« ВЕСТНИК NOMAD LIFE », № 12, декабрь, 2017 Персона менен мектеп концертінде өнер көрсетуімді сұрады. Мені директордың баласы ретінде шапалақпен қарсы алды. Мен бір композицияны орындадым да, тұрдым, айналада « жарайсың » деп айқайлады, сол кезде жүргізуші менің өнер көрсетуім аяқталды деп ойлап қалды, ал, мен жалғастыру үшін отырғым келген, одан кейін құлап қалдым. Содан бері мен орындыққа отырмайтын болдым, оған бір аяғымды қоятын болдым. Сонымен қатар мені Елбасының алдында өнер көрсетуге шақырғанда, штаттан тыс жағдай орын алды. Өнер көрсетер алдында кенет электр қуатын алып тастады. Сонда мен ол жағдайдан шыға алдым, домбырада ойнап, өнер көрсеттім.
NL: Какие курьезные случаи были у вас на сцене? АЕ: В 1994 году отец был директором одной из музыкальных школ, попросил меня выступить на школьном концерте. Меня встретили овациями как сына директора. Я сыграл одну композицию и встал, вокруг кричали « браво », в это время ведущий подумал, что я закончил выступление, а я хотел сесть, чтобы продолжить, и упал. С тех пор я не сажусь на стул, а ставлю на него одну ногу. Также внештатная ситуация произошла, когда меня пригласили выступить перед президентом. Перед началом выступления вдруг выключили электроэнергию. Тогда я выпутался из ситуации и выступил, сыграв на домбре.
NL: Әйгілі болу үшін жол болу керек пе әлде ол тұрақты көп еңбек етуге байланысты ма? АЕ: Жол болу керек. Менің жағдайымда, біз консерваторияны да аяқтадық, көптеген байқауларды жеңдім, біз қажет уақытта, қажет кезде пайда болдық. Оның үстіне, маған ол ұнайтын.
NL: Сіз өзіңізді осы бағыттың алғаш ашушысы деп санайсыз ба? АЕ: Иә, бірақ бұл маңызды емес. Біз бәріміз бірге домбырадан заманауи музыкалық аспап жасаймыз. Менің досым консерваторияда скрипка сабағынан береді, оның сөздері бойынша осы жылы бір скрипкашы ғана түсті. Барлығы домбырашы болғысы келеді және бұл мені бір жағынан қуантады. Біздің кезде барлық музыкалық бөлімдерге шамамен адамдардың бірдей саны түсетін. « Жас Қанатта » бірінші рет өнер көрсеткенімде, залдың бірінші реакциясын әрдайым еске аламын: басында бүкіл зал бұл жерде эстрадалық өнер көрсетулер, домбыраның қандай қатысы бар деп ызаланды. Мен іштей ашуландым: « Қазір сіздерге көрсетемін!». Ойнағанымда, зал тына қалды. Бұл бомба болды.
NL: « Көшпендiлер әуенi » байқауы жайында сіздің пікіріңізді білгіміз келеді. Мен оның қатысушыларын тыңдап көрдім, 14-15 жастағы жас музыканттардың өз ісіне толықтай берілгенін көріп сүйсініп қалдым. Қалай ойлайсыз, осындай байқаулар қазір қажет пе? АЕ: Кәсіби музыкант дәстүрлі түрде бірнеше байқаулардан өту керек, себебі бұл дайындықтың басқа деңгейі, басқа атмосфера. Дәл осы жерде музыкалық өмірдің мәнін түсінесін. Өкінішке орай, ондай нәрсені білмейтін музыканттар бар: олар бірнеше композицияларды шығарып, тойға қатысады, осы екен ғой біздің мамандығымыз деп ойлайды. Байқауда өзінді басқаша сезінесің: қатты ішкі күйзелістер, маңызды дайындық, көптеген нюанстар. Сондықтан Біржан Хасанғалиев сияқты өткізетін аспапты музыкалық байқаулар көп болу керек. Бір күні әкем байқауға бара жатқан кезде менен, 12 жасар баладан сұрады: « Қандай орын алғын келеді?». Сол кезде мен сенімсіз жауап бердім: « Екінші немесе үшінші ». Әкем домбыраны алып кетті де, үйге қайтты, мен ештеңе түсінбей, оның артынан жүгірдім. Үйге келген кезде мен ойланып, өз қателігімді түсіндім. Содан әкем менен қайта сұраған кезде, мен жауап бердім: « Бірінші ». Расында, сонда бірінші орын алдым. Сондықтан байқаулар өсуге, одан әрі дамуға, бір бірінен үйренуге, жақсы болуға ұмтылуға, бірінші болуға және өмірде көшбасшылар болуға ынта береді.
