ŞSKAL Fizik Dergisi 03223209_Fizik_E-Bulten | Page 7

ŞEHİT SELAM KEMER
ANADOLU LİSESİ
prizma
deneyi
cezerİ
17
50’ li yıllarda Siirt’ in Aydınlar İlçesinde yaşamış olan Erzurumlu İbrahim
Hakkı Hz. astronomiyle ilgili önemli çalışmalar yapmıştır. Marifetname isim-
li eseriyle tanınan İbrahim Hakkı burada bir ışık deneyi gerçekleştirmiştir.
Kurduğu prizma sistemiyle, doğan güneşi hocası İsmail Fakirullah’ ın türbesinin ba-
şucuna düşürmüştür. 1960’ lı yıllarda restorasyon yapılırken bozulan düzenek Avru-
palı uzmanlar tarafından tamir edilememiştir. Tübitak bilim uzmanlarının çalışmaları
sonucunda düzeltilmiş ve 21 Mart 2012 tarihinde bir çok bilim adamının yaptığı göz-
lemle bu ışık deneyi tekrarlanmıştır. Bu gün türbesinde ve torunlarının kurduğu mü-
zede İbrahim Hakkı’ nın çalışmaları ziyaretçilerini karşılamaktadır. Marifetnamenin
orjinal metni astronomi ile ilgili çalışmaların yapıldığı aletler, döneme ait araç ve
gereçler.... Hepsi bu müzede sergilenmektedir. Bugün bile en modern teknolojiyle
altı ayda düzeltilen bu deney düzeneğinin yaklaşık iki yüz yıl önce mükemmel bir
şekilde kurulması Müslüman alimlerin bilimsel çalışmalardaki başarısını gözler önüne
sermektedir.
ILGIN ŞEHİT SELAM KEMER ANADOLU LİSESİ
7