MARCILIO FICINO
Marcilio Ficino
(19 Ekim 1433-1 Ekim 1499)
Ortaçağ’dan Rönesans’a geçişte bir ışık.
Rönesans’ın var oluşunda önemli rol oynayan Ficino
her şeyden önce bir filozof ve aynı zamanda bir eğitimci
doktor, müzisyen ve rahipti.
Rönesans’ın ilk yıllarından itibaren Ortaçağ Skolastik
Felsefesine karşı olan tavır, 1438’de (15.yy), Platon’un
coşku derecesinde hayranı olan ve bütünüyle Doğu
Hıristiyanlığının zihniyetini taşıyan Georgios Gemistos
Plethon’un (1355-1450) Cosimo Medici’nin sarayına
gelerek bir Platon Akademisi kurmaya onu ikna
etmesiyle sistemli çalışmalara dönüşecektir. Cosimo’dan
sonra Medici ailesinin temsil eden Lorenzo Medici ve
Juliano Medici dönemlerinde Floransa’da söz konusu
Akademi etkinlik sağlamaya başlar. Platoncuların bir
toplanma mekanı olan Akademi sadece İtalya’da değil,
bütün Avrupa’nın bilim çevrelerine Platon üzerine ortaya
çıkan incelemeleri yaygınlaştırmaya başlar. Plethon’un
öğrencileri arasında, Özellikle Trabzonlu kardinal Basilius
Bessarion (1403-1472) ve Marsilio Ficino vardır.
Marcilio Ficino’nun babası Medici ailesiyle yakınlığı
olan başarılı bir cerrahtır. Oğlunu Floransa’daki Bologna
Üniversitesine göndererek doktor olmasını ister. Bunun
sonucunda Marcilio Ficino Cosimo Medici’yle tanışır. Tıp
eğitiminin yanında felsefe çalışmaya başlar. 23 yaşında,
1456 yılında Platon Akademisine katılır. Ficino’nun
yeteneği Akademi’nin yöneticisi Cosimo tarafından
keşfedilir ve Platon Akademisi’ne müdür olarak seçilir.
Cosimo’nun Ficino’ya Platon’u kendi dilinde okumasını
önermesi üzerine Yunanca öğrenir. Ficino çalışmalarına
Hermes Trismegistus’a atfedilen eserleri Latinceye
çevirerek başlar. Daha sonra Platon ve Plotinus’un tüm
eserlerini Latinceye çevirir.
Florensalı Ficino ve platonik akademisi Rönesans’a
zihinsel ve tinsel ilham kaynaklarını kazandırdı. Platon
ile insandaki ilahi kökeni yeniden ortaya çıkardı. Ficino
ve akademisi etrafında buluşmuş düşünürler Lorenzo dé
Medici, Alberti, Poliziano, Landino, Pico della Mirandola
dönemin en parlak grubunu meydana getirmiş ve
Rönesans’ın bedenleşmesini sağlamışlardır. Doğrudan
Ficinio’dan ilham alan büyük Rönesans sanatçıları
Boticelli, Michelangelo, Raphael, Titian, Dürer ve
diğerleri de yenilenmeyi sanat alanına taşımışlardır.
Görsel sanatlar Ficino için çok önemliydi; çünkü ruha,
ilahi dünyadaki kökenini hatırlatma işlevini taşıyorlardı.
Böylece Florensa’da resmin önemi artmıştır. Müzisyen
olarak hedefi, insanın en yüksek duygularından olan
kendini adamayı ortaya çıkarmaktı ve böylece çağdaşları
onun olağanüstü etkisini tanıdı. Botticelli’nin İlkbahar’ını
yakından etkileyen kişiydi.
Akademideki toplantılara katılanlara klasik felsefeyi
öğretti. 131 mektubu bu toplantılarla ilgili bize bilgi
verebilir. Kurduğu bu topluluk tinsel bir aile gibidir,
topluluğun üyeleri birbirine sevgi ile bağlıdır ve
Rönesans’ın ortaya çıkışının en güçlü nedenlerinden biri
olmuşlardır.
Ficino 1473’te Floransa Katedrali’nin rahibi oldu. Rahiplik
onun için en büyük işti; çünkü Tanrı’nın yerinde, O’nun
işini insanların arasında yapmak anlamını taşıyordu. Ona
göre insan ruhu tanrıdan türemiştir ve sonra yine ona
dönecektir. Evren en başında Bir olanın bulunduğu bir
basamaklar ülkesidir ve tüm bağlar insanda düğümlenir
ve bu sayede insanda bilmek gücü vardır.
Ficino 15.yy’ın sonlarına doğru Eflatun, Plotinus, Hermes
Trismegistus’un antik majisini yeniden ortaya çıkararak
Ortaçağ Avrupası’nın fikir dünyasında bir zelzele yarattı.
Kaynakça:
1- Rönesans’ın Ruhu, SCHWARZ Fernand, OHMANN
Isabella, Yeni Yüksektepe Yayınları, Ankara
2- Antik düşünce ve sanatın 15-16. Yüzyıl Batı resim sanatı
üzerindeki yansımaları, Mimar Sinan Güzel Sanatlar
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim
Dalı Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Programı Yüksek Lisans
Tezi, PELVANOĞLU Burcu, İstanbul 2005
3- MARSILIO FICINO: His Theology, His Philosophy, His
Legacy, MICHAEL J. B. ALLEN AND VALERY REES WITH
MARTIN DAVIES, 2002, LEIDEN-BOSTON-KOLN
4- Yeni Yüksektepe Dergi, Rönesans-Hümanizm Gerçeği,
SCHWARZ Fernand, OHMANN, Rönesans-Marsilio Ficino,
ÖRÜCÜ Güner, Sayı:29
5- Academy Florentine, CISZEWSKI Marian
6- Felsefe Tarihi, Prof. GÖKBERK Macit, Remzi Kitabevi,
İstanbul 1998
Südar DUDU
Felsefe Grubu Öğretmeni
THE CLAPPER 2016 - 2017 75
SOSYAL BİLİMLER
ZÜMRESİ