Από την απολογία Ευσταθίου προέκυψαν δέκα νέες κλήσεις για απολογία από τον ανακριτή Διαφθοράς προς στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων , ενώ σε νεότερη συμπληρωματική απολογία , ο Ευσταθίου φερόταν διατεθειμένος να αποκαλύψει νέα στοιχεία για τις διαδρομές των χρημάτων , ειδικά για την υπόθεση των υποβρυχίων . Επίσης , κρίσιμες εκτιμάται ότι θα είναι και οι ανακρίσεις των τραπεζιτών Φ . Λυγινού και Ζ-Κ . Όσβαλντ ( Ελβετός ) και του νομικού Σπ . Μεταξά , οι οποίοι φέρονται να ελέγχουν ή να συνδέονται με τους λογαριασμούς από τους οποίους διακινήθηκαν μεγάλα ποσά για μίζες για την ίδια υπόθεση . Την πορεία προς τη φυλακή πήραν λίγες μέρες αργότερα και οι Σωτήρης Εμμανουήλ και Γιάννης Μπέλτσιος . Ο πρώτος είχε διατελέσει πρόεδρος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και κατηγορείται για δωροδοκία και ξέπλυμα μαύρου χρήματος . Σύμφωνα με τη δικογραφία , εισέπραξε χρήματα από τη HDW για να επηρεάσει υπέρ της επιλογής της τελευταίας , ο ίδιος αρνήθηκε όμως τις κατηγορίες , υποστηρίζοντας ότι έλαβε 17 εκατ . ως νόμιμη αμοιβή για τέσσερα χρόνια συνεργασίας με την εταιρία . Ο δεύτερος , άλλοτε στενός συνεργάτης του Τσοχατζόπουλου , αντιμετωπίζει τις ίδιες κατηγορίες , έχοντας λάβει , σύμφωνα με τη δικογραφία , πληρωμές για την προώθηση της υπόθεσης των υποβρυχίων . Ο ίδιος αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες και δήλωσε άγνοια , αν και επιβαρυντικές εναντίον του είναι οι καταθέσεις - απολογίες δύο άλλων προσώπων , του Γερμανού Χάουν , ανώτατου στελέχους της Ferrostaal και του Αλέξανδρου Αβατάγγελου , επιχειρηματία , επίσης κατηγορούμενου για την υπόθεση . Ο τελευταίος , που είχε κληθεί να απολογηθεί παλαιότερα , ομολόγησε ότι δωροδόκησε διάφορα πρόσωπα , μεταξύ αυτών και τον Μπέλτσιο « για να εξασφαλίσει τη σιωπηρή συναίνεση των εργαζομένων στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά », ενώ υπήρξε αποκαλυπτικός όσον αφορά στη λειτουργία και τη δομή των δύο ομάδων εμπλεκομένων , του « στενού κύκλου προσευχής » και της « ομάδας υποστήριξης ». Κεντρικό ρόλο στη διακίνηση του μαύρου χρήματος φέρεται να είχε και ο Μιχάλης Ματαντός , εκπρόσωπος της εταιρίας Ferrostaal , ο οποίος απασχολούσε από καιρό την ελληνική και τη γερμανική δικαιοσύνη για την υπόθεση των υποβρυχίων . Αυτός κατηγορείται ότι αποτέλεσε τον διαχειριστή ποσών που ξεπέρασαν τα 80 εκατ . ευρώ . Ο ίδιος παραδέχθηκε ενώπιον του ανακριτή τη διακίνηση των χρημάτων , λέγοντας ότι τα 28-29 εκατ . αφορούσαν προσωπική του αμοιβή συνεργασίας , ενώ « μόλις » τα 51-52 εκατ . πήγαν σε πληρωμές για μίζες . Φέρεται , πάντως , να έχει περιγράψει πλήρως το οργανωμένο δίκτυο διακίνησης χρημάτων από τη γερμανική εταιρία Ferrostaal όχι μόνο προς τους Έλληνες αξιωματούχους , αλλά και προς ανταγωνίστριες εταιρίες για να μην διεκδικήσουν την προμήθεια των υποβρυχίων ! Κατονόμασε , επίσης , ευθέως τον πρώην υπουργό Άκη Τσοχατζόπουλο ως έναν από τους παραλήπτες των πληρωμών , ενώ υποστήριξε ότι υπήρξε απλώς « αφελής και καλόπιστος », σημειώνοντας χαρακτηριστικά στο απολογητικό του υπόμνημα : «... εξαπατώντας με [ οι Γερμανοί ] κατά τις εκάστοτε περιστάσεις . Με χρησιμοποίησαν και λυπάμαι που δεν αντελήφθην εγκαίρως τον στόχο τους ». Όπως γίνεται αντιληπτό , η υπόθεση των υποβρυχίων έχει κεντρική θέση στις έρευνες , ενώ είναι αυτή της οποίας η διαλεύκανση έχει προχωρήσει περισσότερο , τόσο χάρη στην προηγούμενη έρευνα για την υπόθεση Τσοχατζόπουλου όσο και χάρη στις έρευνες και τη συνδρομή των γερμανικών αρχών , τις οποίες απασχολεί η εμπλοκή των γερμανικών εταιριών . Η τελευταία εξέλιξη στην υπόθεση αυτή ήταν η αποκάλυψη νέας εταιρίας - « πλυντηρίου », που φαίνεται πως προσφέρει πολύτιμη βοήθεια στο να « δέσει » πολλά από τα στοιχεία των έως τώρα καταθέσεων . Η δεύτερη « βαριά » υπόθεση είναι αυτή των TOR-M1 , η οποία επίσης απασχόλησε σημαντικά τη δίκη Τσοχατζόπουλου , αν και από τις πρόσφατες απολογίες δεν έχουν προκύψει νέα στοιχεία . Παράλληλα , υπό λεπτομερή διερεύνηση είναι και η περίοδος υπουργίας Γ . Παπαντωνίου , αφού έχουν εντοπιστεί υπόγειες διαδρομές περίπου 18 εκατ . ευρώ « μαύρου χρήματος » από υποθέσεις των υποβρυχίων και άλλων προγραμμάτων , για τις οποίες οι ανακριτές Μαλλής και Σταυρόπουλος συνεργάζονται με ομολόγους τους όχι μόνο στη Γερμανία ( κυρίως Βρέμη ) αλλά και σε άλλες χώρες . Ενδιαφέρον θα έχουν επίσης και οι πρώτες καταθέσεις - απολογίες των πρώην στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και η στάση που θα κρατήσουν , αν , δηλαδή , κάποιοι από αυτούς θα επιλέξουν να παραδεχθούν τυχόν εμπλοκή τους και να συνεργαστούν με τις αρχές , αν και εικάζεται ότι από αυτές τις απολογίες δεν αναμένεται να προκύψουν νέα άγνωστα στοιχεία . Είναι η πρώτη φορά , πάντως , που « ανοίγουν στόματα » σε τέτοιο βαθμό και κατηγορούμενοι όχι μόνο παραδέχονται την εμπλοκή τους , αλλά συμβάλλουν και με σημαντικά περισσότερα στοιχεία σε μία , μάλιστα , τόσο σημαντική υπόθεση διαφθοράς . Αυτό , προφανώς , έχει να κάνει και με την επιδίωξη επιεικούς ποινικής μεταχείρισης , επιείκεια που είχε και ο Ν . Ζήγρας , ο οποίος ήταν ο μόνος από τους κατηγορούμενους στη « δίκη Τσοχατζόπουλου » στον οποίο αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά σε πρώτο βαθμό με αποτέλεσμα την ελάφρυνση της ποινής . Από την άλλη , παρά την αποστροφή Κάντα και τη σιγουριά του ότι « θα πήραν κι άλλοι » πάνω από αυτόν , είναι εντυπωσιακή η απουσία ηχηρών ονομάτων πολιτικών από τις « λίστες δωροδοκηθέντων » που παραδέχονται οι κατηγορούμενοι ( με εξαίρεση τον Ματαντό ), ακόμα κι αν η επιμονή Τσοχατζόπουλου και Σμπώκου να αρνούνται οποιαδήποτε εμπλοκή και να μιλούν για σκευωρία είναι αναμενόμενη στο πλαίσιο της υπερασπιστικής γραμμής που έχουν επιλέξει . Το σίγουρο , πάντως , είναι ότι αναμένονται και άλλες αποκαλύψεις τόσο στη μεγάλη υπόθεση των υποβρυχίων όσο και σε άλλες , πιθανότατα και νέες , για τις οποίες η έρευνα συνεχίζεται . π & δ
02 / 2014 11