ΧΑΪΔΑΡΙ ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Κ.ΦΩΤΕΙΝΑΚΗ ΧΑΪΔΑΡΙ - ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ -Σ_compre | Page 12

Ðñüëïãïò ôïõ ÃéÜííç ÉããëÝóç
ÁíáãíùñéóìÝíïé æùãñÜöïé, öùôïãñÜöïé êáé ëïãïôÝ÷íåò äçìéïýñãçóáí Þ åìðíåýóôçêáí áðü ôï ôïðßï ôçò
ÌïíÞò Äáöíéïý, ôïõ ÓêáñáìáãêÜ, ôïõ Éåñïý ôçò Áöñïäßôçò, ôçí ÉåñÜ Ïäü, ôïí Åëáéþíá. ÁíáöÝñïõìå åíäåéêôéêÜ:
ÆùãñÜöïé - ×áñÜêôåò: James Skene, F. Perilla, Tavy Notton, ÁëÝîáíäñïò Ìðáñêüö, Henry Kook, Íéêçöüñïò Ëýôñáò,
Íéêüëáïò Ãýæçò, Êùíóôáíôßíïò ÐáñèÝíçò, Öþôçò Êüíôïãëïõ, ÃéÜííçò Ôóáñïý÷çò, Ëõêïýñãïò Êïãéåâßíáò, ÓåëÝóô
Ðïëõ÷ñïíéÜäç, ÔÜóïò Áëåâßæïò, ê.á.
ÖùôïãñÜöïé: Fred Boissonas, Nelly’s, Óðýñïò ÌåëåôæÞò, Âïýëá ÐáðáúùÜííïõ ê.Ü.
ËïãïôÝ÷íåò: ÅììáíïõÞë ÑïÀäçò, Êþóôáò ÂÜñíáëçò, ¢ããåëïò ÔåñæÜêçò, ÃéÜííçò Ñßôóïò, ÊïóìÜò Ðïëßôçò, ÁíäñÝáò
Êáñáíôþíçò, Ñþìïò Öéëýñáò, ËåõôÝñçò Ðáðáäüðïõëïò, ÈùìÜò Ãêüñìðáò ê.Ü.
ÐïëëÝò áð´ áõôÝò ôéò ðåñéãñáöÝò èá Ý÷åôå ôçí äõíáôüôçôá íá ôéò áðïëáýóåôå ìÝóá áðü êåßìåíá êáé åéêüíåò óôéò
åðüìåíåò óåëßäåò ôïõ âéâëßïõ.
Åêôüò áðü ôïõò ôÝóóåñéò éóôïñéêïýò óôáèìïýò ôçò ðåñéï÷Þò ìáò - ÉåñÜ Ïäüò / Éåñü Áöñïäßôçò, ÌïíÞ Äáöíéïý,
ÌÜ÷ç ÊáñáúóêÜêç (1826), ÅèíéêÞ Áíôßóôáóç (Óôñáôüðåäï ×áúäáñßïõ) -, ðáñïõóéÜæïõìå áêüìá ôïõò äçìÜñ÷ïõò êáé
ôïõò êïéíïôÜñ÷åò, ôïõò óõëëüãïõò ôçò ðüëçò, ôïí ÓêáñáìáãêÜ, ôï ÄñïìïêáÀôåéï, ôç ÃéïñôÞ Êñáóéïý óôï Äáöíß,
ôï ×áúäÜñé óôï åëëçíéêü ôñáãïýäé êáé óôïí êéíçìáôïãñÜöï, ôïõò áíèñþðïõò ôùí ãñáììÜôùí êáé ôùí ôå÷íþí ðïõ
ðÝñáóáí Þ åìðíåýóôçêáí áðü ôçí ðåñéï÷Þ ìáò êôë.
Äåí ðáñïõóéÜæïíôáé áíáëõôéêÜ ïéêïíïìéêÜ óôïé÷åßá (áí êáé õðÜñ÷åé ìéá éó÷íÞ áíáöïñÜ) ãéá ôçí áíÜðôõîç ôçò
ðüëçò, ôçí ôáîéêÞ äéÜñèñùóç ôçò êïéíùíßáò, ôçí çëéêéáêÞ óýíèåóç ôùí êáôïßêùí, ôéò ðïëéôéêÝò êáé ôéò áõôïäéïéêçôéêÝò
äõíÜìåéò êáé ôéò áíôéðáñáèÝóåéò ìåôáîý ôïõò.
