11 ης Σεπτεμβρίου , που λειτουργούν καταλυτικά . Αν και θεωρητικά αρκετές από τις χώρες που είχαν εξ ’ αρχής εμπλοκή στο θέμα είναι μέλη της ASEAN ( Association of Southeast Asian Nation ), η συνεργασία τους ήταν μάλλον υποτυπώδης . Έτσι , χώρες όπως η Ταϊλάνδη και Ινδονησία φέρονται να συνεισέφεραν ελάχιστα στις κρίσιμες πρώτες ώρες με στοιχεία από στρατιωτικά ραντάρ , για τα οποία υπάρχουν κάποιες μετέπειτα αναφορές . Από την άλλη , χώρες της περιοχής όπως η Κίνα , το Βιετνάμ και οι Φιλιππίνες , που βρίσκονται σε αντιπαράθεση λόγω διαφόρων διμερών προβλημάτων , συμπεριλαμβανομένων και θεμάτων κυριαρχικών δικαιωμάτων , είχαν προφανή καχυποψία σε έγκαιρη αποδέσμευση στοιχείων , αν όχι και επικοινωνία - συνεργασία . Ακόμη , όμως , και εάν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των φορέων πολιτικής αεροπορίας των διαφόρων χωρών , σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου οι τελευταίες ουσιαστικά « παρασιτούν » κάτω από τον στρατιωτικό έλεγχο του εναερίου χώρου με όλες τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο . Ο ICAO στις προσπάθειές του για καλύτερη συνεργασία έχει από το 2011 συντάξει μια χάρτα κανόνων , την οποία προσπαθεί να προωθήσει παγκοσμίως , αλλά η επιτυχία είναι σχετική , με περιοχές όπως η βόρεια Αμερική και η Ευρώπη να έχουν δεσμευτεί σε πολύ μεγάλο βαθμό , αλλά σε άλλες η κατάσταση να μην παρουσιάζει καμία βελτίωση . Η εξαφάνιση της πτήσης μέσα από την απενεργοποίηση των συστημάτων που χρησιμοποιεί σήμερα το ATC και η επακόλουθη αδυναμία εντοπισμού της έφεραν στο επίκεντρο το ζήτημα της παρακολούθησης των αεροσκαφών μεγάλων αποστάσεων , που βέβαια , όπως , προαναφέραμε έχει πολλές πτυχές που απαιτούν βελτιώσεις . Το ίδιο ισχύει και για τα συστήματα καταγραφής , όπου εδώ και χρόνια υπάρχει κίνηση για τη μετάδοση των στοιχείων τους ή τουλάχιστον μέρους εξ ’ αυτών σε πραγματικό χρόνο σε επίγειους σταθμούς , αλλά η αεροπορική βιομηχανία δεν έχει ακόμη πειστεί να δράσει . Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθούμε σε μια κυνική προσέγγιση που έχουν οι ρυθμιστικές αρχές στο χώρο της αεροπορίας : οι βελτιώσεις σε θέματα ασφάλειας είναι στενά συνδεδεμένες με τον « παράγοντα αίματος » ( blood factor ). Με άλλα λόγια . θα πρέπει να αποδειχθεί ότι μια βελτίωση θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ασφάλεια πτήσεων ( εκφρασμένη σε ανθρώπινες ζωές που θα σώσει η κάθε παρέμβαση ) σε σχέση με το κόστος εφαρμογής των τροποποιήσεων . Καθώς περιστατικά σε αεροσκάφη μεγάλων αποστάσεων που πετούν πάνω από απομακρυσμένες περιοχές είναι πολύ σπάνια , θα είναι δύσκολο για τις αρχές διερεύνησης δυστυχημάτων να πείσουν τις κανονιστικές αρχές για πρόσθετα συστήματα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο - ιδιαίτερα καθώς οι εταιρίες
θα πιέζουν προς την αντίθετη κατεύθυνση είτε για λόγους κόστους είτε για λόγους που σχετίζονται με άλλα εσωτερικά θέματα . Ας ελπίσουμε ότι η υπόθεση της Πτήσης MH370 , πέρα από το τραγικό γεγονός που αποτελεί , θα συμβάλει αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση . π & δ
Υποβρύχια : μερική « λύση »;
