ΧΑΪΔΑΡΙ ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Κ.ΦΩΤΕΙΝΑΚΗ ΧΑΪΔΑΡΙ - ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ -Σ_compre | Page 18

Áðü ôïí áñ÷áßï äÞìï ¸ñìïõ óôï óçìåñéíü ×áúäÜñé
“ Ðïñåßá óôïí ×ñüíï”
Ç
éóôïñßá ôçò ðåñéï÷Þò, óôçí ïðïßá áíáðôý÷èçêå ôï óçìåñéíü ×áúäÜñé, óõíäÝåôáé ìå ôçí
éóôïñßá ôçò ÅëëÜäáò áðü ôçí áñ÷áéüôçôá ìÝ÷ñé ôéò ìÝñåò ìáò.
Äåßãìáôá ôùí ôåóóÜñùí ìåãÜëùí óôáèìþí ôçò Éóôïñßáò ôçò ðüëçò ìáò - óôçí áñ÷áéüôçôá,
óôï ÂõæÜíôéï, óôçí ÅëëçíéêÞ ÅðáíÜóôáóç (1826), óôçí ÅèíéêÞ Áíôßóôáóç (1941 - 1944) -
åêôßèåíôáé óôá ìåãÜëá Ìïõóåßá ôçò ÁèÞíáò.
ÓõãêåêñéìÝíá:
Óôï Åèíéêü Áñ÷áéïëïãéêü Ìïõóåßï, óôçí áßèïõóá 34 åêôßèåíôáé äÝêá óçìáíôéêÜ åõñÞìáôá
áðü ôï Éåñü ôçò Áöñïäßôçò óôçí Áöáßá - ÓêáñáìáãêÜ (ìáñìÜñéíá áãáëìáôßäéá ôçò ÈåÜò
Áöñïäßôçò ìå ôïí ¸ñùôá, áíáèçìáôéêÜ ðåñéóôÝñéá).
Óôï Ðïëåìéêü Ìïõóåßï õðÜñ÷åé: á) ÁíáöïñÜ óôç ÌÜ÷ç ôïõ ×áúäáñßïõ ôï 1826
â) Öùôïãñáößá ôïõ ÌÐËÏÊ 15, ÷þñïõ âáóáíéóôçñßùí êáé áðïìüíùóçò ôùí ÅëëÞíùí
Ðáôñéùôþí êáé ç öùôïãñáößá ôïõ Ìáíüëç Ëßôéíá ìå ôï óçìåßùìá ðïõ Ýóôåéëå ðñéí åêôåëåóôåß,
óôï ÷þñï ôïõ ÄéïìÞäåéïõ ÊÞðïõ, óôéò 9 Óåðôåìâñßïõ 1944.
ÁíáöïñÝò êáé ðßíáêåò æùãñáöéêÞò ìå èÝìá ôçí ÌïíÞ Äáöíéïý õðÜñ÷ïõí óôï Âõæáíôéíü
êáé ×ñéóôéáíéêü Ìïõóåßï ôçò ÁèÞíáò, óôï Ìïõóåßï ÌðåíÜêç, óôï Ìïõóåßï ôçò Ðüëåùò ôùí
Áèçíþí (Âïýñïõ - Åõôáîßá) êáé ìå èÝìá ôï Éåñü ôçò Áöñïäßôçò óôï Ìïõóåßï ôçò ðáëáéÜò
ÂïõëÞò.
ÈåÜ Áöñïäßôç áðü ôï Éåñü ôçò Áöñïäßôçò óôçí Áöáßá
Åèíéêü Áñ÷áéïëïãéêü Ìïõóåßï, áéè. 34, áñ. åõñ. 1597
¼ìùò áò áñ÷ßóïõìå íá îåôõëßãïõìå ôï “êïõâÜñé” ôçò éóôïñßáò êáé ôùí ãåãïíüôùí, êÜíïíôáò
ìéá óýíôïìç äéáäñïìÞ óôï ÷ñüíï. Áíáëõôéêüôåñç ðåñéãñáöÞ áíÜ èÝìá ðáñïõóéÜæåôáé óôéò
åðüìåíåò óåëßäåò.
×áúäÜñé. Ç ñßæá ôçò ëÝîçò ×áúäÜñé äåí åßíáé ãíùóôÞ. Ðéèáíüí ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï áñáâéêü
HAIDAR ðïõ óçìáßíåé ëéïíôÜñé. Ôçí ïíïìáóßá ×áúäÜñé ôçí óõíáíôÜìå óå áñêåôÝò ðåñéï÷Ýò óôçí
ÅëëÜäá êáé óôçí Ôïõñêßá.