Óôïé÷åßá ðïõ áöïñïýí ôçí åêðáßäåõóç, ôçí ìüñöùóç, ôïõò êáëëéôÝ÷íåò êáé ôïõò ðíåõìáôéêïýò áíèñþðïõò, ôéò
áèëçôéêÝò ïìÜäåò, äåí Þôáí äõíáôüí íá ðáñïõóéáóôïýí ëåðôïìåñþò óôçí ðáñïýóá åñãáóßá.
Ç åñãáóßá ðïõ ðáñïõóéÜæïõìå, âáóßæåôáé óå ðåñéóóüôåñåò áðü 300 ãñáðôÝò êáé 50 ðñïöïñéêÝò ðçãÝò, êáèþò
êáé óå ðñïãåíÝóôåñåò åêäüóåéò êáé Üñèñá ãéá ôçí ðåñéï÷Þ ìáò. Ùóôüóï, ôï èÝìá ôçò ðáñïõóßáóçò ôçò éóôïñéêÞò
äéáäñïìÞò ôïõ ×áúäáñßïõ åßíáé ìåãÜëï, Ý÷åé áñêåôÝò ðëåõñÝò êáé äåí åßíáé äõíáôüí íá åîáíôëçèåß ìå ôçí Ýêäïóç
åíüò Éóôïñéêïý Ëåõêþìáôïò. Ãé´ áõôü, åßíáé ðïëý ðéèáíüí íá åðéóçìáíèïýí êåíÜ, áíáêñßâåéåò, õðïâáèìßóåéò Þ
õðåñôéìÞóåéò ãåãïíüôùí. Áò ìáò áíáöåñèïýí, Ýôóé þóôå íá ãßíïõí äéïñèþóåéò êáé óõìðëçñþóåéò óå ìéá ðéï
ïëïêëçñùìÝíç Ýêäïóç óôï ìÝëëïí.
Ç Ýêäïóç ôïõ Éóôïñéêïý Ëåõêþìáôïò Ý÷åé ùò óêïðü ôçò - åêôüò áðü ôçí ðáñïõóßáóç ôùí óôïé÷åßùí, ôçí åíçìÝñùóç
êáé ôçí åõáéóèçôïðïßçóç ôùí êáôïßêùí ôçò ðüëçò -, íá õðïãñáììßóåé ôçí áíáãêáéüôçôá ôçò ßäñõóçò åíüò “êÝíôñïõ
Éóôïñßáò êáé Ôåêìçñßùóçò ×áúäáñßïõ”.
Ìå ôçí åõêáéñßá áõôÞ, èÝëù íá åõ÷áñéóôÞóù üóïõò ìå âïÞèçóáí ìå óôïé÷åßá, ðëçñïöïñßåò êáé áöçãÞóåéò ãéá ôçí
óõããñáöÞ êáé ôçí ðáñïõóßáóç ôïõ óçìåñéíïý íôïêïõìÝíôïõ, áëëÜ êáé ôùí Üëëùí êåéìÝíùí ãéá ôçí éóôïñßá ôçò ðüëçò,
ðïõ Ý÷ù äçìïóéåýóåé êáôÜ êáéñïýò óôá ôïðéêÜ Ýíôõðá.
Ìå éäéáßôåñç ÷áñÜ áîéïðïéþ åðßóçò öùôïãñáöéêü õëéêü êáé ðëçñïöïñßåò ðïõ ðåñéÝ÷ïíôáé óå åñãáóßåò ìáèçôþí óôï
ðëáßóéï ôïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò ÐåñéâáëëïíôéêÞò Åêðáßäåõóçò.
ÔÝëïò, óôçí åñþôçóç ðïõ èÝôåé ï ôßôëïò, åÜí äçëáäÞ ÷ñåéáæüìáóôå Ýíá Éóôïñéêü Ëåýêùìá óÞìåñá, ôçí áðÜíôçóç èá
ôçí äþóåôå åóåßò äéáâÜæïíôáò êáé êñßíïíôáò ôçí ïðôéêÞ ãùíßá ôïõ åðéìåëçôÞ ôïõ ëåõêþìáôïò.
Ç éäéüôçôá “åðéìåëçôÞò”, äçëþíåé üôé Ýêáíá ìéá ìáêñï÷ñüíéá Ýñåõíá ãéá ôï ×áúäÜñé êáé üôé åß÷á ôç öñïíôßäá ôçò
óõëëïãÞò, ôçò áîéïëüãçóçò, ôçò áîéïðïßçóçò êáé ôçò ðáñïõóßáóçò ôùí óôïé÷åßùí ðïõ åß÷á óôçí äéÜèåóÞ ìïõ.