NL: « Көшпендiлер әуенi » байқауының болашақ қатысушыларына не тілейсіз? АЕ: Біріншіден, денсаулық, екіншіден, ешқашан мұнаймасын, берілмесін, алдыға мақсаттарды қойып, оларды орындау, айналысу, күнде репетиция жасау, әртүрлі музыканы көбірек тыңдау. Әкем айтқандай: « Ана нүктені көріп тұрсын – ол сенің мақсатың, оған жетпегенше, ешқашан тоқтама, оған қарай жүр ». Белгілі болғандай, табыстың 100 % – бұл 1 % дарын және 99 % еңбек.
100 % успеха – это 1 % таланта и 99 % труда.
NL: Чтобы быть популярным, нужно иметь везение или это зависит от постоянной кропотливой работы? АЕ: Везение нужно тоже. В моем случае, мы и консерваторию закончили, я и во многих конкурсах выигрывал, просто мы появились в нужный момент и в нужное время. К тому, же, мне самому это нравилось.
NL: Вы считаете себя первооткрывателем этого направления? АЕ: Да, но это не главное. Мы все вместе делаем домбру модным музыкальным инструментом. У меня друг преподает в консерватории по классу скрипки, так вот в этом году, по его словам, поступил всего один скрипач. Все хотят быть домбристами, и это меня, с одной стороны, радует. В наше время на все музыкальные отделения поступало примерно равное количество человек. Я всегда вспоминаю первую реакцию зала на моем первом выступлении на « Жас Канате »: вначале весь зал начал возмущаться, дескать, тут эстрадные выступления, причем здесь домбра. Я внутреннее разозлился: « Ну сейчас я вам покажу!». И когда начал играть, зал замер. Это была бомба.
NL: Хотелось бы узнать ваше мнение о конкурсе « Көшпендiлер ауенi ». Я слушала его участников и была восхищена, с какой любовью юные музыканты 14-15 лет относятся к своему занятию.
Как вы считаете, нужны ли такие конкурсы сейчас? АЕ: Профессиональный музыкант традиционно должен пройти через несколько конкурсов, так как это другой уровень подготовки, другая атмосфера. Именно здесь чувствуешь суть музыкальной жизни. К сожалению, есть музыканты, которые не знают этого: они сочинили пару композиций и пошли выступать по тоям, думая, что это и есть наша профессия. На конкурсе чувствуешь себя совершенно по-другому: сильные внутренние переживания, серьезная подготовка, много нюансов.
Поэтому инструментальных музыкальных конкурсов подобных тому, который проводит Биржан Хасангалиев, должно быть больше. Однажды отец спросил меня, 12-летнего мальчишку, по дороге на конкурс: « Какое место ты хочешь занять?». Тогда я неуверенно ответил: « Ну, второе или третье ». Отец забрал у меня домбру и вернулся домой, я побежал за ним, не понимая, в чем дело. Уже дома я задумался и понял свою ошибку. И когда отец вновь спросил меня, я ответил: « Первое ». И действительно, тогда я занял первое место. Так что конкурсы дают стимул расти и развиваться дальше, учиться друг у друга, стремиться быть лучше, становиться первыми, быть лидерами в жизни.
NL: Что Вы пожелаете будущим участникам конкурса « Көшпендiлер ауенi »? АЕ: Во-первых, здоровья, а во-вторых, никогда не унывать и не сдаваться, ставить цели и упорно идти к ним, заниматься, репетировать каждый день, побольше слушать разную музыку. Как говорил мой отец: « Вот видишь вон ту точку – свою цель, вот пока ее не достигнешь, никогда не останавливайся, иди и иди к ней ». Ведь, как известно, 100 % успеха – это 1 % таланта и 99 % труда.
9