Ο Προφήτης της Νέας Σμύρνης τεύχος 1 Φεβρουαριος 15 2014 | Page 7

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο Πολιτισμός στην Νέα Σμύρνη πνίγεται

του Παναγιώτη
Κωνσταντινίδη
Το καλοκαίρι του 1922,
ο ξεριζωμός των Ελλήνων
Μικρασιατών της Σμύρνης,
οι σφαγές που ακολούθησαν
και τελικά η υποχρεωτική
ανταλλαγή πληθυσμών – όχι
με τη μορφή συνωστισμού,
αλλά με τη μορφή βίαιου
ξεριζωμού
–
οδήγησαν
πλήθος προσφύγων στον
τόπο που σήμερα λέγεται
Νέα Σμύρνη.
Η συνοικία ήταν μία
από τις λίγες περιπτώσεις,
που μία προσφυγούπολη
σχεδιάστηκε εξ αρχής ως
αστική περιοχή. Δεδομένου
ότι η Σμύρνη ήταν η πιο
εμπορική πόλη της Τουρκίας
και μέγιστος εμπορικός
κόμβος Ανατολή ς και Δύσης,
η καινούργια αστική περιοχή
θα γινόταν ξακουστή για την
πολιτιστική της ανάπτυξη, τα
φιλανθρωπικά της ιδρύματα,
τις σχολές, τα νοσοκομεία
και τα ορφανοτροφεία,
πνευματικό πλούτο που οι
πρόσφυγες, οι πλειονότητα
των οποίων ήταν Έλληνες,
έφεραν μαζί τους από την
πόλη – σύμβολο.
Σήμερα, η Νέα Σμύρνη
αποτελεί κράμα πολιτισμών,
μικρασιατικών
αλλά
και
άλλων
ελληνικών
περιοχών. Έτσι, στην πόλη
μας
δραστηριοποιούνται
μεταξύ
άλλων
Πόντιοι,
Ίμβριοι,
Ίωνες,
Κρήτες,
Ηπειρώτες και Ανεμωτίσιοι
Μυτιλήνης και όλοι τους
έχουν τον ίδιο σκοπό: την
ανάδειξη της πολιτιστικής
κληρονομιάς,
ιστορίας,
καθώς και τη διατήρηση
των ηθών και εθίμων της
κάθε περιοχής. Η παρουσία
τους είναι πολυετής και
η δραστηριοποίησή τους
έντονη
με
εκδηλώσεις,
χορούς, συνεστιάσεις και η
κοινωνική τους συνεισφορά
αξιέπαινη.
Αξίζει δε να τονίσουμε
ότι η δημιουργία φορέων
νεολαίας αλλά και η έντονη

δραστηριότητά
τους
διασφαλίζουν τη διατήρηση
και μεταβίβαση της γνώσης
της ιστορίας, της παράδοσης,
των ηθών και των εθίμων,
που εκπροσωπεί ο κάθε
σύλλογος.
Αναλυτικότερα,
αξίζει
να σημειωθεί η κοινωνική
προσφορά των συλλόγων,
η
οποία
περιλαμβάνει
δραστηριότητες
όπως
αιμοδοσία,
δημιουργία
τράπεζας αίματος, συλλογή
τροφίμων και ρουχισμού,
αλλά και η ψυχαγωγική τους
παρουσία σε γηροκομεία και
χώρους φιλοξενίας παιδιών.
Προφανώς,
όλες
οι
παραπάνω δραστηριότητες,
και λόγω του είδους της
νομικής
οντότητας
των
συλλόγων αλλά και λόγω της
κοινωνικής τους ευαισθησίας,
είναι αφιλοκερδείς.
Ο κάθε σύλλογος, από το
δικό του οικονομικό μετερίζι,
με μόνα έσοδα τις συνδρομές
των εκάστοτε μελών και τις
όποιες δωρεές, προσπαθεί
να αντεπεξέλθει αλλά και
να διατηρήσει τη φυσική
του οντότητα, διατηρώντας
παράλληλα την παράδοσή
του και την ποιότητα στις
δραστηριότητές του.
Ο
πολιτισμός
όμως,
ειδικά σε έναν εύρωστο
δήμο, όπως αυτός της
Νέας Σμύρνης, πρέπει να
αποτελεί σημαντικό κομμάτι
και μέγιστη προτεραιότητα
του προγραμματισμού της
δημοτικής αρχής.
Έχοντας πλήρη εικόνα
της τάξης μεγέθους των
επιχορηγήσεων του Δήμου
προς τους συλλόγους, αλλά
γνωρίζοντας και πρόσωπα
και καταστάσεις, θεωρώ ότι
ο πολιτισμός στη Νέα Σμύρνη
«πνίγεται». Η δημοτική αρχή
διαχρονικά είναι ιδιαίτερα
φειδωλή στις επιχορηγήσεις,
ενώ
παράλληλα,
κατά
αρκετούς
προέδρους,
παρέχει και περιορισμένη
ενημέρωση και κοινωνική
πλαισίωση.
Φυσικά, στα χρόνια του
μνημονίου, αλλά και σε
εποχές που οι οικονομικές
αρμοδιότητες
έχουν
περάσει από τους δήμους
στην
περιφέρεια,
είναι
λογικό οι επιχορηγήσεις να
περιορίζονται χρόνο με το
χρόνο. Ταυτόχρονα όμως, το
ίδιο ισχύει και για τα μέλη
των πολιτιστικών συλλόγων,