Σε μια μερική λύση , προφανώς λόγω ασφυκτικής πίεσης χρόνου και αδυναμίας ολοκληρωμένης πρότασης , προχώρησε η κυβέρνηση μέσω του ΥΕΘΑ απέναντι στις εκκρεμότητες του προγράμματος υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού . Αν και οι λεπτομέρειες της επίσημης ενημέρωσης στη Βουλή δεν ήταν διαθέσιμες , όταν ολοκληρώναμε το τεύχος , η λύση φέρεται να κινείται στον άξονα της « αποσύνδεσης και αποδέσμευσης της παραλαβής των υποβρυχίων από το κομμάτι που αφορά στη λειτουργία και το μέλλον των Ελληνικών Ναυπηγείων ΑΕ ( Σκαραμαγκά )». Υπό αυτό το πρίσμα και σύμφωνα με τη … λακωνική ανακοίνωση του ΥΕΘΑ , « τα τέσσερα υποβρύχια , ΠΙΠΙΝΟΣ , ΜΑΤΡΩΖΟΣ , ΚΑΤΣΩΝΗΣ και ΩΚΕΑΝΟΣ , περιέρχονται στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό », κάτι , βέβαια , που σύμφωνα με άλλες απόψεις … είχε ήδη γίνει με τον Νόμο του 2010 , που έχει κυρωθεί στη Βουλή . Το άμεσο αποτέλεσμα - της … επανάληψης της διαδικασίας - είναι ότι το ΠΝ αναλαμβάνει πλέον την ευθύνη , διαχείριση και συντονισμό , ώστε να ολοκληρωθούν όλες οι απαραίτητες εργασίες και τα σκάφη να ενταχθούν το ταχύτερο δυνατό σε υπηρεσία . Σύμφωνα , επίσης , με τα όσα είναι γνωστά , η διαδικασία αυτή θα γίνει χωρίς άλλες περαιτέρω πληρωμές αλλά με την αποδέσμευση του ποσού των 75,5 εκατομμυρίων ευρώ που βρίσκεται δεσμευμένο στον προϋπολογισμό του ΥΕΘΑ με τη σχετική πρόβλεψη της ολοκλήρωσης των υποβρυχίων . Επιπλέον , το πλαίσιο θα είναι ο Νόμος του 2010 , ώστε να μην υπάρξουν περαιτέρω κωλύματα αλλά και προβλήματα ( όπως , βέβαια , και δεσμεύσεις ) για το μέλλον των Ναυπηγείων . Σύμφωνα με τον αρχηγό ΓΕΝ , το ΠΝ διαθέτει ήδη εκπαιδευμένα στελέχη που σε συνεργασία με το προσωπικό των Ναυπηγείων και των εταιριών που εμπλέκονται με το έργο , θα επιβλέψουν ή θα εκτελέσουν τις απαραίτητες εργασίες , συμπεριλαμβανομένων και των δοκιμών εν όρμω και εν πλω . Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες , για την επίτευξη του σκοπού αυτού θα ενεργοποιηθεί μόνο το κομμάτι εκείνο των ΕΝΑΕ που είναι απαραίτητο για τις εργασίες που πρέπει να γίνουν στα συγκεκριμένα υποβρύχια και όχι όλες οι μονάδες και δυνατότητες των ναυπηγείων . Ως πρώτο βήμα , τα στελέχη του ΠΝ θα επιθεωρήσουν και θα αξιολογήσουν την κατάσταση των σκαφών που βρίσκονται αποθηκευμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα , ώστε τυχόν ζημιές και το κόστος αποκατάστασής τους να προστεθούν στις άλλες αξιώσεις του ελληνικού δημοσίου , που περιλαμβάνει και τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από τα ΕΝΑΕ για το πρόγραμμα των δυο επιπλέον « 214 » χωρίς να έχει αρχίσει η κατασκευή τους . Οι εργασίες στα υποβρύχια θα ολοκληρωθούν στον χώρο των ναυπηγείων , ενώ για το διάστημα που θα διαρκέσουν , το Πολεμικό Ναυτικό θα είναι ουσιαστικά ο εργοδότης των όσων απασχοληθούν σε αυτές . Εκτίμηση αποτελεί ότι οι παραπάνω εργασίες θα διαρκέσουν περίπου 18-20 μήνες , που είναι έτσι και το χρονικό διάστημα για το οποίο διασφαλίζεται η εργασία τους , κάτι για το οποίο εκκρεμούσε διευκρίνιση , καθώς , σύμφωνα με άλλη εκδοχή , αν και δε θα ενεργοποιηθεί το σύνολο των ΕΝΑΕ , η απασχόληση θα αφορά στο σύνολο των εργαζομένων . Η λύση που υλοποιεί το ΥΕΘΑ προφανώς προωθεί ένα από τα χρόνια ζητούμενα , δηλαδή την απόδοση στο ΠΝ των τεσσάρων υποβρυχίων , στα δυο προγράμματα των οποίων έχει επενδυθεί ποσό που ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ . Από την άλλη , η αποδέσμευση του θέματος από το πρόβλημα των ΕΝΑΕ αλλά και για το κομμάτι του προγράμματος που δεν έχει εκτελεστεί και δεν καλύπτεται από την απόφαση , έχει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις . Στο τελευταίο και με τα όσα φαίνεται να δρομολογούνται , η υλοποίηση της ναυπήγησης των δυο επιπλέον « 214 » σε αντικατάσταση του εκσυγχρονισμού των τριών υπόλοιπων « 209-1200 » ακυρώνεται de facto , τουλάχιστον προς το παρόν . Το κυριότερο , όμως , είναι ότι μετά το πέρας των ναυπηγήσεων των τεσσάρων υποβρυχίων , τα ΕΝΑΕ εγκαταλείπονται στην τύχη τους , παρά το ευχολόγιο του ΥΕΘΑ ότι τα « συναρμόδια υπουργεία θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του όλου θέματος ».
04 / 2014 11