Ç ìõèïëïãßá èÝëåé ôïí öïâåñü ëçóôÞ Ðñïêñïýóôç íá Ý÷åé ôç âÜóç ôïõ óôçí ÉåñÜ Ïäü,
ðåñßðïõ åêåß üðïõ âñßóêåôáé óÞìåñá ôï Äáöíß. Åêåß óõíÜíôçóå ï ÈçóÝáò ôïí Ðñïêñïýóôç êáé
ôïí óêüôùóå. ¼ìùò ç “ðñïêñïýóôåéá ëïãéêÞ”, ðïõ èÝëåé üëïõò êáé üëá óôá ìÝôñá ìáò, æåé êáé
âáóéëåýåé ìÝóá ìáò.
Ç ðåñéï÷Þ ôïõ óçìåñéíïý ×áúäáñßïõ êáé, ðéèáíüí, ôìÞìá ôçò Áã. ÂáñâÜñáò áðïôåëïýóáí óôçí
áñ÷áéüôçôá ôïí ÄÞìï ¸ñìïõ.
Ç ÉåñÜ Ïäüò Þôáí áñ÷áßïò äñüìïò ðïõ óõíÝäåå ôçí ÁèÞíá ìå ôçí Åëåõóßíá. Åß÷å ìÞêïò 22
÷éëéïìÝôñùí êáé êáè´ üëç ôçí äéáäñïìÞ ôçò, äåîéÜ êáé áñéóôåñÜ, ôçí äéáêïóìïýóáí ôÜöïé,
âùìïß, éåñÜ ìíçìåßá êôë.
Ðåñíïýóå (üðùò êáé óÞìåñá) áðü ôï ×áúäÜñé (ôüôå ÄÞìï ¸ñìïõ). Ôçí áíáöÝñåé ï ðåñéçãçôÞò
Ðáõóáíßáò óôá ÁÔÔÉÊÁ, ìáæß ìå ôï Éåñü ôçò Áöñïäßôçò óôçí Áöáßá, ôéò Ëßìíåò ôùí Ñåéôþí, ôç
äéÜóçìç åôáßñá Ðõèéïíßêç.
ÌïíÞ Äáöíßïõ: ï ðñþôïò íáüò êôßóôçêå ôïí 5 ï - 6 ï áé. Ôïí 11 ï áé. êôßóôçêå ôï êáèïëéêü
ôçò ÌïíÞò ðïõ âëÝðïõìå óÞìåñá. ÄéáèÝôïõìå ðåñéóóüôåñåò áðü ðåíÞíôá âéâëéïãñáöéêÝò
áíáöïñÝò, ðåñéãñáöÝò, öùôïãñáößåò, ðßíáêåò æùãñáöéêÞò ãé´ áõôÞí.
Óôïí Ïäçãü ôïõ ÅëåõèåñïõäÜêç (1930) äéáâÜæïõìå üôé “...ðñï ôçò (ÌïíÞò) êåßíôáé
ðáíôïðùëåßá, åéò á äýíáôáß ôéò íá áíáðáõèåß”. ÁõôÞ ç áíáöïñÜ óõ÷íÜ óõíáíôÜôáé óôéò
ðåñéãñáöÝò ôùí ïäïéðüñùí. Óçìåéþíïõìå üôé ôï Äáöíß Þôáí ôüôå ôï ìïíáäéêü ðÝñáóìá ãéá
ôçí Ðåëïðüííçóï.
ÉåñÜ Ïäüò, ëßãï ðñéí ôçí Áöáßá - óôï âÜèïò ï ÓêáñáìáãêÜò
×áñáêôéêü áãíþóôïõ
ÌïíÞ Äáöíßïõ (30 - 03 - 1910)
(öùô. Ã. ËáìðÜêç)
Ôï 1806 ï ÃÜëëïò Öñáãêßóêïò ÑåíÝ íôå ÓáôùìðñéÜí (ìåãÜëïò ðïëéôéêüò êáé äéáíïçôÞò)
äéáó÷ßæåé, åñ÷üìåíïò áðü ôçí Åëåõóßíá, ôçí ÉåñÜ Ïäü êáé ðåñéãñÜöåé üóá ðåñßðïõ êáé ï
Ðáõóáíßáò, åðéðñüóèåôá üìùò ôçí ÌïíÞ Äáöíéïý, ôçí ïðïßá âñßóêåé åãêáôáëåëåéììÝíç.
Óõã÷áñçôÞñéá ó´ áõôüí ðïõ åß÷å ôçí éäÝá íá ïíïìáôïäïôÞóåé óôïí ÄÞìï ìáò Ýíáí áðü ôïõò
ìåãáëýôåñïõò äñüìïõò ôïõ· ôçí Ïäü ÓáôùâñéÜíäïõ óôï ÄÜóïò.
Ôï ×áúäÜñé óõíäÝåôáé Üìåóá ìå ôçí åðáíÜóôáóç ôïõ 1821.
Áðüóðáóìá áðü ôï âéâëßï ôïõ ÉùÜííç ÆáìðÝëéïõ (1844):
“... êáôÜ ôïí Éïýëéï ìÞíá ôïõ 1826 Ýôïõò åêëÝ÷èç ï Ãåþñãéïò ÊáñáúóêÜêçò, ßíá åîü÷ùò
17