Êþóôáò ÖùôåéíÜêçò
ÅðéìåëçôÞò ôïõ Éóôïñéêïý Ëåõêþìáôïò ãéá ôï ×áúäÜñé
Ô
çí ðåæÞ åðï÷Þ ìáò ôçí ÷áñáêôçñßæåé ç ôåëåéüôçôá ôùí ìÝóùí áëëÜ êáé ç óýã÷õóç ôùí óôü÷ùí. Äåí îÝñù áí
åßíáé ðïëëïß áõôïß ðïõ èá óõìöùíÞóïõí ìáæß ìïõ üìùò åãþ ðéóôåýù üôé ç ðñáãìáôéêÞ áðüëáõóç óôç æùÞ
åßíáé íá áöïóéùèåßò ó´ Ýíáí óôü÷ï ðïõ åóý ï ßäéïò áíáãíùñßæåéò ùò óçìáíôéêü.
Ï Êþóôáò ÖùôåéíÜêçò åßíáé áõôü ðïõ ëÝìå Ýíáò “áíÞóõ÷ïò Üíèñùðïò”. Åßôå ùò óõããñáöÝáò ðïíçìÜôùí üðùò
áõôü ðïõ êñáôÜôå óôá ÷Ýñéá óáò, åßôå ùò åêäüôçò ôùí èáõìÜóéùí “ÐÑÏÓÁÍÁÔÏËÉÓÌÙÍ”, åßôå ùò áñèñïãñÜöïò,
åßôå ùò åñåõíçôÞò, öáßíåôáé íá Ý÷åé êáôáíïÞóåé üôé ç “ðüëç” åßíáé ðñþôá áð´ üëá ïé “Üíèñùðïé”. Êáé üôé ç ìüíç
éóôïñßá ðïõ õðÜñ÷åé åßíáé ç ìíÞìç ôùí áíèñþðùí. ÁõôÞ ç ìíÞìç åßíáé ïé ôñï÷ïß ôïõ áõôïêéíÞôïõ ðïõ âïçèïýí ôïí
êÜôïéêï áõôÞò ôçò ðüëçò, ôçò üðïéáò ðüëçò, íá “êõëÞóåé” ôï ÷ñüíï.
Áõôü áêñéâþò êÜíåé, ìå åîáéñåôéêü ôñüðï, ôï âéâëßï áõôü. Ìáò óõíôñïöåýåé ó´ Ýíá ãïçôåõôéêü ôáîßäé óôï ÷ñüíï,
Üëëïôå ìå óõíïäïéðüñïõò ôçí áõóôçñÞ éóôïñéêÞ êáôáãñáöÞ êáé Üëëïôå ôï óõíáßóèçìá. ¢ëëïôå ôçí åðéóôçìïíéêÞ
ôåêìçñßùóç êáé Üëëïôå ôç ãïçôåßá ôïõ ìýèïõ. ¢ëëïôå ôçí åîáíôëçôéêÞ ðñïóÝããéóç ôùí ðçãþí êáé Üëëïôå ôçí
åëåõèåñéüôçôá ôçò öáíôáóßáò ðïõ üìùò ðïôÝ êáé óå ôßðïôá äåí åðçñåÜæåé ôçí áêñßâåéá êáé ôçí åãêõñüôçôá ôùí
áíáöåñïìÝíùí.
Áóöáëþò äåí åßìáé ï áñìïäéüôåñïò íá êñßíù ôï Ýñãï áõôü áðü ëïãïôå÷íéêÞ Þ áõóôçñÜ éóôïñéêÞ Þ ëáïãñáöéêÞ
óêïðéÜ. Ðéóôåýù üìùò üôé ìðïñþ êáëýôåñá ðáíôüò Üëëïõ íá âåâáéþóù áõôü ðïõ Ý÷ù æÞóåé óõíåñãáæüìåíïò ôüóá
÷ñüíéá ìå ôïí óõããñáöÝá. Êñýâåôáé, ðéóôÝøôå ìå, ðïëýò êüðïò êáé ìü÷èïò, ðïëý ìåñÜêé êáé åõáéóèçóßá ó´ áõôü
ôï ìïíáäéêü Ýñãï ðïõ åßíáé ðñïúüí ðïëý÷ñïíçò êáé åîáíôëçôéêÞò áíáæÞôçóçò, åëÝã÷ïõ êáé äéáóôáýñùóçò ðçãþí,
óôïé÷åßùí, ìáñôõñéþí êáé ëïéðþí óðáñáãìÜôùí ôçò ìíÞìçò êáé ôçò éóôïñßáò.
