Ο Προφήτης της Νέας Σμύρνης Τεύχος 12, 17 Ιανουαρίου 2015 | Page 10

10 ΑΠΟΨΗ Λαύριο, Ένα Μνημείο Βιομηχανικής Αρχαιολογίας του ΔΡς Βασίλειου Στεργίου Η Λαυρεωτική είναι μια περιοχή της Ατιικής η οποία μέσα στη διάρκεια της ιστορίας αποτέλεσε σημαντικό τόπο-ορόσημο της μεταλλευτικής τεχνολογίας και του πολιτισμού. Η αρχή της μεταλλευτικής δραστηριότητας εντοπίζεται γύρω στο 3000 π.Χ., ενώ η ακμή της σημειώνεται κατά τη διάρκεια των κλασικών χρόνων. Το Λαύριο, “θησαυρός χθονός “ κατά τον Αισχύλο, μετουσιώθηκε απ’ τους Αθηναίους σε θησαυρούς της τέχνης και του πολιτισμού. Εκεί εφαρμόστηκαν συνδυασμένα από την αρχαιότητα οι γεωλογικές, μεταλλευτικές και μεταλλουργικές γνώσεις, ώστε να παραχθεί τελικά ο πολύτιμος λαυρεωτικός άργυρος. Τα τεράστια έσοδα από την εκμετάλλευση των μεταλλείων έδωσαν την δυνατότητα στους Αθηναίους να κατασκευάσουν μέσα σε 2 μόνο χρόνια 200 τριήρεις με τις οποίες αντιμετώπισαν τον Περσικό στόλο στην ναυμαχία της Σαλαμίνας. Τα εξαίσια αρχιτεκτονήματα της Αθήνας επίσης χρηματοδοτήθηκαν αποτελούσαν το κραταιό νόμισμα της εποχής. Μια σειρά από παράγοντες συντέλεσαν στην αδρανοποίηση των μεταλλείων από τον 7ο έως τον 19o μ.Χ. αιώνα. Το 1861 αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον για νέα εκμετάλλευση του λαυρεωτικού πλούτου, από εταιρεία ιταλογαλλικών συμφερόντων, ενώ αργότερα ιδρύονται η Ελληνική Εταιρεία Μεταλλουργείων Λαυρίου (1873) και η Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων από τον άργυρο των μεταλλείων του Λαυρίου. Τα αργυρά τετράδραχμα της Αθήνας γνωστά και ως λαυρεωτικές γλαύκες Λαυρίου (1875). Οι εργασίες αυτών των εταιρειών αποτέλεσαν την πρώτη βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα, τη μεγαλύτερη των Βαλκανίων για την εποχή εκείνη, και το Λαύριο έγινε ένα από τα πιο αξιόλογα μεταλλευτικάμεταλλουργικά κέντρα του τότε κόσμου. Η νέα εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου του Λαυρίου τον 19ο αιώνα οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας πόλης και η βιομηχανική ανάπτυξη συντέλεσε ώστε το Λαύριο να πάρει την πρωτοπορία σε πολλούς κοινωνικούς και πολιτιστικούς τομείς. • Ήταν η πρώτη ελληνική πόλη που χρησιμοποίησε το τηλέφωνο (1882) και η πρώτη που ηλεκτροφωτίστηκε με λάμπες βολταϊκού τόξου (1887). • Η εγγραφή των μετοχών των εταιρειών του Λαυρίου ήταν η πρώτη χρηματιστική πράξη που έγινε στην Αθήνα και μιας και δεν υπήρχε χρηματιστήριο, ο τόπος της αγοραπωλησίας ήταν το καφενείο η “Ωραία Ελλάς”. • Ο πρώτος ελληνικός σιδηρόδρομος (1884) συνέδεε το Λαύριο με την Αθήνα. • Το λιμάνι του Λαυρίου μέχρι τις αρχές του 20ου αι., ήταν το μοναδικό ελληνικό λιμάνι που δεχόταν μεγάλα ατμόπλοια. Οι μεταλλουργικές εγκαταστάσεις του Λαυρίου λειτουργούσαν μέχρι το 1989 ενώ το 1992 αγοράστηκαν από το ελληνικό κράτος, με σκοπό τη δημιουργία ενός ΤεχνολογικούΠολιτιστικού Πάρκου, εγχείρημα που ανέλαβε και ολοκλήρωσε το Ε.Μ.Π.. Έχουν κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπