ΧΑΪΔΑΡΙ ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Κ.ΦΩΤΕΙΝΑΚΗ ΧΑΪΔΑΡΙ - ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ -Σ_compre | Page 100
Ôï ×áúäÜñé óôï Åëëçíéêü Ôñáãïýäé
Ç
ðüëç ìáò åß÷å ôçí ôý÷ç (Þ ôçí áôõ÷ßá) íá öéëïîåíÞóåé ôï
Óôñáôüðåäï ×áúäáñßïõ.
Ôï Óôñáôüðåäï éäñýèçêå ôçí ðåñßïäï ôïõ ÌåôáîÜ óôç èÝóç
ÊáñáúóêÜêç óôéò ðëáãéÝò ôïõ Ðïéêßëïõ ¼ñïõò, äçëáäÞ åêåß ðïõ ï
ÓôñáôÜñ÷çò Ãåþñãéïò ÊáñáúóêÜêçò ðïëÝìçóå ôïí Êéïõôá÷Þ óôç ÌÜ÷ç
ôïõ ×áúäáñßïõ ôï 1826.
×éëéÜäåò ¸ëëçíåò ðáôñéþôåò öõëáêßóèçêáí ôçí ðåñßïäï ôçò Êáôï÷Þò
êáé åêáôïíôÜäåò ÷éëéÜäåò öáíôÜñïé áð´ üëç ôçí ÅëëÜäá Ýêáíáí Ýíá
ìÝñïò ôçò èçôåßá ôïõò óôï Óôñáôüðåäï. Ôá ðåñéóóüôåñá ôñáãïýäéá
ðïõ áíáöÝñïõí ôçí ëÝîç “×áúäÜñé” ãñÜöôçêáí ãéá ôïõò ¸ëëçíåò
êñáôïýìåíïõò ðáôñéþôåò óôçí Êáôï÷Þ êáé ôïõò öáíôÜñïõò ðïõ
õðçñÝôçóáí óôï Óôñáôüðåäï ôá ìåôáêáôï÷éêÜ ÷ñüíéá ìÝ÷ñé ôéò çìÝñåò
ìáò.
Ï Áíôþíçò Öëïýíæôçò, óôï âéâëßï ôïõ “×áúäÜñé-êÜóôñï êáé âùìüò
ôçò ÅèíéêÞò Áíôßóôáóçò”, êáôáãñÜöåé ìáñôõñßá üôé ï ðáãêïóìßïõ öÞìçò
ìïõóïõñãüò Íßêïò Óêáëêþôáò, ôçí ðåñßïäï ðïõ Þôáí êñáôïýìåíïò óôï
Óôñáôüðåäï ×áúäáñßïõ, ÌÜéïò- Éïýíéïò 1944, óõíÝèåóå 100 ìïõóéêÜ
öýëëá ôá ïðïßá óôçí ðïñåßá ÷Üèçêáí. Óå ïñéóìÝíåò óõíèÝóåéò ï Í.
Óêáëêþôáò åß÷å äþóåé ôßôëïõò üðùò, “ÐñïóêëçôÞñéï”, “ÐñùôïìáãéÜ
´44”, “6 Éïõíßïõ”, “ÔæáìôæÞò”, “Êëïýâåò”.
Ìéá Üëëç èåìáôïëïãßá åßíáé ïé åñãáæüìåíïé êáé ïé êáçìïß ôïõò.
Ôï ðáóßãíùóôï “ÆåúìðÝêéêï ôçò Åõäïêßáò” ôïõ ÌÜíïõ Ëïúæïõ áðü
ôçí ïìþíõìç ôáéíßá “Åõäïêßá” (1971) ôïõ ÁëÝîç Äáìéáíïý, áðïôåëåß
ìÝñïò ôçò èåìáôéêÞò “¸íá ôñáãïýäé ãéá ôï ×áúäÜñé”. Åðßóçò êáé ôá ëáúêÜ
ôñáãïýäéá ðïõ áêïýóôçêáí óôçí ÉåñÜ Ïäü óôï êÝíôñï “ÓôåëÜêçò” ôçò
ïéêïãÝíåéáò ÐåñðéíéÜäç. Ï ÂáããÝëçò ÐåñðéíéÜäçò Ý÷åé êõêëïöïñÞóåé
ôïí 2 ï ðñïóùðéêü ôïõ äßóêï (âéíýëéï 33 óôñïöþí) ìå ôßôëï “Ìéá íý÷ôá
óôï ×áúäÜñé”.
Ç ãíùóôÞ ëáúêÞ ôñáãïõäßóôñéá Âïýëá Ãêßêá êáé ï óýíôñïöüò ôçò,
ëáúêüò óõíèÝôçò, Íßêïò Êáñáíéêüëáò Ýæçóáí ãéá Ýíá ìéêñü äéÜóôçìá
óôçí Áöáßá - ÓêáñáìáãêÜ.
Ï Üóóïò ôïõ âéïëéïý óôç äçìïôéêÞ ìïõóéêÞ, Ãéþñãïò ÁñáðÜêçò, Þôáí
êÜôïéêïò ×áúäáñßïõ áðü ôï 1960.
Ç ôñáãïõäßóôñéá ÌðÝìðá ÌðëÜíò Ýæçóå ãéá Ýíá ìéêñü äéÜóôçìá óôçí
ðüëç ìáò, åíþ ï Ãéþñãïò ÆáìðÝôáò åðÝëåîå í´ áöÞóåé ôï ÁéãÜëåù Óßôõ,
üðïõ êáôïéêïýóå áðü ôï 1940 (Óáëáìßíïò 1), êáé íá ìåôåãêáôáóôáèåß
óôï ×áúäÜñé (1988 - 1992), üðïõ ôï êëßìá Þôáí êáëýôåñï ãéá ôçí õãåßá
ôïõ.
ÅéäéêÞ áíáöïñÜ ïöåßëïõìå íá êÜíïõìå óôçí “ÌéêôÞ ÔåôñÜöùíç
×ïñùäßá” ôïõ ÄÞìïõ ×áúäáñßïõ (êõêëïöüñçóå ôï 1998 CD ìå 15
ãíùóôÜ ôñáãïýäéá ìå ôßôëï “... ìéá Üëëç Üðïøç...”) êáé ôïí Ìïõóéêü
Óýëëïãï “Ï ÁÌÖÉÙÍ”, ôïõ ïðïßïõ ôá âáóéêÜ ìÝëç ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôçí
×ïñùäßá ôïõ ÄÞìïõ.
Ðáñïõóßáóç ôñáãïõäéþí
1.
“Ôï ×áúäÜñé”, óôß÷ïé ÌÜñêïò ÂáìâáêÜñçò (ÖñÜãêïò), ìïõóéêÞ
ÓôÝëéïò ÂáìâáêÜñçò, ðñþôç åêôÝëåóç Ãéþñãïò ÍôáëÜñáò.
Ïé óôß÷ïé áíáöÝñïíôáé óôçí ðåñßïäï ôçò Êáôï÷Þò êáé
óôïõò êñáôïýìåíïõò áãùíéóôÝò óôï Óôñáôüðåäï ×áúäáñßïõ.
Áñ÷éêÜ âñÝèçêáí ìüíï ïé óôß÷ïé ôïõ ÌÜñêïõ, ôç ìïõóéêÞ Ýãñáøå
ðïëëÜ ÷ñüíéá áñãüôåñá ï ãéïò ôïõ ÓôÝëéïò ÂáìâáêÜñçò ãéá ôïí
äßóêï ôïõ ÍôáëÜñá.
2. “Ãéáôß íá ãßíù ìÜíá” (ÊÁÔÁ×ÍÉÁ)”, óôß÷ïé Êþóôáò Âßñâïò, ìïõóéêÞ
×ñÞóôïò ËåïíôÞò, ôñáãïýäé ÓôÝëéïò Êáæáíôæßäçò - ÌáñéíÝëá.
Ï êáçìüò ôçò ìÜíáò ãéá ôïí êñáôïýìåíï ãéï ôçò óôï Óôñáôüðåäï.
3. “Ôï ×áúäÜñé”, óôß÷ïé Êþóôáò Êïöéíéþôçò, ìïõóéêÞ Íßêïò Ãïýíáñçò.
ÈÝìá: Ôá ãåñìáíéêÜ ìðëüêá óå äéÜöïñåò ðåñéï÷Ýò ôçò ÁèÞíáò
êáé ôá âÜóáíá ôùí êñáôïõìÝíùí (áêüìá êáé áìïýóôáêá ðáéäéÜ) óôï
Óôñáôüðåäï ×áúäáñßïõ.