Ôï âéâëßï áõôü åêôüò áðü ôçí áõôüíïìç áîßá ôïõ, åßìáé âÝâáéïò ðùò èá ëåéôïõñãÞóåé ùò “óçìåßï áíáöïñÜò” ãéá
ôçí ðüëç ìáò ðïõ ðáñÜ ôçí ôåñÜóôéá éóôïñßá ôçò åßôå ùò ôïðïèåóßá, åßôå ùò ïñãáíùìÝíïò ïéêéóìüò, ðáñïõóéÜæåé åí
ôïýôïéò óïâáñüôáôï Ýëëåéììá ó÷åôéêÞò âéâëéïãñáößáò.
Åëðßæù üôé èá áðïôåëÝóåé êßíçôñï êáé ãéá Üëëïõò (äåí åîáéñþ ôïí åáõôü ìïõ) íá êáôáðéáóôïýí óïâáñÜ ìå ôï æÞôçìá
áõôü êáé íá êáôáãñÜøïõí ôéò ìíÞìåò ôïõò. Ãéáôß ç áôïìéêÞ ìíÞìç áðïôåëåß ôçí ðñþôç ðçãÞ, óõ÷íÜ áôåëÞ, ôçò éóôïñéêÞò
ãíþóçò. ¼ìùò ç óõëëïãéêÞ ìíÞìç åßíáé ôï ðïëýôéìï Üèñïéóìá ðïõ ôüóï Ý÷ïõìå áíÜãêç ãéá íá ãíùñßæïõìå ôï
ðáñåëèüí ìáò áöïý “ôßðïôá äåí îáíáñ÷ßæåé, üëá óõíå÷ßæïíôáé”.
Êáé âÝâáéá ôï âéâëßï áõôü äåí ðåñéïñßæåôáé óôá ãíùóôÜ ìïíïðÜôéá ôçò éóôïñéêüôçôáò ôïõ ×áúäáñßïõ (Áñ÷áéüôçôá
ìå ôçí ÉåñÜ Ïäü, Íáü Áöñïäßôçò êôë. - ÂõæáíôéíÜ ÷ñüíéá ìå ôç ÌïíÞ Äáöíéïý - Íåþôåñá ÷ñüíéá ìå “ÐÁËÁÔÁÊÉ”
- Êáôï÷Þ ìå ôï êïëáóôÞñéï ôïõ óôñáôïðÝäïõ êáé ôéò åêôåëÝóåéò êáé ôá âáóáíéóôÞñéá ôùí áãùíéóôþí ôçò ÅèíéêÞò
Áíôßóôáóçò - óýã÷ñïíï ×áúäÜñé), áëëÜ ìðáßíåé êáé óå èÝìáôá ðïõ áããßæïõí ôçí æùÞ, ôá âéþìáôá, ôéò äñáóôçñéüôçôåò,
ôùí êáôïßêùí ðïõ Üöçóáí áíÜãëõöá ôá ß÷íç ôïõò óôçí ðüëç êáé åí ôÝëåé ôçí äçìéïýñãçóáí.
Ìå èáõìÜóéï ôñüðï ï áíáãíþóôçò, îåöõëëßæïíôáò ôï âéâëßï áõôü âéþíåé óôéãìÝò êáé êáôáóôÜóåéò ðïõ ôïõ èõìßæïõí
ôï ðáñåëèüí, ôçí äéáäñïìÞ ãåãïíüôùí êáé èåìÜôùí ðïõ áðáó÷üëçóáí ü÷é ìüíï ôçí êïéíùíßá ôïõ ×áúäáñßïõ, áëëÜ
êáé ôï ðáíåëëÞíéï.
Åßìáé óßãïõñïò üôé ðïëëïß èá âñïõí ßóùò êáé ôïí åáõôü ôïõò óå êÜðïéá ðáëéÜ öùôïãñáößá Þ èá áíáðïëÞóïõí êáôÜ
ôï ãíùóôü “Þìïõí êáé åãþ åêåß” ãéá êÜðïéá áðü ôá ãåãïíüôá - èÝìáôá ðïõ êáôáãñÜöåé ï óõããñáöÝáò.
