Zorg op maat Veertig jaar vooruit | Page 59

Daar kwam nog eens bij dat Prisma met de gevolgen kampte van haar eigen vernieuwingsdrift. Vanuit de community caregedachte was in de hele organisatie het idee leidend geworden dat cliënten zelf moesten kunnen kiezen, en dus in principe overal konden wonen. Maar cliënten kennen een enorme ­ iversiteit en op meer dan honderdvijftig locaties in d ruim veertig plaatsen in Brabant was die heterogeniteit niet meer te behapstukken. Er moest dus op enigerlei wijze meer ordening komen, waarbij de behoeften van cliënten het uitgangspunt vormden. Om dat voor elkaar te krijgen en tegelijkertijd een ­ orga­ nisatie tot stand te brengen die de bezuinigingen kon opvangen, zette Prisma zich in 2009 aan een enorme operatie. Er werd met zo ongeveer iedereen, met cliënten, met ouders, met medewerkers, gesproken over de vraag wat vinden we nu belangrijk? Wat zijn eigenlijk onze waarden? Meer dan 1.500 mensen namen op allerlei verschillende manieren aan deze gespreksronde deel. Dat leverde uiteraard heel veel op. Maar twee zaken sprongen er uit. In de eerste plaats het belang van wat de Academie voor Toegewijde Zorg eerder het zachte register noemde, de warme kant van de zorg. De zorg moet meer vanuit een presentie­ filosofie georganiseerd worden dan vanuit een kloppend dienstrooster. Om dat voor elkaar te krijgen werden de teamleiders in een centrale positie gebracht. Ze moesten het menselijke gezicht worden van de organisatie; het aanspreekpunt voor cliënten, medewerkers en familieleden. Door bij de teams zo laag mogelijk in de organisatie ook meer verantwoordelijkheid te leggen om het werk met elkaar in te richten kon vervolgens een aantal tussenlagen in de organisatie worden weggesneden. Daarmee kon een deel van de financiële tegenvallers worden weggepoetst. In de tweede plaats was er behoefte aan overzicht wat de organisatie nu eigenlijk te bieden had. De zorg van Prisma was – wat gechargeerd uitgedrukt – eigenlijk de optelsom van alle individuele zorgplannen, plus de expertise van een aantal specialistische professionals gekoppeld aan verschillende groepen cliënten. Welbeschouwd was die aanpak eerder toevallig divers dan doordacht systematisch. Om daar ­ eran­ v dering in aan te brengen werd besloten om tien zorgprogramma’s te formuleren, die nauwgezet en systematisch werden beschreven, en daarmee ook beter onderzoekbaar zouden zijn. Het is te vergelijken, maar dan op de schaal van een organisatie, met het intensieve prikkelingsprogramma dat Peter Nouwens en Henk Eilander midden jaren tachtig in Charlotte Oord voor hun comapatiëntje in elkaar knutselden. Met deze twee basisingrediënten werd vervolgens een nieuw Prisma op de kaart gezet. Wat hebben medewerkers Er werden tien zorg­ rogramma’s p geformuleerd, die nauwgezet en systematisch werden beschreven, en daarmee ook beter onderzoekbaar zouden zijn. Veertig jaar vooruit zorg om zou moeten draaien. Het nieuwe ‘ontharkte’ Prisma wilde zich laten leiden door een andere vraag: wat hebben cliënten nodig? 59