İpekyolu Medeniyetleri temmuz 2013 sayı 8 | Page 14

Boğaz Geçişinin Tarihçesi

Geçit vermez kayalıkları , hoyratlaşan deniziyle efsaneleşen , iki kıtanın birbirine selam durduğu , eşsiz boğazıyla şairlere ilham veren şehir …
Kralların ayağına serilen yüzer köprülerin çare olamadığı , karadan yürütülen gemilerle fethedilen şehir , İstanbul … İstanbul , köprüler şehridir . Avrupa ve Asya kıtalarının en çok yaklaştığı
Boğazla , iki kıta arasında köprüdür .
Sadece kıtaların değil , kültürlerin , medeniyetlerin de köprüsüdür .
Fatih ’ in 1453 ’ te şehri fethiyle , Orta Çağdan Yeni Çağa köprü olmuştur .
Kara ulaşım sistemleri geliştikçe , İstanbul ’ da Boğaz ’ ı karayolu ile geçme fikri ortaya çıktı .
Yüzyıllar boyunca insanoğlunun hayallerini süsleyen bu fikrin ilk gerçekleşme biçiminin , İskit seferine çıkan Pers kralı Darius ’ un 700 bin kişilik ordusunu Anadolu ’ dan Trakya ’ ya geçirmek için gemilerini yan yana dizerek oluşturduğu yüzer köprü olduğu biliniyor .
19 . Yüzyılda Fransız bir mühendis , Boğaza demiryolu köprüsü önermiş , II . Abdülhamid döneminde demiryolu – karayolu köprüsü projesi hazırlanmıştı . Osmanlı dönemindeki son proje ise 1902 ’ de Amerikalı mühendislerce hazırlanan su altı demiryolu tüneli projesi oldu .
Hazırlanan birçok projeye rağmen sadece mühendislerin tasarılarında kalan Boğazın köprü ile geçişi hayali , Pers Kralının gemileri birleştirmesinden tam 2484 yıl sonra , 20 . Yüzyılın ikinci yarısında Boğaziçi Köprüsü ’ nün yapılmasıyla gerçekleşmiştir .
İlk İpek kez Yolu 1950 Medeniyetleri ’ li yıllarda 14gündeme gelen Boğaz ’ a köprü yapımı konusunda Karayolları Genel
Müdürlüğünce 1954 yılından itibaren proje çalışmalarına başlanmış ; ama 1967 yılında milli bütçe imkanları dış kaynakla desteklenmek suretiyle Boğaziçi Köprüsü ’ nün yapımına başlanmıştır . Köprü 30 Ekim 1973 tarihinde hizmete sunulmuştur .
Ancak , gerek ülkemizdeki ekonomik koşullar gerekse İstanbul ve çevresindeki hızlı gelişme ve nüfus artışı , çevreyolu ve Boğaziçi Köprüsü ’ nde trafiği artırarak yeni çözümlere yönelmeyi zorunlu kılınca Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ’ nün , 1988 ’ de tamamlanarak hizmete sunulması ile İstanbul Boğazı ’ nın iki yakası ikinci kez birleşmiştir .
25 yıl sonra bugün de , yol medeniyete ulaşsın diye Boğaz ’ ın Karadeniz ’ e kavuştuğu Çarpışan Kayalıklar denen geçişte , üçüncü köprünün temeli atılmaktadır .