καθώς μία ετήσια συνδρομή
της τάξεως των 10 ή 20 ευρώ,
καλώς ή κακώς, δεν αποτελεί
πρώτη προτεραιότητα.
Γίνεται βέβαια αντιληπτό
πως
ένας
πολιτιστικός
σύλλογος, ειδικά εάν είναι
πολυμελής, μπορεί και να
αποτελέσει πηγή άντλησης
ψήφων στις επερχόμενες
δημοτικές
εκλογές,
με
αποτέλεσμα, με πολιτικά
κριτήρια, να δημιουργούνται
ανισορροπίες και αδικίες.
Είναι αυτονόητο ότι για
τους πολιτιστικούς συλλόγους
της πόλης μας, οι συνδρομές
των μελών αλλά και η κρατική
επιχορήγηση δεν πρέπει
να είναι οι μόνες πηγές
χρηματοδότησης. Θεωρώ ότι
μία ελεγχόμενη σύμπραξη
με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά
και
πιθανή
αξιοποίηση
των όποιων κονδυλίων του
ΕΣΠΑ για τον πολιτισμό, θα
τους εξασφάλιζε μεγάλη
οικονομική ανάσα.
Για
να
ωριμάσουν
όμως τέτοιες διαδικασίες
και για να αποκτήσουν οι
σύλλογοι φωνή με αξιώσεις,
θα πρέπε ι και οι ίδιοι να
οργανωθούν καλύτερα και να
ξεκαθαρίσουν οι ενεργοί από
τους συλλόγους – σφραγίδα
(ανενεργούς).
Τέλος, η δημοτική αρχή
θα ήταν σκόπιμο αλλά
και διαχειριστικά σωστό
να καταγράψει και να
αναδιανείμει, εάν διαθέτει,
δημοτική περιουσία για
στέγαση ή και συστέγαση
των πολιτιστικών συλλόγων
της Νέας Σμύρνης.
Η πόλη μας φημίζεται
για τον πολιτισμό που της
παραδόθηκε και οφείλει να
τον διατηρήσει αναλλοίωτο