4. “¸÷åé ï Èåüò”, óôß÷ïé ËåõôÝñçò Ðáðáäüðïõëïò, ìïõóéêÞ
×ñÞóôïò ËåïíôÞò, ðñþôç åêôÝëåóç: ÌðÜìðçò Ôóåôßíçò. ÈÝìá:
ïé öôù÷ïãåéôïíéÝò ôçò ÁèÞíáò, “ï óôåíáãìüò ôçò ÊïêêéíéÜò” “ï
óðáñáãìüò ôçò Äñáðåôóþíáò” “ôï êëÜìá ôçò ÊáéóáñéáíÞò” “ìéáò
ìÜíáò äÜêñõ áð’ ôï ×áúäÜñé”.
5. “Ôï ðñïóêëçôÞñéï”, óôß÷ïé Ðõèáãüñáò, ìïõóéêÞ ÔÜêçò
Óïýêáò, ðñþôç åêôÝëåóç: ×áñïýëá Áëåîßïõ. ÈÝìá: Ï Ýñùôáò
óõíõöáóìÝíïò ìå ôçí Ýîïäï ôïõ öáíôÜñïõ áðü ôï Óôñáôüðåäï.
6. “Ç æùÞ ôùí áëëïíþí”, óôß÷ïé Ãéþñãïò Êñçôéêüò, ìïõóéêÞ Êþóôáò
ÊáëäÜñáò, ðñþôç åêôÝëåóç Âßêõ Ìïó÷ïëéïý. ÈÝìá: Ç óõìðüíéá ãéá
ôïõò áíèñþðïõò ðïõ æïõí óå Üó÷çìåò óõíèÞêåò “óôçí Á÷áñíþí
êáé óôï ÐåñéóôÝñé”, “óôç Èçâþí êáé óôï ×áúäÜñé”, “óôï ÐÝñáìá”.
7. “Öüñáãåò ôïí Þëéï”, óôß÷ïé Ìé÷Üëçò Ìðïõñìðïýëçò, ìïõóéêÞ
Ãéþñãïò ×áôæçíÜóéïò, ðñþôç åêôÝëåóç ÌáñéíÝëëá. ÈÝìá: ïé
êáêïõ÷ßåò ôùí áíôáñôþí “¸ãéíå ç öùíÞ óïõ, ÄÜêñõ ðéêñü, Êëáßåé
Ýíáí áéþíá, Áðü ôï ×áúäÜñé óôïí Ùñùðü, êé ùò ôç Äñáðåôóþíá”,
8. “ÄéáäñïìÝò”, óôß÷ïé Öþíôáò ËÜäçò, ìïõóéêÞ ×ñÞóôïò
Íéêïëüðïõëïò, ðñþôç åêôÝëåóç Êþóôáò Ìáêåäüíáò. ÈÝìá: Ìéá
ÁèÞíá ðïõ öåýãåé. Ôá ß÷íç üìùò ìÝíïõí áðü “Ôá êÜñá áð’ ôïí
Áóðñüðõñãï êéíïýóáí óôç óåéñÜ/ ãåìÜôá êáëõâéþôéêá ôåëÜñá/...
Ïé ñüäåò îáíáóôñßããëéæáí êáé ï ÓêáñáìáãêÜò/ êáôÜðéíå ôïí
êÜìáôï ôçò ìÝñáò.”
9. “Äéäõìüôåé÷ï Blues”, óôß÷ïé ÃéÜííçò Óðõñüðïõëïò, ìïõóéêÞ
ËáõñÝíôçò Ìá÷áéñßôóáò, ðñþôç åêôÝëåóç Ãéþñãïò ÍôáëÜñáò êáé
ËáõñÝíôçò Ìá÷áéñßôóáò (ÍôïõÝôï). ÈÝìá: ¸ôïò 1976. Ç óêëçñÞ
èçôåßá ôùí öáíôÜñùí. “Ðáßäåò åí êáìßíù óôï ×áúäÜñé”.
10. “ÉåñÜ Ïäüò”, óôß÷ïé Öþíôáò ËÜäçò, ìïõóéêÞ ×ñÞóôïò
Íéêïëüðïõëïò, ðñþôç åêôÝëåóç Êþóôáò Ìáêåäüíáò. Áðü ôïí
äßóêï “ÄéáäñïìÝò” ðïõ ðáñïõóéÜæåé ãåéôïíéÝò ôçò ÁèÞíáò. Åäþ
áíáöÝñïíôáé ãíùóôÜ ìáò ôïðùíýìéá, ôï ¼ñïò ÁéãÜëåù êáé ï
ÎÝñîçò, ï ãÝñï ÐëÜôùíáò êáé ï Åëáéþíáò, ïé ü÷èåò ôïõ Çñéäáíïý
êáé ç “ÉåñÜ Ïäüò” ðïõ “óçìáßíåé ìíÞìç âñá÷õêëùìÝíç”.
11. “Ôï ×áúäÜñé”, Ãéþñãïò ÌáããáíÜñçò (ìïõóéêÞ, áêïõóôéêÞ êéèÜñá),
¢ããåëïò ÌáêñÞò (ìïõóéêÞ, áêïõóôéêÞ êéèÜñá), Ðáíáãéþôçò
ÊïíôïãéÜííçò (óôß÷ïé, ôñáãïýäé), Âáóßëçò Óêïýñáò (Congas),
åíïñ÷Þóôñùóç, äéäáóêáëßá ËåõôÝñçò ×ñéóôïöÞò. ÈÝìá: Ç
ùñáßá æùÞ ôçò íåïëáßáò óôï ×áúäÜñé. ÕðÜñ÷ïõí áíáöïñÝò óôï
ÐáëáôÜêé, ôï Äáöíß, ðáé÷íßäéá óôïõò äñüìïõò (“íåñáôæïðüëåìïõò
- öùôéÝò”). Ôï ôñáãïýäé åßíáé ç÷ïãñáöçìÝíï ôï 2002 óôçí áßèïõóá
ÌïõóéêÞò ÄÞìïõ ×áúäáñßïõ - ÊÝíôñï Ìïõóéêþí Óõíüëùí êáé
Áõôïó÷åäéáóìïý.
“Ôï 1945... ðçãáßíáìå ó´ Ýíá ìáãáæß, óôïõ ÑÙÓÏÕ, óôï ×áúäÜñé, áðÝíáíôé áð´ ôï ðñþôï ôñåëïêïìåßï, ôï
ÄñïìïêáÀôåéï. Ï Ñþóïò åß÷å äýï ðßóôåò óôï ìáãáæß ìÝóá. Åêåß ÷ïñåýáìå...”
Ãéþñãïò ÆáìðÝôáò, Âßïò êáé Ðïëéôåßá.
Ìå ôçí åõêáéñßá áõôÞ êáôáãñÜöïõìå ïñéóìÝíá áðü ôá “êÝíôñá” ðïõ
õðÞñ÷áí óôï ×áúäÜñé êáé óôá ïðïßá áêïýóôçêáí ëáúêÜ ôñáãïýäéá:
• Ï “ÓôåëÜêçò” óôçí ÉåñÜ Ïäü, óôï ýøïò ôçò óõíïéêßáò ÊïõíÝëéá,
óôï ïðïßï ôñáãïýäçóáí, åêôüò áðü ôïí ÓôÝëéï êáé ÂáããÝëç
ÐåñðéíéÜäç, ï ËïõêÜò ÍôáñÜëáò, ê.Ü.
• Ôïõ “Ñþóïõ” (óÞìåñá îåíïäï÷åßï Áßãëç óôç óõìâïëÞ ôçò
ÊáñáúóêÜêç ìå ôçí ÉåñÜ Ïäü) ó´ áõôü åß÷áí ôñáãïõäÞóåé
êáôÜ ðåñéüäïõò ï Ãéþñãïò ÆáìðÝôáò êáé Üëëïé ãíùóôïß
ôñáãïõäéóôÝò.
• Ôïõ “ÌÜñêïõ” óôï ÓêáñáìáãêÜ.
• Ï êáëïêáéñéíüò “ÊÇÐÏÓ ÔÏÕ ÁËËÁ×” (ï ÷åéìåñéíüò Þôáí óôï
ÁéãÜëåù) ôï 1960 “Óôï äßóôñáôï ÉåñÜ Ïäüò êáé ÅèíéêÞ ãéá
Êüñéíèï, åêåß áêñéâþò, óôï ôñßãùíï ðïõ êÜíïõí ïé äõï äñüìïé
Ý÷åé ôï ìáãáæß ï ÁëëÜ÷”. (Ãéþñãïò ÆáìðÝôáò).
• Óôïõ “Áóðñïýëç” üðïõ ôñáãïõäïýóå êáé ç ÌðÝìðá Ìðëáíò.
98
99