ค�ำน�ำ ปราสาทในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ผู้เขียนได้รับความรู้เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมอินเดียที่มีอิทธิพลต่อเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้มาตั้งแต่เรียนอยู ่กับศาสตราจารย์ หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิศกุล และอาจารย์สมิทธิ ศิริภัทร์ ในระดับปริญญาตรีที่คณะโบราณคดี ต่อมาเมื่อ ได้รับทุนพระราชทานจากมูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ให้ ไปศึกษาต่อ ระดับปริญญาเอกทางด้านประวัติศาสตร์ศิลปะอินเดียที่สถาบันพิพิธภัณฑ สถานแห่งชาติ ( National Museum Institute ) กรุงนิวเดลี ประเทศอินเดีย ระหว่าง พ . ศ . ๒๕๔๖-๒๕๔๙ ผู ้เขียนได้รับการถ่ายทอดทางด้านสถาปัตยกรรม อินเดียอย่างลึกซึ้งจากศาสตราจารย์ ดร . ปารุล ปาณฑยะธรร ผู้ที่เรียนมา โดยตรงจากศาสตราจารย์ เอ็ม . เอ . ธากี นักวิชาการทางด้านสถาปัตยกรรม อินเดียที่มีชื่อเสียงที่สุด
การเรียนวิชาประวัติศาสตร์ศิลปะที่อินเดีย ท�ำให้พบว่าสถาปัตยกรรม ซ้อนชั้นหรือที่เรียกว่า “ ปราสาท ” ในศิลปะอินเดียน่าจะน�ำมาใช้ ในการศึกษา วิจัยปราสาทในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้ เมื่อผู้เขียนกลับมาท�ำหน้าที่เป็น อาจารย์ด้านศิลปะอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร จึงได้น�ำเอาความรู้ที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากอินเดีย ผสานกับความรู้จากการวิจัยเพื่อสอนนักศึกษาตลอด ๑๕ ปี
ปัญหาส�ำคัญที่ค้นพบก็คือ แม้จะมีการเผยแพร่งานวิจัยเรื ่อง “ อาคาร ทรงศิขระ-วิมานในศิลปะอินเดียกับอิทธิพลต่อศิลปะในเอเชียอาคเนย์ ” แต่ ความยากของค�ำศัพท์เฉพาะ ความซับซ้อนขององค์ประกอบทางสถาปัตยกรรม อินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ความกว้างขวางของพื้นที่ศึกษาและระยะ เวลา ฯลฯ ท�ำให้นักศึกษาและผู้สนใจไม่อาจจะเข้าใจได้ง่ายนัก
( 12 )