ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 3

«ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 3, 2018 ISSN: 2623-3673 Εισαγωγή Το αλκοόλ, ως κοινωνικά αποδεκτή ουσία, είναι συνυφασμένο με κάθε πτυχή της ζωής στις κοινωνίες των ανθρώπων: από τις κοινωνικές συναναστροφές και τη διασκέδαση μέχρι τελετουργικές στιγμές του ανθρώπινου βίου. Η ιστορία του είναι σε μεγάλο βαθμό παράλληλη με την ιστορία του ανθρώπινου είδους. Για παράδειγμα, στη Βαβυλώνα του 1800 π.Χ., υπήρχαν ρυθμίσεις σχετικές με την τιμή και τη διαθεσιμότητά του (Austin 1985). Παρ’ όλα αυτά, η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να έχει βλαπτικές επιδράσεις σε όλα πρακτικά τα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, να οδηγήσει σε σημαντικές ψυχιατρικές διαταραχές και σοβαρά προβλήματα στην επαγγελματική, οικογενειακή και κοινωνική λειτουργικότητα. Ο κίνδυνος από το αλκοόλ είναι υψηλότερος από τους κινδύνους λόγω τσιγάρου ή παράνομων ουσιών (Jernigan et al. 2000). Για πρώτη φορά ο Ιπποκράτης ήταν αυτός που πιθανώς διαπίστωσε τη συσχέτιση μεταξύ βαριάς κατανάλωσης αλκοόλ και ηπατικής νόσου (Sherman, Koskinas & Williams 1996) αλλά την πρώτη καταγραφή της οφείλουμε στον Baillie (Baillie 1783). Ήδη, από το 1924, έχει δημοσιευθεί εργασία γύρω από τη σχέση του μικρότερου προσδόκιμου επιβίωσης όσων κάνουν κατάχρηση αλκοόλ (Pearl 1924). Η ακριβής εκτίμηση της κατανάλωσης αλκοόλ δεν είναι εφικτή για διάφορους λόγους, όπως η παραγωγή σε πλαίσιο ατομικό ή οικογενειακό (εκτός εμπορίου). Αυτή η μη καταγεγραμμένη κατανάλωση μπορεί να έχει υψηλά ποσοστά που να φτάνουν ως και το 90% σε κάποιες περιοχές του κόσμου (WHO 2004, 2011). Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία πάντως η κατά κεφαλή κατανάλωση καθαρού αλκοόλ σε παγκόσμια επίπεδα το 2005 ήταν 6 λίτρα για τα άτομα 15 ετών και άνω (WHO 2011). Χώρες με τη χαμηλότερη κατά κεφαλή κατανάλωση, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τείνουν να έχουν υψηλότερα ποσοστά αλκοόλ που παράγεται παράνομα ή σε ατομικές/οικογενειακές επιχειρήσεις και περισσότερα νοσήματα ή θανάτους που οφείλονται σε προσμείξεις παράνομου αλκοόλ (Babor et al. 2010). Συνολικά το αλκοόλ φαίνεται να προκαλεί 1.800.000 θανάτους (3,2% όλων των θανάτων με το 1/3 να οφείλεται σε ακούσιους τραυματισμούς) και απώλεια

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 3 | Page 118