digitaal overheidsloket én rondreizende klantencontactcentra, die (per bus) naar de burgers toekomen.
Eén Overheidshuis
De ‘backoffice’ is één overheid, gehuisvest in één Overheidshuis, bijvoorbeeld ergens in het midden
van het land. We nemen afscheid van de drie overheidslagen uit het ‘huis van Thorbecke’: Rijk,
provincie en gemeenten. Politiek en bestuur zijn hierop afgestemd. Nederland heeft een beperkt
aantal grote politieke partijen, met visie op de grote vraagstukken van de toekomst. We nemen afscheid van ‘one issue’-partijen. Producten en diensten zijn sterk vereenvoudigd, en afgestemd op de
vragen van burgers. Ook kunnen burgers zelf hun ideeën naar de overheid (en politiek) brengen. Er
zijn ontmoetingen over thema’s met burgers, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen,
ambtenaren en politici. Ikzelf heb hiermee positieve ervaringen opgedaan, bijvoorbeeld als trekker
van een debat over de toekomst van de intensieve veehouderij. Dit was indertijd een voorbeeld van
bestuurlijke vernieuwing.
Verder heeft de overheid haar zaakjes op orde en geeft het niet meer geld uit dan er in kas zit. Jezelf
verantwoorden is vanzelfsprekend. De overheid werkt met een jaarverslag, met inzichtelijke staatjes
en tabellen. Als controller bij een uitvoerende dienst heb ik gezien dat we het nu allemaal erg ingewikkeld ingericht hebben, voor onszelf én voor de buitenwacht. We nemen afscheid van doorgeslagen verantwoordingssystematieken en –rapportages, die hun oorsprong vinden in wantrouwen. Digitalisering biedt mogelijkheden voor openheid en transparantie. Hierdoor ontstaat er
weer vertrouwen in de overheid en de politiek.
Verandering van onderaf en echte leiders
In mijn ideale toekomstbeeld is er een nieuw type ambtenaar en een nieuw type bestuurder, die
beiden weten wat er speelt in de samenleving. De wereld verandert en ook steeds sneller. De over-
161