ºóùò êÜðïéïé äéáêñßíïõí óôï âéâëßï Þ êáé ó´ áõôü ôïí ðñüëïãï, ìéá éó÷õñÞ äüóç íïóôáëãßáò. Äåí åßíáé êáêü. Åãþ
ðéóôåýù üôé äåí õðÜñ÷åé ôßðïôá ðéï ìïíôÝñíï áðü ôç íïóôáëãßá. Ãéáôß ç ßäéá ç éóôïñßá äåí ðñÝðåé íá ðáñïõóéÜæåôáé
óáí áõóôçñÞ áëëçëïõ÷ßá ãåãïíüôùí. ÐñÝðåé íá “äéäá÷èåß” ùò óõãêßíçóç ïñãáíéêÞ êáé åóùóôñåöÞò, ïýôùò þóôå
áõôüò ðïõ ôç äéáâÜæåé íá ìðïñåß íá áöïìïéþóåé ôçí ïõóßá ôçò êáé ü÷é ìüíï ôçí åðéöÜíåéÜ ôçò.
ÁõôÞ åßíáé êáôÜ ôç ãíþìç ìïõ êáé ç ìåãáëýôåñç åðéôõ÷ßá ôïõ óõããñáöÝá. Ç éóôïñßá ôçò ðüëçò åßíáé ç éóôïñßá ôùí
áíèñþðùí ôçò. Ôùí ðåèáìÝíùí, ôùí æùíôáíþí, ôùí áãÝííçôùí!
Äåí ðñÝðåé åðßóçò íá ðáñáâëÝøïõìå, ôçí Ýíôïíá ïéêïëïãéêÞ “ìáôéÜ” êáé ôçí êñéôéêÞ óôÜóç ôïõ óõããñáöÝá áðÝíáíôé
óå æçôÞìáôá ðïõ “ðëÞãùóáí” ôï ðåñéâÜëëïí êáé ôïí öõóéêü ðëïýôï ôçò ðåñéï÷Þò êáé ðïõ äõóôõ÷þò åßíáé åðßêáéñá
êáèþò íÝåò áðåéëÝò êáé êßíäõíïé âñßóêïíôáé ìðñïóôÜ ìáò.
Åäþ ç éóôïñéêÞ åðéóÞìáíóç ëåéôïõñãåß ùò ðñïåéäïðïéçôéêü óÞìá êáé “êáìðáíÜêé” åãñÞãïñóçò.
Êëåßíïíôáò, èÝëù íá åõ÷áñéóôÞóù ôïí ößëï êáé óõíïäïéðüñï (ó´ Ýíá ôáîßäé ðïõ ìÝ÷ñé ôþñá íüìéæá ìïíá÷éêü) Êþóôá
ÖùôåéíÜêç ãéá ôçí ôéìçôéêÞ ãéá ìÝíá åðéëïãÞ íá ðñïëïãßóù áõôÞ ôçí åîáéñåôéêÜ åðéìåëçìÝíç åñãáóßá.
Ùò ãÝííçìá - èñÝììá áõôÞò ôçò üìïñöçò êáé éóôïñéêÞò ðüëçò, ùò Üíèñùðïò ðïõ õðçñåôåß “ôá êïéíÜ” åðß ìßá 25åôßá,
ùò óõëëÝêôçò éóôïñéêþí íôïêïõìÝíôùí êáé åñåõíçôÞò ôçò éóôïñßáò ôçò ðüëçò, óõã÷áßñù ôïí Êþóôá ÖùôåéíÜêç
ãé´ áõôÞ ôç ìïíáäéêÞ åñãáóßá ðïõ ðñÝðåé íá Ý÷åé ðåñßïðôç èÝóç óå êÜèå ×áúäáñéþôéêç âéâëéïèÞêç. Ãéáôß åßíáé Ýíá
áíåêôßìçôï óôïé÷åßï ãíþóçò ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ ï êáèÝíáò ìáò åðÝëåîå íá æÞóåé êáé íá äçìéïõñãÞóåé. Êáé ãéáôß áí
ìáò ëåßøåé ç áßóèçóç ôïõ âéùìÝíïõ ðáñåëèüíôïò, èá åßíáé óáí íá åßìáóôå üëïé ìáæß ó´ Ýíá ëåùöïñåßï ðïõ ôñÝ÷åé
ïëïôá÷þò êé´ åìåßò äåí Ý÷ïõìå áðü ðïý íá êñáôçèïýìå.
Ï Êþóôáò ÖùôåéíÜêçò ìáò ðñïóöÝñåé ìå ôçí åñãáóßá áõôÞ ìéá óßãïõñç “÷åéñïëáâÞ”.
ÃéÜííçò Ã. ÉããëÝóçò
Áñ÷éôÝêôùí Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð.
ÓõëëÝêôçò - ÅñåõíçôÞò
Éóôïñéêþí ÍôïêïõìÝíôùí ×áúäáñßïõ
Äçìïôéêüò Óýìâïõëïò ×áúäáñßïõ
10
11