"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 27

Хабар тээшэ болоходо , сагай уларилалай наашалхада , амитан зон , малшье үеэ тэнииhэн шэнги бологшо hэн . Хэдышье хүндэ дайнай үеын саг байгаашье hаань , « мал хараhан – ама тоhодохо » гэжэ урданай зоной хэлсэдэгэй ёhоор , гэдэhээ үлдэжэ ядаржа ябанабди гэжэ нэгэтэшье hанагша үгы бэлэйбди . Гар тээрмээрээ орооhоо татаад , талхаараа hүнтэеэ хооллоод ябахадаа , хүн юундэ үлдэхэб даа .
Урданай сагта эртэ дулааржа эхилэгшэ гээшэ hэн ха . Эртүүр ногоон бултайжа , сагаан сэсэг , ургын ургахада , зуhаланда бууха сагнай дүтэлбэ гэжэ бидэ тэнсэлгүй баярлагша hэмди . Зуhаламнай Хүсөөтэдэ , хамтын байдалай түбhээ баруунурагшаа 2-3 модоной газарта байгша hэн . Тиихэдэ айлнуудта юуншье ехэ бараан байшахаб даа : урданай үхэг , ханза , шэрээ гэхэ мэтэ бараагаа нэгэ тэргэдэ ашаад , үнеэ тугалаа туугаад , тооротой ( поросёнок ) hаа , хүнэгтэй эдеэгээр дахуулаад , хамтын байдалайнгаа түбэй хойгуур баруулжаа зөөжэ ябахадамнай , зон хараhан hайт . Энээнhээ ехэ жаргал үхибүүн ябахада үгы hэн даа .
Зуhаландаа ерэхэдэмнай , бууса хорёогоймнай газаагуур үрмэдэhэ , ногоон ургашанхай , баруун горхомнай шааяса урдашанхай , зүүн тээлниг соо набша ногоон , үнгын сэсэг , шубуу шонхорой дуу дорьбоон , манhаа урид ерэжэ , гэрэй армагуудта уурхайгаа заhажа түбхинэhэн хараасгайнууд баhал баярлаhан шэнги , үрхөөр ороон гараан хүл хөөрсэг боложо байха .
… Yбhэндэ орохын урда баhал амар заяа үзэхэ аргагүй хорой , тээлниг hэльбэжэ барилган болоходонь , үнеэдэй хоёр hаамай хоорондо эжынэрнай үглөөнhөө үдэшэ болотор ябашахал даа . Бидэ нарай тугалнуудтаа хүнэг соо горхонhоо уhа асаржа үгэхэбди , Баатарай хорёогой ногоонhоо сабшажа , мэшээгээр асаржа үгэхэбди . Yдэшэлэн тээлниг соогуур бэлшэжэ ябаhан тугалнуудаа суглуулжа , унай табиhаар байтарнай , үдэшын үнеэ hаалганай үе боложо , бэлшээриhээ hаамхай үнеэднай дэлэнгээ даажа ядаhан , hадархай хүхэнүүдынь шэжэгэнэсэ hүеэ гоожуулhаар , хорёодоо хүрэжэ ядажа ерэхэдэл гэхэ .
Жалсанай Цэрэтэр гэжэ шара-улаахан сэбэрхэн шарайтай шамбайхан эхэнэртэй зэргэлэн хорёо соо үнеэдээ hаахабди . Хадам эжынь , Машанай эжы , бэриингээ үдэрэй ажалhаа ерэтэр , олонхи үнеэдыень hаажархиха . Би үшөөл ахирхан ябааб даа . Ехэ тугалдаа диилдэн алдахаш . Хатуу хүхэтэй үнеэдэй хүхыень диилэжэ шобторжо ядахаш . Машанай эжы тулихыем харахадаа , долёобор дунда хурган хоёройнгоо хоорондо hалаагайнь забhараар hаагыш , тиихэдэш эрхы хурганшни долёобороо дүнгэлсэхэдөө , хүсэтэй болохо гэжэ заажа үгэхэдэнь , нээрээшье , үнеэдээ диилэнхииень тордиhогүй hаадаг шахуу болобоб .
Yдэшэ харанхы болохоhоо нааша эжынэрнай ерэжэ , үнеэдээ hааха даа . Теэд hааhан hүеэ тушаагаад , амаржа унтадаг hэн юм даа . Бүхэли hүниндөө hаалин гэр соо ээлжээгээр тэрэ ехэ hүеэ машинадажа гараха . Һүүлээрнь зөөхэйгөө үндэр ехэнүүд hабанууд соо бүлэжэ , тоhон болгохо , иилгэдэhэнhээнь илгажа , хэдэн дахин уhаар угаажа , монсогор монсогороор сохижо , торхо соо хэжэ суглуулаад , аймагай түб тушаагша бэлэй даа . Хэды багтаа унтажа амардаг барhад байгаа гээшэб ? Мүнөөнэйхидэл элбэг хубсаhан хаана байхаб даа . Зунай утын бороо болошоходо , hэлгэхэш юумэн олдохоёо болишодог гээшэ hэн ха . Бидэ , үхибүүд , ехэнхи ушарта хүл нюсэгөөр ябагша hэмди . Дааражаш ябаhанаа hанагшагүйб . Ямар хүсэл зоригоор бэенхэдэнхэй ажаллажа ябаhан баатарлиг эжынэрнай !
25