuit die grond kan kompeteer met nie ontblaarde
plante.
Gids tot volhoubare produksie van weiding
Die gewilde weidingboek saamgestel deur professor Hennie Snyman
(Departement Vee-, Wild- en Weidingkunde, Universiteit van die
Vrystaat) is pas herdruk.
Beskikbaar by: [email protected]
Tel 021 4064962
R400
plus
posgeld
Kan ook direk elektronies bestel word deur te gaan na:
www.landbou.com
Gaan heel na “winkel”, en kies dan “weidingboek.”
Die boek kan dan met ‘n Kredietkaart bestel word.
‘n Moet vir elke vee- en wildboer!