ΧΑΪΔΑΡΙ ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Κ.ΦΩΤΕΙΝΑΚΗ ΧΑΪΔΑΡΙ - ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ -Σ_compre | Page 40

ÌïíÞ Äáöíßïõ
Ç
ÌïíÞ Äáöíéïý, ìå ôï ìíçìåéáêü êáèïëéêü êáé ôá åîáéñåôéêÞò
êáëëéôå÷íéêÞò áîßáò øçöéäùôÜ ôïõ, ðïõ èåùñïýíôáé
÷áñáêôçñéóôéêü äåßãìá ôçò êëáóéêÞò ôÜóçò ôçò ìåôáâõæáíôéíÞò
ôÝ÷íçò óôïí åëëáäéêü ÷þñï, åßíáé áíáìöéóâÞôçôá ôï óçìáíôéêüôåñï
âõæáíôéíü ìíçìåßï ôçò ÁèÞíáò êáé ôï áñ÷áéüôåñï ÷ñéóôéáíéêü êôßóìá
ôçò ÁôôéêÞò.
Ç óðïõäáéüôçôá ôïõ Ìíçìåßïõ ôåêìáßñåôáé êáé áðü ôï ãåãïíüò üôé
ðåñéëáìâÜíåôáé óôïí êáôÜëïãï Ðáãêüóìéáò ÐïëéôéóôéêÞò ÊëçñïíïìéÜò
ôçò UNESCO.
Ôï üíïìÜ ôçò óýìöùíá ìå Ýíá èñýëï, ïöåßëåôáé óå êÜðïéá ðëïýóéá
âáóßëéóóá ÄÜöíç ðïõ íáõÜãçóå óôçí ðáñáëßá ôïõ ÓêáñáìáãêÜ ìå
äþäåêá äï÷åßá ÷ñõóü, ôá ïðïßá äéÝèåóå ãéá íá ÷ôéóôåß ç ÌïíÞ.
Ôçí áöéÝñùóå óôçí Ðáíáãßá (Êïßìçóç ôçò Èåïôüêïõ) ùò äåßãìá
åõãíùìïóýíçò. Ç ðñïÝëåõóç ôçò ïíïìáóßáò ãíþñéóå êáé Üëëåò
åñìçíåßåò. ÊÜðïéïé õðïóôçñßæïõí üôé ðñïÞëèå áðü ôï Éåñü ðïõ
õðÞñ÷å óôçí áñ÷áéüôçôá êáé ðïõ Þôáí áöéåñùìÝíï óôïí Äáöíáßï Þ
Äáöíçöüñï Áðüëëùíá. ÊáôÜ ìéá Üëëç åêäï÷Þ ôï üíïìá ôçò ÌïíÞò
ïöåßëåôáé óôéò ñïäïäÜöíåò ðïõ åîáêïëïõèïýí íá öõôñþíïõí óôçí
ðåñéï÷Þ. Ï Êáìðïýñïãëïõ õðïóôÞñéîå ðùò ç ïíïìáóßá ôçò ÌïíÞò
Þëèå áðü ôï ÂõæÜíôéï ðñïò ôéìÞ ôçò Ðáíáãßáò ôçò ÄÜöíçò.
Ç ÌïíÞ ôïõ Äáöíßïõ êáé ç ãýñù áð´ áõôÞí ðåñéï÷Þ áðïôåëïýóå
ãéá ôïõò îÝíïõò, áëëÜ êáé ãéá ôïõò ¸ëëçíåò ðåñéçãçôÝò, Ýíáí áðü
ôïõò ðÝíôå óðïõäáéüôåñïõò ÷þñïõò ôçò ÁôôéêÞò ðïõ üöåéëáí íá
åðéóêåöôïýí, åêôüò áðü ôçí Áêñüðïëç, ôï Óïýíéï, ôçí Åëåõóßíá êáé ôç
ÌïíÞ ôçò ÊáéóáñéáíÞò.
ÅíäåéêôéêÜ áíáöÝñïíôáé ïé åêäñïìÝò óôï Äáöíß áðü ôï 1896 ôïõ
Ïëõìðéïíßêç Óðýñïõ Ëïýç ìå ôç âáóéëéêÞ ïéêïãÝíåéá (äéÜäï÷ïò
Êùíóôáíôßíïò ê.Ü), ç áíáäÜóùóç óôçí ðåñéï÷Þ óôçí ïðïßá
óõììåôåß÷å, ùò ìáèçôÞò ìå ôï ó÷ïëåßï ôïõ, ï ãíùóôüò óôé÷ïõñãüò
ËåõôÝñçò Ðáðáäüðïõëïò, ï ÅõñùâïõëåõôÞò êáé Ðñüåäñïò ôïõ
Éäñýìáôïò ÊáñáìáíëÞ, ÉùÜííçò Âáñâéôóéþôçò ê.Ü.
