9 ΑΠΟΨΗ
9 ΑΠΟΨΗ
29 Απριλίου 2017
Οι Μαθητές Μας … Είμαστε Μόνο Οι Δάσκαλοί Τους του Χρήστου Ραβάνη
Πολλές φορές αναρωτιέμαι : « Τελικά , τι είναι το πιο δύσκολο πράγμα όταν δουλεύεις με παιδιά »; Να νιώθεις ότι η προσπάθεια να βοηθήσεις την πρόοδο τους είναι μια δυσχερής και σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και αδύνατη προοπτική ; Να νιώθεις έντονη δυσθυμία όταν δεν μπορείς να τους κάνεις να ηρεμήσουν και να συνεχίσεις το μάθημα ; Να απογοητεύεσαι κάθε φορά που οι ατελείωτες συζητήσεις ματαιώνονται και οι υποσχέσεις τους αθετούνται ; Να θυμώνεις με την συστηματική αναβλητικότητα ή με την επαναλαμβανόμενη χωρίς λόγο απουσία ; Να νιώθεις σαν τύραννος για τα παιδιά που δεν θέλουν να κάνουν , αλλά αναγκάζονται να συμμορφωθούν με όσα τους λες ; Να απογοητεύεσαι κάθε φορά που αποτυγχάνει η προσπάθεια σου να προσεγγίσεις συναισθηματικά κάποιο μαθητή σου ;
Νομίζω τίποτα από όλα αυτά . Αυτό που Ίσως με δυσκολεύει περισσότερο είναι να βλέπω παιδιά-δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρωτίστως οι μαθητές μας είναι παιδιά- να με προσεγγίζουν με υπερβολική- μη αναμενόμενα φυσιολογική- ανάγκη για προσοχής και αποδοχή . Παιδιά που κουβαλούν μέσα τους την στέρηση αυτών των πρωταρχικών αναγκών που ένας λειτουργικός γονιός θα έπρεπε να του καλύψει . Δυστυχώς , ότι και να κάνουμε ως δάσκαλοι , το πρωταρχικό κενό δεν καλύπτεται .
Το ίδιο δύσκολο είναι να είσαι απέναντι σε ένα παιδί απροσπέλαστο στην οικειότητα , κλεισμένο σε ένα « αντικοινωνικό » καβούκι , που αρνείται να βγει από την απομόνωσή του , που δεν είναι δεκτικό στις εκδηλώσεις αγάπης και αποδοχής τόσο τις δικές μου , όσο και των συμμαθητών του . Ένα τέτοιο παιδί είναι ένα παιδί που έχει γνωρίσει την απόρριψη κάποιου σημαντικού άλλου και έκτοτε η φόβος της απόρριψης είναι πανοραμικός σε όλες τις σχέσεις του .
Το ίδιο ανήσυχες σκέψεις μου δημιουργούν τα παιδιά που είτε είναι εντελώς απείθαρχα είτε απολύτως πειθαρχημένα . Από την μια παιδιά που δεν μπορούν ποτέ να περιμένουν την σειρά τους , που τα θέλουν όλα τώρα , που πάντα πιστεύουν ότι η δική τους άποψη είναι η ορθότερη και ότι είναι αυτή που θα πρέπει να ακούγεται στο τέλος κάθε συζήτησης . Και από την άλλη παιδιά χωρίς φωνή που αγόγγυστα υπομένουν τις υποχρεώσεις , καταπνίγουν μόνιμα τις επιθυμίες τους , το καλό παιδί που θέλει να ικανοποιεί τους άλλους , πάντα μέσα στην ντροπή και τις ενοχές . Αναρωτιέμαι , γιατί τα παιδιά αυτά έχουν εκπαιδευτεί σε τέτοιου είδους λαθεμένη οριοθέτηση ;
Το ίδιο ανήσυχες σκέψεις μου δημιουργούν και παιδιά δύσπιστα , ή παιδιά εντελώς μοναχικά , ή παιδιά που μονίμως βαριούνται , ή παιδιά που βιώνουν μια συστηματική συναισθηματική κενότητα . Πάντα οι σκέψεις αυτές με παραπέμπουν στον τίτλο του βιβλίου της Alice Miller : οι φυλακές της παιδικής μας ηλικίας . Και πάντα με κάνουν να επαναλαμβάνω στους γονείς των μαθητών μου ότι « εμείς είμαστε μόνο οι δάσκαλοι των παιδιών τους ».
Φυσιολογία Και Παθολογία Του Πένθους
του Δημήτρη Οικονόμου M . D . Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής www . psychiatros-neasmyrni . gr
Το πένθος θεωρείται μια φυσιολογική διαδικασία που έχει σχέση με την απώλεια και φαίνεται ότι απασχολεί τις κοινωνίες διαχρονικά .
Το ζητούμενο των κοινωνιών και της επιστήμης είναι πότε μια διαδικασία του πένθους οδηγείται από το φυσιολογικό στο παθολογικό επίπεδο .
Το πένθος είναι μιά βαριά θλίψη , μια μεγάλη ψυχική οδύνη λόγω δυστυχίας ή συμφοράς και κυρίως εξαιτίας του θανάτου συγγενικού προσφιλούς προσώπου .
Είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο πενθεί κάποιος σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμα της κοινωνίας π . χ . φορώντας πένθιμη ενδυμασία , μαύρα ρούχα , μαύρη ταινία , μαύρη γραβάτα , απέχοντας από κοινωνικές εκδηλώσεις , γιορτές κ . τ . λ .
Τα ρήματα τα οποία ταιριάζουν με το πένθος είναι : θλίβομαι , λυπούμαι , πονώ .
Η έννοια του πένθους συνδυάζεται άρρηκτα με την έννοια του θρήνου .
Ο θρήνος είναι η έκφραση έντονου ψυχικού πόνου , συναισθηματικών αντιδράσεων και εκδηλώσεων με κλάματα , λυγμούς , μοιρολόγια . Συνώνυμα του θρήνου είναι ο κλαυθμός ο οδυρμός , το μοιρολόι ή θρηνωδία .
Θα πρέπει να σημειώσουμε τη σύνδεση πένθους και θρήνου αλλά και τη διαφορά τους , και μια προσπάθεια διευκρίνησης των εννοιών καθώς υπάρχει μία σύγχυση . Το πένθος είναι μία κατάσταση που βιώνει κάποιος για μια απώλεια , ενώ ο θρήνος είναι μια εκδήλωση , μια τελετουργική διαδικασία με εκδηλώσεις που
ουσιαστικά υπηρετεί το πένθος , βοηθάει τη διαδικασία περάτωσης και λύσης του πένθους .
Το πένθος και ο θρήνος θεωρούνται φυσιολογικές διαδικασίες και δεν εμπίπτουν στον τομέα της παθολογίας , αντιθέτως πιστεύουμε ότι δρουν λυτρωτικά -θεραπευτικά .
Το 1969 μια Ελβετίδα Ψυχίατρος η Ελισάβετ Κάμπλερ Ρος δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο αυτός που πεθαίνει . Σε αυτό το βιβλίο προσπάθησε να περιγράψει τα στάδια του φυσιολογικού θρήνου που οι άνθρωο ποι περνούν όταν ένα
αγαπημένο πρόσωπο ή κάποιος που ήταν κοντά τους πεθαίνει .
Αν και ο καθένας βιώνει το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου με διαφορετικούς τρόπους , η Kubler-Ross αναφέρει ότι ο καθένας περνά μέσα από πέντε γενικά στάδια που ακολουθείται από μια τελική αποδοχή του θανάτου :
1ο Πρώτα είναι το σοκ από την απώλεια και κατόπιν η Άρνηση ( Denial ) όπου δεν μπορεί να πιστέψει την απώλεια , και την οδυνηρή πραγματικότητακαι διαρκεί από λεπτά έως ώρες . Η άρνηση προστατεύει τον άνθρωπο από το σοκ της απώλειας , αν όμως παραταθεί παύει να είναι χρήσιμη . Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η διαδικασία του θρήνου φαίνεται ότι βοηθάει την υποχώρηση της άρνησης και αρχίζει να δέχεται την οδυνηρή πραγματικότητα .
2ο Έπειτα το στάδιο του θυμού και της οργής ( Anger ). Σε αυτό το στάδιο ο άνθρωπος θυμώνει
για την οδυνηρή πραγματικότητα και εκφράζεται με διάφορεσ εκδηλώσεις οργής και διατυπώνεται με τη λαϊκή φρλαση << του φταίνε και τα ρούχα του >>
3ο Κατά το στάδιο της διαπραγμάτευσης ( Bargaining ) ο άνθρωπος που θρηνεί αναγνωρίζει σταδιακά τις συνέπειες της απώλειας ενώ συνυπάρχουν το κλάμα , ο θυμός , η διαμαρτυρία , ενώ διαρκεί από μερικές μέρες έως 1-2 εβδομάδες .( εκδηλώσεις του θρήνου ). Η δυνατότητα που έχει ένας άνθρωπος να θρηνήσει συντομεύει αυτό το στάδιο για να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο όπου η πραγματικότητα της απώλειας γίνεται περισσότερο σαφής .
4ο Οι εκδηλώσεις αυτού του σταδίου , οδηγούν σε εκείνες της θλίψης ( ονομαζόμενο και στάδιο θλίψης -depression ). Aυτές οι εκδηλώσεις μοιάζουν με αυτές της κατάθλιψης , ήπιας μορφής , που χωρίς τη διαδικασία του θρήνου μπορεί να εξελιχθεί σε κλινική κατάθλιψη .
5ο Μετά είναι το στάδιο της αποδοχής της πραγματικότητας ( Acceptance ) όπου έχει δεχθεί την απώλεια και τις συνέπειες της . Ουσιαστικά έχουμε και το τέλος του θρήνου που όταν εξελιχθεί φυσιολογικά οδηγεί ακριβώς στην αποδοχή της πραγματικότητας .
Στην σύγχρονη Ψυχιατρική μελετάται το πένθος και γίνεται προσπάθεια να διαφοροδιαγνωσθεί από την κλινική παθολογική κατάθλιψη , ενώ αναγνωρίζει τη διαδικασία του θρήνου ως προληπτική , θεραπευτική .
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε ήπια μορφή συναντώνται στη διαδικασία του πένθους , άρα το πένθος θα μπορούσαμε να πούμε , ότι είναι μία κατάθλιψη ήπιας έντασης των συμπτωμάτων .
Βιβλιογραφία : Δρ . Γεώργιος Καλλέργης Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής