БҚМУ Хабаршы №1-2019ж.
Қорытындылар:
1. Операциялық күшейткіштегі терістеуші сұлбаның моделі жасалды.
Күшейткіштің күшейту коэффициенті - 100-ге тең деп, берілді. Тізбектің кірісіне
берілген гармоникалық амплитуда - 10 мВ, ал шығысыда 1 В гармоника алынды,
яғни сигнал амплитудасы 100 есеге өскен. ОК-ң кіріс және шығыс сигналының
фазасы π / 2 ерекшеленеді.
2. ОК-гі терістеуші емес күшейткішінің моделі жасалды. Күшейткіштің
күшейту коэффициенті - 100-ге тең. Тізбектің кірісіне берілген гармоникалық
амплитуда - 10 мВ, ал шығысыда 1 В гармоника алынды, яғни сигнал
амплитудасы 100 есеге өскен. ОК-ң кіріс және шығыс сигналының фазасы
бірдей.
3. ОК-гі терістеуші емес күшейткішінің қосындылағышының моделі
тұрғызылды. Тізбек кірісіне үш түрлі кернеу беріліп, шығысында күрделі
қосынды сигнал шығарылды.
4. Операциялық күшейткіштегі дифференциялдаушы сұлба моделі
жасақталды. Тізбектің кірісіне гармоникалық сигнал беріліп, шығысында
амплитудасы өзгерген дәл сол гармоника алынды, Кіріс және шығыс
сигналдарының фазалары π / 2 мәнімен ерекшеленеді.
5. Операциялық күшейткіште интегралды сұлбаның моделі жасалды.
Сұлбаның кірісіне 20 мВ амплитудасы бар тікбұрышты импульстар берілді және
шығысында амплитудасы - 4 В үшбұрышты сигнал алынды, яғни тізбектің
күшейту коэффициенті 200 - ге тең. Кіріс сигналы күшейткіштің инверсиялық
кірісіне түсетіндіктен, кіріс тікбұрышты импульстің көтерілген фронтына
шығыс сигналының үшбұрышты бөлігінің құламалы бөлігі сәйкес келеді.
Бақылау сұрақтары:
1. Неліктен ОК-р деп аталады, олардың қызметі, қасиеттері қандай?
2. Теріс кері байланыстың қасиеттері қандай?
3.
Қосындылағыш,
интегралдаушы,
дифференциалдаушы
операцияларын жүргізу үшін күшейткіштерді қандай тәсілдермен құрастырады?
Осылайша, жоғары оқу орнында радиоэлектроника пәнін оқытуда
зертханалық жұмыстарды орындағанда, практикалық есептерді шешкенде,
Electronic Workbench бағдарламасын пайдалананып, теориялық материалды
жеткілікті меңгертуге және аталған бағдарламаны қолдану дағдыларын
қалыптастыруға, тақырыпты зерттеуде студенттердің қызығушылықтарын
арттыруға, ынталандыруға болады.
Мұндай виртуалды зертханалар жоғары дидактикалық әлеуетке ие және
оқу үрдісінде сондай-ақ студенттердің ғылыми-практикалық қызметінде тиімді
пайдаланылуға болады. Виртуалды зертханалық жұмыстарды кәдуілгі
экспериментпен үйлестіру физикалық білімді барынша терең игеруге және осы
білімнің практикалық маңыздылығын оң бағалауға ықпал етеді.
Әдебиеттер:
1. Карлащук В.И. Электронная лаборатория на IBM PC. Программа
Electronic Workbench и ее применение. – М.: Салон-Р., 2004. – 512 с.
2. Нефедов В.И., Сигов А.С. Основы радиоэлектроники и связи. – М.:
Высшая школа, 2009. – 510 с.
3. Миловзоров О.В., Панков И.Г. Основы электроники. 5-е изд. перераб и
доп. – М.: Юрайт, 2016. – 407 с.
66