Ç É. Ì. Äáöíßïõ áðïôÝëåóå ðüëï Ýëîçò ðïëëþí ðåæïðüñùí êáé
åêäñïìÝùí, ïé ïðïßïé åßôå áôïìéêÜ åßôå óõëëïãéêÜ ìÝóù åêäñïìéêþí
Þ ðåæïðïñéêþí óõëëüãùí åðéóêÝöôçêáí ôç ÌïíÞ ãéá ôçí éóôïñßá ôçò,
ôá øçöéäùôÜ ôçò, áëëÜ êáé ôïí ðáíÝìïñöï áéóèçôéêÜ ðåñéâÜëëïíôá
÷þñï.
Ïé êáëëéôÝ÷íåò ðïõ áðåéêüíéóáí ôç ÌïíÞ Þ åìðíåýóôçêáí áðü ôï
÷þñï áíáöÝñïíôáé óôï åéäéêü êåöÜëáéï “Ôï ×áúäÜñé óôç Ëïãïôå÷íßá
êáé ôéò ÔÝ÷íåò”, óåë. 96.
F. Perilla 1928
James Skene, Õäáôïãñáößá, 1842
ÂáóéêÜ çìåñïëïãéáêÜ óôïé÷åßá:
Ï áñ÷áßïò Íáüò ôïõ Áðüëëùíá åíäå÷ïìÝíùò íá êáôáóôñÜöçêå
áðü ôïõò Ãüôèïõò ôïý ÁëÜñé÷ïõ ìåôÜ ôçí ðõñðüëçóç ôïõ Éåñïý ôçò
Åëåõóßíáò (395 ì.×.). Ôá ðáëáéÜ õëéêÜ ôùí åñåéðßùí ðïëý ðéèáíüí
íá ÷ñçóßìåõóáí ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ Íáïý ôçò ÊïéìÞóåùò ôçò
Èåïôüêïõ (Äáöíß) ôïí 5ï áéþíá. Åß÷å ðñïçãçèåß ôï äéÜôáãìá ôïõ
áõôïêñÜôïñá ôïõ Âõæáíôßïõ ÁñêÜäéïõ, ôï 397 ì.×., ðïõ åðÝôñåðå íá
÷ñçóéìïðïéçèïýí ôá áñ÷áßá åñåßðéá ãéá äçìüóéá ïéêïäïìÞìáôá. Ç
ðåñéï÷Þ åß÷å ìåãÜëç óôñáôçãéêÞ óçìáóßá êáé ãé´ áõôü ï÷õñþèçêå êáé
åíéó÷ýèçêå óôá ÷ñüíéá ôïõ Éïõóôéíéáíïý ìå ðåñßäñïìï, åðÜëîåéò êáé
ðýñãïõò. Ôï 1100 ì.×. ç ÌïíÞ áíáêáéíßóôçêå, ÷ôßóôçêå ôï êáèïëéêü,
ç ôñÜðåæá êáé Üëëá êôßóìáôá. “Ï íáüò áíÞêåé óôïí ïêôáãùíéêü ôýðï,
ðïõ õéïèåôåßôáé óôïõò ìåôáâõæáíôéíïýò ÷ñüíïõò áðü óåéñÜ óðïõäáßùí
ìíçìåßùí, üðùò ôá êáèïëéêÜ ôçò ìïíÞò Ïóßïõ ËïõêÜ êáé ôçò ÍÝáò
ÌïíÞò ×ßïõ, êáô´ áðïìßìçóç ôùí íáþí ôçò Êùíóôáíôéíïýðïëçò 1 ”.
Öùôïãñáößåò á) óôçí áðÝíáíôé óåë. åóùôåñéêü ôïõ Íáïý â) äåîéÜ ï ÐáíôïêñÜôùñ, áðü ôï âéâëßï:
GRIECHENLAND, HANNS HOLDT, HUGO VON HOFMANNSTHAL, Berlin, verlag von Ernst Wasmuth, (1925)
39