ตามรอยอาทิตย์อุทัย : แผนสร้างชาติไทยสมัยคณะราษฎร | Page 23

รัฐมนตรี สมาชิกสภาผู ้แทนราษฎร ข้าราชการ และปัญญาชนในขณะนั้น
ด้วยเห็นว่า “สร้างชาติ” คือแนวความคิดร่วมกันของสมาชิกคณะราษฎร
ที่ต้องการท�ำให้ประเทศไทยรุดหน้าไปสู่ความเป็นสมัยใหม่ ซึ่งไม่เพียง
แต่ท�ำให้ไทยมีการปกครองแบบประชาธิปไตย ปลุกเร้ากระแสชาตินิยม
(Nationalism) และการทหารให้เกิดขึ้นในไทยเท่านั้น แต่ยังครอบคลุม
ถึงความพยายามพัฒนาประเทศไปสู่สภาวะความเป็นสมัยใหม่อย่าง
ประเทศอารยะด้วย ดังเช่นที่ พล.อ. พระยาพหลพลพยุหเสนา ในฐานะ
หัวหน้าคณะราษฎรและนายกรัฐมนตรีเคยกล่าวไว้ถึงความคิดของเขา
ใน พ.ศ. ๒๔๘๐ หรือ ๕ ปีภายหลังการปฏิวัติว่า “พวกเราต้องช่วยกัน
ท�ำนุบ�ำรุงประเทศชาติให้เจริญรุ ่งเรืองยิ่งๆ ขึ้นไป จนเท่าเทียมหรือเพียง
ใกล้เคียงอารยประเทศ” ๑๙ กล่าวอีกอย่างหนึ่งคือ แนวความคิดในการ
พัฒนาประเทศหรือ “สร้างชาติ” นั้นมิได้เกิดขึ้นในสมัยรัฐบาลจอมพล ป.
เท่านั้น แต่คณะราษฎรกลุ่มผู้น�ำการเมืองใหม่มีแนวความคิดดังกล่าว
มาตั้งแต่สมัยรัฐบาลพระยาพหลฯ แล้ว เพียงแต่รัฐบาลสมัยจอมพล ป.
ด�ำเนินการเรื่องดังกล่าวอย่างจริงจังสืบต่อมาจากรัฐบาลก่อนหน้าเท่านั้น
กล่าวโดยสรุปคือ คณะราษฎร ผู้กุมทิศทางการบริหารประเทศขณะนั้น
มีเป้าหมายร่วมกันคือ การพัฒนาประเทศหรือการสร้างชาติไปสู่สภาวะ
เท่าเทียมหรือใกล้เคียงอารยประเทศนั่นเอง
ทั้งนี้ ควรบันทึกด้วยว่าแนวทางการพัฒนาประเทศในสมัยคณะ
ราษฎรเริ่มปรากฏชัดในสมัยรัฐบาลพระยาพหลฯ (พ.ศ.๒๔๗๖-๒๔๘๑)
ซึ่งต่อมาถูกเรียกว่า “สร้างชาติ” ในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. นั้นเป็นการ
พัฒนาใน ๓ ด้านที่ส�ำคัญดังนี้ ประการแรก ด้านการพัฒนาการทหาร
(Military development) หมายถึงการสร้างความเข้มแข็งให้กองทัพ
ด้วยการปรับปรุงวิทยาการทหาร การจัดซื้อยุทโธปกรณ์ที่ทันสมัย
ประการที่ ๒ การจัดตั้งหน่วยงานใหม่ๆ ด้านการพัฒนาเศรษฐกิจ
(Economics development) ต่อมาถูกเรียกอย่างสรุปในสมัยรัฐบาล
ตามรอยอาทิตย์อุทัย 15