πουσιάζουν καθώς μάχονται για την ελευθερία της Πατρίδας. (Εικόνα: Καλλιεργώντας τον σχολικό κήπο Βίνιανης. ΑΣΚΙ: Αρχειακό Τεκμήριο [1943-1944] 4)
Η παρατήρηση και σύγκριση του οπτικού υλικού από την Ελλάδα του Πολέμου και της
Κατοχής 1940-1944 και να του αντίστοιχου από τις άλλες χώρες της Ευρώπης και των
ΗΠΑ, ως προς τα συνθήματα και τους στόχους (ομοιότητες και διαφορές) καθεμίας
από αυτές, μπορεί να οδηγήσει στην σκιαγράφηση την πολιτικής ισχύος και των βλέψεων των χωρών για την θέση τους στον παγκόσμιο χάρτη μεταπολεμικά. Έτσι, η Ελλάδα μέσω των της δημιουργίας αστικών- σχολικών κήπων στοχεύει σχεδόν αποκλειστικά στην επιβίωση, ενώ η Μ. Βρετανία και οι ΗΠΑ στην Νίκη και την Επικράτηση, ως
μια μορφή πολιτικής και πολεμικής προπαγάνδας5.
Δ. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΗΠΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Κατά το 19ο και 20ο αι., ο σχολικός κήπος αποτελούσε μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κυρίως στις αγροτικές περιοχές. Ενδεικτικά, αναφέρεται ο Νόμος 26/6 /1835
που προέβλεπε την ύπαρξη 15 στρεμμάτων «δια Σχολείον και Κήπον αυτού…»
Από το 1920 και μετά, λόγω της ύπαρξης πολιτικής βούλησης για την επιστροφή των
νέων δασκάλων στην επαρχίες από όπου προέρχονταν με σκοπό την μετάγγιση της
τεχνογνωσίας της γεωργικής παραγωγής, λάμβανε χώρα θεωρητική και πρακτική εξάσκηση των υποψηφίων δασκάλων στη συστηματική καλλιέργεια των φυτών, την εισαγωγή νέων σιτηρών, οπωρόδεντρων και αμπελιών, στον εμβολιασμό άγριων δέντρων.
Έτσι με το Νόμο 4397/1929 για πρώτη φορά ο σχολικός κήπος χρησιμοποιείται όχι μόνο για την πρακτική ωφέλεια των προϊόντων του (π.χ. των οπωροφόρων δέντρων), αλλά και για τα φυσιογνωστικά μαθήματα. [«Παρ’εκάστω Δημοτικό Σχολείο ιδρύεται και
καλλιεργείται Σχολικός Κήπος …χάριν διδασκαλίας φυσιογνωστικών μαθημάτων και
προς απόκτησιν …προκαταρκτικών γνώσεων καλλιεργείας της γης» 6]
Μετά το 1930, ατονούν οι σχολικοί κήποι και γίνονται δημοτικοί ή κοινοτικοί κήποι επιβίωσης, όπως περιγράψαμε πιο πάνω.
Από το 1970, αρχίζει η σταδιακή επιστροφή των σχολικών κήπων κυρίως με στόχο την
περιβαλλοντική εκπαίδευση. Αυτή η φάση διαρκεί ως το 2000, περίπου, ενώ στη συνέχεια οι κήποι εμφανίζονται ως μέσο για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και από το 2009, προστίθεται στη στοχοθεσία και η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
4
http://62.103.28.111/photographic/treeres.asp?mynode=89201&afteroot=%CE%BA.46.2,
Τ΄Αετόπουλο, Αναγνωστικό ΠΕΕΑ- http://62.103.28.111/neolaia/rec.asp?id=72413&nofoto=0
5
Περισσότερα, βλ. στο : Σακκά, B., Δεκατρή, I. 2015. στο http://tinyurl.com/zhqepep
6
Από το: https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/n-4397-1929.html.
27