ปราสาทแปลว่าอะไร
ถ้าให้ค�ำจ�ำกัดความอย่างย่นย่อที่สุด ปราสาทคือ “ เรือนซ้อนชั้น ” อัน บ่งบอกว่าเป็นเรือนที่มีฐานันดรสูง เหมาะสมส�ำหรับผู้ประทับที่มีฐานันดรสูง ( รูปที่ ๑ . ๑ )
คัมภีร์โบราณเล่มต่างๆ ของอินเดีย เช่น คัมภีร์มัตสยปุราณะกล่าวว่า ปราสาทคืออาคารที่มีตั้งแต่ ๑๖ ชั้นลงมา ส่วนคัมภีร์มยมตัมกล่าวว่า ปราสาท อาจมี ๑-๑๒ ชั้นได้ อันเป็นการยืนยันอย่างชัดเจนว่าปราสาทต้องเป็น “ เรือน ซ้อนชั้น ” ๑
ในสังคมอินเดียที่มีการแบ่งแยกชนชั้นระหว่าง “ เทพเจ้า ” “ ชนชั้นสูง ” กับ “ คนธรรมดา ” สถาปัตยกรรมที่ประทับของเทพเจ้าและชนชั้นสูงจึงจ�ำเป็น ต้องมีความซับซ้อนเป็นพิเศษด้วย ด้วยเหตุนี้ ปราสาทหรือเรือนซ้อนชั้นจึงถูก ก�ำหนดให้กลายเป็นเรือนฐานันดรสูงไปโดยปริยาย
ด้วยเหตุที่เรือนซ้อนชั้นสร้างยากกว่าเรือนชั้นเดียว ผู้สร้างจึงต้องมี ทุนทรัพย์และก�ำลังคนมากพอ จึงอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที ่ท�ำให้เรือนซ้อนชั้น หรือปราสาทกลายเป็นเรือนฐานันดรสูง ยิ่งกว่านั้น ความซับซ้อนของปราสาท และการที่ยอดมีซ้อนชั้นสูงกว่าอาคารอื่นๆ จึงท�ำให้เรือนซ้อนชั้นกลายเป็น เรือนฐานันดรสูง
ความซับซ้อนและยิ่งใหญ่ของเรือนฐานันดรสูงนี้จึงเหมาะสมแก่กษัตริย์ และเทพเจ้า และน�ำมาสู ่ค�ำตอบที่ว่าเหตุใดเทวาลัยจึงต้องเป็นปราสาทเสมอ ๒
5