3. Αναλυτική περιγραφή του στοιχείου Α.Π.Κ., όπως απαντάται σήμερα
ΚΑΡΠΑΘΙΚΟ ΓΛΕΝΤΙ – Γενική Δομή
i. Η Έννοια «Καρπάθικο Γλέντι»
Ως καρπάθικο γλέντι ορίζουμε την γλεντική έκφραση του ζωντανού λαϊκού
πολιτισμού των Καρπαθίων στο νησί τους, καθώς και στις κοινότητες της διασποράς
τους εντός και εκτός Ελλάδος. Η συγκεκριμένη πολιτισμική δραστηριότητα αποτελεί
έναν σημαντικό κοινοτικό τρόπο επικοινωνίας, έκφρασης, ψυχαγωγίας, μεταβίβασης
πολιτισμικών αξιών, πρακτικών και συλλογικής μνήμης, και μεταβίβασης της
προφορικής και μουσικής παράδοσης της κοινότητας. Επιπλέον, λειτουργεί ως
κοινοτικός διάλογος προς σύσφιξη των σχέσεων των μελών της ομάδας,
αναζωογόνηση της συλλογικής μνήμης με αναφορά στους προγόνους και επίτευξη
κοινωνικής ανασυγκρότησης και αποκατάστασης μέσω της επίλυσης προσωπικών
διαφορών ή κοινοτικών προβλημάτων των Καρπαθίων τόσο σε ενδοκοινοτικό
επίπεδο, όσο και διατοπικά στα χωριά της Καρπάθου και στην καρπαθιακή
διασπορά.
Το γλέντι στην Κάρπαθο παρουσιάζει ομοιότητες με τις γλεντικές παραδόσεις
γειτονικών νησιών όπως η Κάσος και η Χάλκη. Παράλληλα έχει αρκετά κοινά στοιχεία
με γλέντια, όπως αυτά συναντώνται σε κοινότητες της Κύπρου, της Κρήτης, αλλά και
του υπόλοιπου Αιγαιακού χώρου (Σκύρος, Εύβοια, Σίφνος, Νάξος, Λήμνος, Λέσβος,
Ικαρία κ.α.). Ο λόγος για τον οποίο προτείνεται ως αυτόνομο στοιχείο άυλης
πολιτιστικής κληρονομιάς είναι ότι η δομή και οι τοπικές παραδόσεις του (όργανα,
σκοποί, χοροί, κώδικες επικοινωνίας, γλεντικό τυπικό) διαφοροποιούνται από τις
συγγενικές μορφές γλεντιού που προαναφέρθηκαν. Οι Καρπάθιοι στον χρόνο έχουν
συγκροτήσει μία ιδιαίτερη και διακριτή γλεντική παράδοση, καθώς οι γλεντικοί κώδικες
του καρπάθικου γλεντιού αναπτύσσονται και μεταλαμπαδεύονται από γενεά σε
γενεά με τέτοιον τρόπο, ώστε να εκφράζουν και να προάγουν την διακριτή
καρπαθιακή ταυτότητα εντός ή εκτός Ελλάδας.
Το γλέντι στην Κάρπαθο και στην καρπαθιακή διασπορά παρουσιάζει υφολογικές
ιδιαιτερότητες ανά χωριό, αλλά δεν παύει να αποτελεί ενιαίο στοιχείο άυλης
πολιτιστικής κληρονομιάς στην ευρύτερη καρπαθιακή κοινότητα αφού οι διάφορες
τοπικές του παραλλαγές όχι μόνον ομοιάζουν δομικά, αλλά και «συνομιλούν» μεταξύ
τους, καθώς Καρπάθιοι διαφορετικής προέλευσης γλεντούν από κοινού σε πολλές
5