เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น ฯลฯ เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตราฯ | Page 29
ตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ศรีเกษตรในพม่า อีสานปุระ
หรือเจนละในภาคอีสานของไทยและในกัมพูชา มหา
จามปาในเวียดนาม และทวารวดีในภาคกลางของ
ประเทศไทย
และในช่วงเวลาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๑๒-
๑๖ มีการแพร่อ ท ิ ธิพลรูปแบบศิลปะที เ ่ กี ย ่ วเนื อ ่ งทาง
ศาสนาที่เป็นศาสนถานและศาสนวัตถุโดยเฉพาะ
ศาสนาพุทธแบบเถรวาท รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน
เครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจ�ำวัน เครื่องประดับ
ต่างๆ ให้กับชุมชนร่วมสมัยตลอดทั่วทุกภูมิภาคใน
ภาคกลางและอีสาน อย่างไรก็ตาม เห็นชัดเจนว่าม
การปรับรับให้มีรูปแบบของตนเอง จนเรียกว่าเป็น
ศิลปทวารวดีแบบท้องถิ่นก็ ได้ รวมทั้งการเกิดขึ้น
ของชุมชนทวารวดีที่คูบัวและเพชรบุร
ราว ๑๔ เซนติเมตรและศิลาแลง มีต น ้ ไม้ขนาดใหญ
ปกคลุม ที่ส�ำคัญคือชิ้นส่วนพระพักตร์พระพุทธรูป
สมัยทวารวดี บริเวณพระนลาฏมีเม็ดพระศก ชิ้น
ส่วนหินบดและเศษภาชนะดินเผาจ�ำนวนหนึ่ง น่า
จะเป็นโบราณสถานสมัยทวารวดีขนาดใหญ่ ส่วน
โบราณสถานโพธิ์ใหญ่ที่ห่างไป ๒๐๐ เมตร
ส่วนที่ วัดป่าแป้น ซึ่งห่างจากเนินโบราณ
สถานที่บ้านต้นโพธิ์ ใหญ่มาตามล�ำน�้ำเพชรบุรีราว
๑ กิโลเมตรคงเก็บไว้ได้เฉพาะโกลนพระพุทธรูป
หินทรายแบบยืน พระหัตถ์น่าจะท�ำปางวิตรรกะซึ่ง
เป็นที น ่ ย ิ มในช่วงทวารวดี ชาวบ้านขุดพบไม่ไกลจาก
หน้าวัดนัก
ชุมชนทวารวดีที่บ้านลาด
ริมเนินของชายหาดเก่าที่เรียกว่า ถนนท้าว
อู่ทอง นั้นก็พบชุมชนที่ท�ำโกลนพระพุทธรูปแบบ
ทวารวดี ห ลายแห่ ง มาจนถึ ง เมื อ งเพชรบุ รี แ ละท
บ้านลาด ไล่จากทางเหนือของแนวถนนท้าวอู่ทอง
คือ การพบธรรมจักรศิลาแบบทวารวดีท ่ ี บ้าน
หนองปรง ในอ�ำเภอเขาย้อย โดยในเขตบ้านหนอง
ปรงนี้ก็พบเศษภาชนะดินเผาแบบทวารวดีและอิฐ
กระจัดกระจายบนเนินดินรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า
ที่ บ ้ า นโพธิ์ ใ หญ่ ริ ม ฝั ่ ง แม่ น�้ ำ เพชรบุ รี ฝ ั ่ ง
ตะวันตกในอ�ำเภอบ้านลาดมีเนินโบราณสถานแบบ
ทวารมีต น ้ โพธิ์ใหญ่บนเนินที ม ่ ถ ี นนตัดผ่าน พบเศียร
พระพุทธรูปแบบทวารวดีและอิฐ ห่างออกไปราว
๒๐๐ เมตร พบแนวอิฐซึ่งมีก้อนอิฐผสมของแกลบ
ข้าวที่พบในสมัยทวารวดีเรียกว่า เนินดินแดง เป็น
ซากโบราณสถานขนาดกว้างประมาณ ๒๕ เมตร
สูงประมาณ ๔ เมตร พบเศษอิฐกระจายอยู ท ่ ว ั่ ไปใน
พื น ้ ที่ และยังพบอิฐทรงกลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง
โกลนพระพุทธรูปหินทรายแบบยืน พระหัตถ์น่าจะท�ำปาง
วิตรรกะ ที่วัดป่าแป้น
มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธ
29