Προηγουμένως είχε υπάρξει εκκλησία του
Βυζαντινού κράτους η οποία είχε κτιστεί επί
Κωνσταντίνου Α' και Κωνσταντίνου Β' (324360 μ.Χ.) και η οποία καταστράφηκε κατά τη
Στάση του Νίκα (532 μ.Χ.).
Ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες
της βυζαντινής ναοδομίας,
πρωτοποριακού σχεδιασμού, και υπήρξε
σύμβολο της πόλης, τόσο κατά τη
βυζαντινή όσο και κατά την οθωμανική
περίοδο. Το παρόν κτίσμα ανεγέρθηκε τον
6ο αιώνα, επί βασιλείας του Ιουστινιανού Α,
από τους μηχανικούς Ανθέμιο από
τις Τράλλεις και Ισίδωρο από τη Μίλητο.
Στο ίδιο σημείο, επί του πρώτου λόφου της
Κωνσταντινούπολης και σε κοντινή
απόσταση από το Μέγα Παλάτιον και τον
ιππόδρομο της πόλης, είχαν χτιστεί
παλαιότερα δύο ακόμα ναοί που
καταστράφηκαν από πυρκαγιά.