มนุษย์อยุธยา | Page 8

ก่อนนี้ยัง เป็นดังเมืองทองของพี่น้องเผ่าพงศ์ไทย ” เชื่อว่าใครได้ฟังแล้วคงอดจินตนาการ ถึงอยุธยาในอดีตมิได้
แต่อีกแง่หนึ่งก็มีอีกเพลงที่ร้องว่า “ อยุธยาดินแดนบ้านเก่า คงซิมีผู้บ่าวเอาใจ ทุกคืนวัน เลยลืมหนุ่มนครพนม เคยนั่งเรือชมสองฝั่งเวียงจันทน์ เจ้าจากพี่ไปหลายวัน เมื่อไหร่จอมขวัญจะหวนกลับมา ” อยุธยานอกจากจะเป็นต้นธารอ้างอิงของสังคมสยาม- ไทยแล้ว ยังเป็นอยุธยาที่ไปแย่งสาวบ้านนาริมฝั่งโขงมาจากหนุ่มนครพนม แน่นอนว่า อยุธยาในงานเพลงของพรศักดิ์ ส่องแสง อาจจะชวนให้นึกสงสารหนุ่มนานครพนมที่ถูก หนุ่มกรุงเก่าพรากหญิงคนรัก แต่เชื่อเถอะว่าหนุ่มอยุธยาปัจจุบันก็ไม่ได้มีอะไรพิเศษไป กว่าหนุ่มนานครพนมหรือหนุ่มที่ไหนเลย ทั้งอาจจะไม่ได้หล่อรวยพอจะแย่งสาวไหนไป จากใครได้ง่ายๆ เหมือนอย่างในเพลง
และออกจะดูเป็นตลกร้ายอยู่หน่อยๆ เมื่อเอาเนื้อเพลงมาเทียบกับอยุธยาใน ประวัติศาสตร์ ก็เพราะในประวัติศาสตร์ อยุธยาก็มีความสัมพันธ์กับล้านช้างอยู่ไม่น้อย เช่น ราชวงศ์บ้านพลูหลวงนับแต่รัชกาลสมเด็จพระเจ้าเสือลงมากล่าวได้ว่าล้วนมีเชื้อ สายลาวปนอยู่จนถึงรุ่นกรมหมื่นเทพพิพิธ
แต่ก็อีกนั่นแหละ แบบเรียนประวัติศาสตร์ไทยชอบท�ำให้คนอยุธยาเป็นบรรพชน คนไทยเสียเต็มที่ เป็นไทยอย่างบริสุทธิ์ร้อยเปอร์เซ็นต์ไม่มีปะปน เหมือนค�ำร้องที่ว่า “ เป็นดังเมืองทองของพี่น้องเผ่าพงศ์ไทย ” และมิพักต้องถามคนทางแถบที่ราบสูงอีสาน ด้วยว่า เขาเดือดร้อนหรือเป็นอะไรไหมกับการที่ไม่มีประวัติศาสตร์ของพวกเขาในแบบ เรียนประวัติศาสตร์ และถึงแม้ว่าอยุธยาจะเป็นต้นธารอ้างอิง แต่อยุธยาก็ไม่ได้มีความ หมายเท่ากับประเทศไทยในปัจจุบัน เพราะยังมีแว่นแคว้นอิสระไม่ขึ้นกับกรุงศรีอยุธยา อีกมาก เช่น ล้านนา , อีสาน , ปัตตานี
ที่เริ่มต้นกล่าวมาข้างต้นไม่ใช่จะพาออกทะเล เพราะงานชิ้นนี้มุ่งศึกษาเรื่องของ “ มนุษย์อยุธยา ” โดยเฉพาะ “ มนุษย์อยุธยา ” ในที่นี้ไม่ใช่เฉพาะคนจังหวัดพระนครศรี อยุธยาในปัจจุบัน เพราะอย่างที่กล่าวแล้วว่าอยุธยายังคงมีความส�ำคัญเพราะเป็นต้น ธารอ้างอิงของวัฒนธรรมไทย ดังนั้นการจะเข้าใจความเป็นมาของสังคมสยาม-ไทยนั้น อยุธยาเป็นยุคที่ข้ามไปไม่ได้ ด้วยในอีกแง่หนึ่งถือเป็นยุคแรกเริ่มสมัยใหม่ ( Early Modern ) ในประวัติศาสตร์สังคมสยาม-ไทย อย่างไรก็ตามการศึกษาที่น�ำมาสู่ผลงาน ชิ้นนี้แม้จะมุ่งโฟกัสมาที่ “ มนุษย์อยุธยา ” ในช่วงเวลาที่จ�ำเพาะทางประวัติศาสตร์ช่วง
( 8 )