« Holy smoke »! ή … smokewinders
To τελετουργικό της διαδικασίας επίδειξης του ZEUS Team στη Σούδα . Η προσέλευση του κοινού έφτασε τις τέσσερις περίπου χιλιάδες , ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήταν η πρώτη φορά από το 2009 που η στατική έκθεση της 115 Πτέρυγας Μάχης εμπλουτίστηκε με μετασταθμεύσεις αεροσκαφών . ( φωτογραφίες Νίκος Φαζός )
Ένα νέο στοιχείο στις πρόσφατες εμφανίσεις του Demo Team Zeus , συμπεριλαμβανομένης και της επίδειξης της 28 ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη , είναι η χρήση καπνογόνων συσκευών επιδείξεων , γνωστών ως « smokewinders »… από τη σχετική ομοιότητα με την οικογένεια των βλημάτων αέρος-αέρος ΑΙΜ-9 Sidewinder . Το ζευγάρι που « φοράει » το ελληνικό F-16 είναι -προς το παρόν- δανεικό από την αντίστοιχη ομάδα της Βελγικής Αεροπορικής Συνιστώσας , με την οποία υπάρχουν διαχρονικοί ισχυροί δεσμοί . Από την ίδια πηγή εξασφαλίζονται και τα αναλώσιμα , αν και υπάρχει πρόθεση το συντομότερο δυνατόν να αποκτηθεί ο εξοπλισμός , που ομολογουμένως κάνει τη διαφορά στη ρουτίνα της Ομάδας . Καπνός χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να τονίσει το οπτικό αποτέλεσμα των ελιγμών εν πτήσει , αλλά στις περισσότερες τέτοιες εφαρμογές η σχετική υποδομή αφορούσε σύστημα ψεκασμού ( συνήθως ντίζελ ) στην εξαγωγή του κινητήρα . Αργότερα , χημικά πρόσθετα δημιουργούσαν χρώμα που έκανε ακόμη πιο εντυπωσιακό το αποτέλεσμα . Στις εφαρμογές σε αεριωθούμενα αεροπλάνα ο ψεκασμός στη ροή των καυσαερίων , αν και δημιουργεί το επιθυμητό αποτέλεσμα , έχει την παρενέργεια της ταχείας διασποράς , καθώς ο καπνός διαχέεται από τα αέρια υψηλής ταχύτητας . Οι « smokewinders » δεν ήταν φυσικά η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας αυτόνομου συστήματος παραγωγής καπνού χωρίς εξάρτηση από τον κινητήρα του αεροπλάνου . Είναι όμως μια ιδιαίτερα πρακτική λύση έναντι άλλων στη μορφή εξωτερικών δεξαμενών ή υποπτερυγικών φορτίων : προσομοιώνουν τους AIM-9 με όλα τα αεροδυναμικά τους χαρακτηριστικά , ειδικά όταν φορτώνονται στα ακροπτερύγια με τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις στην επίδειξη και επιπλέον προσφέρουν εύκολη προσαρμογή σε μεγάλο αριθμό αεροσκαφών . Σήμερα το πατενταρισμένο σύστημα της αμερικανικής Sanders Smoke Technologies χρησιμοποιείται σε F-16 , F-15 , F / A-18 , Mirage 2000 , Rafale , Eurofighter , Gripen , MiG-29 , HAL Tejas , Hawk 100 / 200 , KAI T-50 , IDF F-CK-1 κ . ά . Η εταιρεία κατασκευάζει ακόμη και ειδικές συσκευές για συγκεκριμένους τύπους ή εφαρμογές . Κάθε Smokewinder είναι μια αυτόνομη μονάδα με εσωτερική δεξαμενή ενός γαλονιού ( 3,79 λίτρων ) καυσίμου και έξι γαλονιών ( 23 λίτρων ) του ειδικού υγρού παραγωγής καπνού ( smoke oil ). Το καύσιμο ψεκάζεται σε έναν θάλαμο καύσης , όπου αναμιγνύεται με το ρεύμα του εισερχόμενου αέρα ( ram air ) και αναφλέγεται με τη βοήθεια σπινθηριστή . Η ροή των καυσαερίων αναμιγνύεται σε έναν δεύτερο θάλαμο με το χημικό πρόσθετο και δημιουργεί , για τη βασική έκδοση , περίπου 7 λεπτά καπνού υψηλής πυκνότητας . Το ίδιο smoke oil δεν αναφλέγεται σε καμιά φάση της διαδικασίας , ενώ η δυνατότητα διακοπής της τροφοδοσίας του οποιαδήποτε στιγμή δίνει ευελιξία στην υλοποίηση της ρουτίνας επίδειξης . Η μονάδα SCSG-5A Smokewinder έχει το βάρος αλλά και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά ( GC , inertia ) ενός Sidewinder κάνοντας εύκολη και απροβλημάτιστη τη φόρτωση . Επιπλέον χρησιμοποιούνται όλες οι υποδομές του βλήματος στον φορέα εκτόξευσης , συμπεριλαμβανομένης και της « σκανδάλης » στο στικ του
( Κώστας Γρηγορίου ) χειριστή για την ενεργοποίηση ( ένα πάτημα ξεκινά τον καπνό και ένα δεύτερο τον σταματά ).
12 / 2015 19