Η κίνηση αυτή έχει την αρχή της στις συντεχνίες των οικοδόμων των καθεδρικών ναών κατά τον Μεσαίωνα,
που ζούσαν ομαδικά στις στοές. Χρησιμοποιούσαν σύμβολα και συνθήματα προκειμένου να διαφυλάξουν τα
μυστικά τού επαγγέλματός τους από ανεπιθύμητο ανταγωνισμό. Ωστόσο η πιθανότερη και πλέον ρεαλιστική
θεωρία είναι ότι ο ελευθεροτεκτονισμός ως αδελφότητα αντιπροσωπεύει την εξέλιξη των επαγγελματικών
αυτών στοών (Operative Lodges).Τον 15ο αιώνα τα αρχεία των ως άνω λιθοξόων αναφέρονται σε φατρίες
κτιστών (masons).