FORUM
με έμφαση στα πτητικά μέσα της ΑΣ και στον
εξομοιωτή του άρματος μάχης. Η εκθεσιακή
παρουσία του Γενικού Επιτελείου Στρατού
περιλάμβανε επίσης κινητό στρατιωτικό
χειρουργείο με δυνατότητα ανάπτυξης τόσο
στο πεδίο της μάχης όσο και για την αντιμε-
τώπιση αναγκών από φυσικές καταστροφές,
τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, το Ειδικό
Τάγμα Μηχανικού (με την επίδειξη γεφυρο-
καταστευής) και το Τάγμα Εξουδετέρωσης
Ναρκών. Τις εντυπώσεις κέρδισαν και οι
στρατιωτικοί σκύλοι του 747 Ειδικού Τάγμα-
τος Μηχανικού (ΕΤΜΧ) «Ίρμα» και «Άρης»,
οι οποίοι αποδείχτηκαν όχι μόνο πιστοί στην
αποστολή τους, αλλά και προσιτοί και φιλικοί
με τους επισκέπτες.
Το ΓΕΝ συμμετείχε με εκθεσιακή ενότητα για
την επιχειρησιακή δραστηριότητα του ΠΝ με
σειρά εξομοιωτών VR, την εντυπωσιακή φω-
τογραφική έκθεση φάρων και μια αναφορά
για τη γενικότερη ιστορική παρουσία του Πο-
λεμικού Ναυτικού, που συμπληρώθηκε από
τον κατάπλου στη Θεσσαλονίκη του αντιτορ-
πιλικού-μουσείου «ΒΕΛΟΣ».
Το ΓΕΑ έδωσε έμφαση στην προβολή της
επιχειρησιακής δραστηριότητας της ΠΑ,
προσφέροντας επίσης ευκαιρία εμπειρίας
πτήσης με F-16 Viper μέσω εικονικής πραγ-
ματικότητας, όπως και με παρουσιάσεις του
έργου της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, της
Κινητής Ομάδας Αντιμετώπισης Καταστρο-
φών και της Κινητής Ομάδας Συντήρησης
Υποθαλάσσιων Έργων.
Ο γενικός τίτλος του περιπτέρου του ΥΠΕΘΑ
ήταν αφιερωμένος στο «Έτος Κοινωνικής
Προσφοράς των Ενόπλων Δυνάμεων» υπό
το σύνθημα «Μαζί Πάντα», ενώ το Πολεμι-
κό Μουσείο Αθηνών συμμετείχε με ιστορική
αναδρομή της κοινωνικής προσφοράς των
ενόπλων δυνάμεων. Αξιοσημείωτη ήταν η
θεματική ενότητα για τη συνεργασία Ελλά-
δας-Ινδίας, που ήταν και η τιμώμενη χώρα
της 84 ης ΔΕΘ.
Η γενική εντύπωση του επισκέπτη από το
περίπτερο του ΥΠΕΘΑ, με την ευκαιρία πρό-
σβασης σε πολλές διαφορετικές θεματικές
ενότητες μιας σύγχρονης αμυντικής μηχα-
νής, ήταν ότι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις
παρά την καθημερινή βάσανο της οικονομι-
κής κρίσης και των μνημονίων έχουν πλέον
αλλάξει σελίδα. Μέσω της εκθεσιακής πα-
(Γεράσιμος Λάνδος)
ρουσίας των τριών Κλάδων υπογραμμιζόταν η διακλαδικότητα, η οποία στο σύγχρονο
πεδίο μάχης θα κρίνει το αποτέλεσμα.
Τονιζόταν επίσης η διαλειτουργικότητα (interoperability), όπως αυτή προσδιορίζει,
μετράει κι αξιολογεί τον βαθμό συνεργασίας διαφορετικών οργανισμών και φορέων.
Στην περίπτωση των ενόπλων δυνάμεων αφορούν στους Κλάδους οι οποίοι χρησιμο-
ποιούν διαφορετικά συστήματα για την επίτευξη επιμέρους αντικειμενικών σκοπών,
συγκλίνουν όμως σε ένα τελικό αποτέλεσμα νίκης.
Στην περίπτωση της Ελλάδας είναι φανερό ότι ο κύριος αντικειμενικός σκοπός έχει ως
σημείο αναφοράς την επίτευξη ενός ισοδύναμου τετελεσμένου με κατεύθυνση ένα δυ-
νητικό πολεμικό μέτωπο προς Ανατολάς. Η επιχειρησιακή διαλειτουργικότητα στο πλαί-
σιο άσκησης μιας ευρύτερης γεωπολιτικής δυναμικής έχει τέσσερα πρακτικά επίπεδα
δράσης: στρατηγικό, επιχειρησιακό, τακτικό και τεχνολογικό επίπεδο.
Το στρατηγικό επίπεδο περιλαμβάνει την προληπτική συγκρότηση συμμαχιών ευρύτε-
ρης γεωπολιτικής δυναμικής που θα επιτρέψουν την υλοποίηση στρατιωτικών επιχει-
ρήσεων και την επίτευξη στόχων σε γεωγραφικό επίπεδο (π.χ. ανακήρυξη ελληνικής
ΑΟΖ). Το επιχειρησιακό επίπεδο περιλαμβάνει τον σχεδιασμό των απαιτούμενων πολε-
μικών δράσεων, τον καθορισμό του κύριου και των επιμέρους αντικειμενικών σκοπών
και την άσκηση διοίκησης και εποπτείας του συνόλου της αμυντικής μηχανής. Περιέχει
επίσης τον τεχνοκρατικό προσδιορισμό των αναγκών και των κατάλληλων μέσων για
την επίτευξη των παραπάνω. Το τακτικό επίπεδο περιλαμβάνει τη βέλτιστη αξιοποίηση
των μέσων και των σύγχρονων οπλοσυστημάτων, τα οποία θα χρησιμοποιούν στο πλαί-
σιο υλοποίησης του εκάστοτε αμυντικού δόγματος. Το τεχνολογικό επίπεδο έχει πλέον
ως κεντρικό σημείο αναφοράς τη σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία και τις επιχειρήσεις
του μοντέρνου κυβερνοπόλεμου προς υποστήριξη του τακτικού επιπέδου διεξαγωγής
των πολεμικών επιχειρήσεων.
Η επιχειρησιακή διαλειτουργικότητα είναι το κεντρικό ζητούμενο μιας σύγχρονης αμυ-
ντικής μηχανής. Αν στην πρακτική υλοποίησή της προστεθεί η επιστημοσύνη των στε-
λεχών και το ελληνικό φιλότιμο, τότε το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι παρά θετικό
και δεδομένο απέναντι στην «υπεροχή» των αριθμών.
Ευχαριστούμε θερμά τον Συνταγματάρχη (ΥΓ) Κωνσταντίνο Τερψίδη και τα στελέχη του
747 ΕΤΜΧ για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες που μας έδωσαν και για τη γνωριμία μας
με τους τετράποδους «στρατεύσιμους» πολλαπλών ρόλων, όπως επίσης και τον Υπο-
λοχαγό (Ι) Νικόλαο Βορνίτη για την ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με το πτητικό έργο
του στόλου των ελικοπτέρων της ΑΣ.
* Αναλυτή Σύγχρονης Γεωπολιτικής-Συμβούλου Διαπραγματεύσεων, www.negotiation.gr
Φωτογραφίες-Πρόσθετα Στοιχεία Σωτήρης Κυριακίδης
10/2019
5