15 Φεβρουαρίου 2014
Τεύχος 1

7

Ποιητικές Στέγες που
ανθίζουν στη Νέα Σμύρνη

της Ελπίδας
Μηναδάκη
«Ποτέ άλλοτε οι στέγες
των σπιτιών των ανθρώπων
δεν ήταν τόσο κοντά η μία
στην άλλη, όσο είναι σήμερα.
Και ποτέ άλλοτε οι καρδιές
των ανθρώπων δεν ήταν τόσο
μακριά η μία από την άλλη,
όσο είναι σήμερα». Αυτή η
φράση ανήκει στον μεγάλο
μας ποιητή Αντώνη Σαμαράκη
από την υπέροχη συλλογή
διηγημάτων «Ζητείται Ελπίς».
Μια φράση που απέδειξε
περίτρανα τη διαχρονικότητά
της στο πέρασμα των χρόνων.
Να όμως που σήμερα, την
εποχή της κρίσης, φαίνεται
ότι οι άνθρωποι αρχίζουν
και επαναπροσδιορίζουν τις
ανάγκες τους. Επιθυμούν να
ενώσουν τις καρδιές τους και
τις στέγες τους, ακόμα κι αν
μένουν σε πολυκατοικίες. Οι
λέσχες ανάγνωσης ποίησης
και οι λογοτεχνικές βραδιές
ανθίζουν όσο ποτέ στην
εποχή μας. Η Νέα Σμύρνη
δεν θα μπορούσε να μην
συμμετέχει και σε αυτό,
εφόσον είναι ένας Δήμος με
ιδιαίτερη πολιτιστική δράση
και δραστηριότητα.
Τα τελευταία 8 χρόνια
η αγαπημένη συγγραφέας
παιδικών βιβλίων Μαρία
Γουμενοπούλου,
παλιά
Νεοσμυρνιώτισσα, με πάνω
από 30 βιβλία στο ενεργητικό
της που περιλαμβάνουν
παιδικά βιβλία, διηγήματα
ενώ κείμενά της κοσμούν
δεκάδες ανθολόγια των
δημοτικών σχολείων, έχοντας
κερδίσει 19 βραβεύσεις για
το έργο της μέχρι σήμερα,
αποφάσισε να δημιουργήσει
μια λέσχη ανάγνωσης με
σημείο εκκίνησης τα ΚΑΠΗ
Εθνικής Στέγης στην Οδό
Αρτάκης 34.
Κάθε Δευτέρα 10.0011.00 το πρωί, ο χώρος
γεμίζει ανθρώπους που
διψούν για ποίηση και
μάθηση
γενικότερα.
Το
εντυπωσιακό είναι ότι στην

ομάδα δεν συμμετέχουν
μόνο συνταξιούχοι, αλλά και
νεότεροι πολίτες, λάτρεις
του είδους, όπως, φιλόλογοι,
νηπιαγωγοί και όσοι πιστοί
φίλοι των Ελλήνων ποιητών,
οι οποίοι παρακολουθούν
σταθερά
τα
μαθήματα
επί 8 συναπτά έτη και
αναλύουν ποιητές, αλλά
και φιλοσόφους, οι οποίοι
έχουν σηματοδοτήσει την
ελληνική ιστορία. Από τον
Ζαχαρία Παπαντωνίου μέχρι
τον Καβάφη, οι «μαθητές»
έρχονται με τις σημειώσεις
τους και παρουσιάζουν οι
ίδιοι το έργο των αγαπημένων
τους ποιητών υπό την
καθοδήγηση της δασκάλας
τους!
Οι λέσχες ανάγνωσης
όλο και πληθαίνουν και
σίγουρα το να ξεπηδούν
συνεχώς και στην πόλη
μας είναι πραγματικά ένα
αισιόδοξο βήμα! Το μεράκι
της κυρίας Γουμενοπούλου
την οδήγησε να πάρει την
συγκεκριμένη πρωτοβουλία
και σήμερα η λέσχη διαθέτει
πάνω από 40 τακτικά μέλη
ενώ οι συναντήσεις είναι
θεματικές και εμπλουτίζονται
με καλεσμένους λογοτέχνες,
καθηγητές και ανθρώπους
των γραμμάτων που ακόμα
και τα χειμωνιάτικα πρωινά
της Δευτέρας δεν αρνιούνται
να μοιραστούν μια φιλόξενη
πνευματική Στέγη. Η ίδια
η κυρία Γουμενοπούλου,
μας αναφέρει περιπτώσεις
«μαθητών»,
οι
οποίοι
κατά τη διάρκεια των
ετών, έδειξαν
ιδιαίτερο
ζήλο, διαμορφώνοντας την
προσωπικότητά τους μέσα
στα χρόνια διδασκαλίας, σε
σημείο όπου το συγκεκριμένο
μάθημα , τους είναι πια
απαραίτητο. Εμείς ευχόμαστε
να
παίρνονται
συνεχώς
τέτοιες πρωτοβουλίες, ώστε
να μοιραζόμαστε μαζί σας τα
καλά της πόλης, ακόμα και σε
εποχές κρίσης!