ÂÆì 47 ( 1418 ) 1 - 7 ¸ º Îî º Ø ´º ðÆ 2021
Çï ³ É ³ óÇ Ø ³ ñÏáë ÌÇ ³ ÝÇÝ £ ÈÇÝ » Éáí · áñÍÝ ³ Ï ³ Ý Ù » Í ÁÝ ¹ áõÝ ³ ÏáõÃÛáõÝÝ » ñáí ûÅïí ³ Í Ù ³ ñ ¹ ` Ý ³ μ ³ ½ÙÇóë » Õ ³ í ÎÇÉÇÏÛ ³ Ý Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝáõÙ « ëï » ÕÍ » ó ³ é » õïñ ³ Ï ³ Ý Ï » ÝïñáÝÝ » ñ » õ ¹³ ñÓ ³ í Çñ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÇ áõÝ » õáñ ³ ÝÓÝ ³ íáñáõÃÛáõÝÝ » ñÇó Ù » ÏÁ £ Ü ³ É ³ í ¿ ñ · Çï ³ ÏóáõÙ « áñ Çñ Ù » Í Ñ ³ ñëïáõÃÛ ³ Ý Ñ ³ Ù ³ ñ ÇÝùÁ å ³ ñï ³ Ï ³ Ý ¿ ÎÇÉÇÏÇ ³ ÛÇ Ñ ³ - Û » ñÇÝ « áõëïÇ « Ç Ýß ³ Ý » ñ ³ Ëï ³· ÇïáõÃÛ ³ Ý « Ïï ³ Ï ÃáÕ » ó ª Çñ Ñ ³ ßíÇÝ ì » Ý » ïÇÏáõÙ ÙÇ ÁÝ ¹³ ñÓ ³ Ï ß » Ýù Ï ³ éáõó » É « áñï » Õ å » ïù ¿ ³ Ýí ׳ ñ Çç » õ ³ Ý » ÇÝ Ñ ³ Û í ³×³ é ³ Ï ³ ÝÝ » ñÁ « ÁÝ ¹ - Ñ ³ Ýñ ³ å » ë` Ñ ³ Û å ³ Ý ¹ áõËï Ù ³ ñ ¹ ÇÏ £ ¸ ³ ÷³ ëïáñ » Ý ÑÛáõñ ³ Ýáó ¿ ñ « Ñ ³ Û » ñÇ Ñ ³ í ³ ù ³ ï » ÕÇ « áñÁ Ñ » Ýó ³ Û ¹ å » ë ¿ É Ïáãí » ó` § Ð ³ Ûáó ïáõÝ ¦£
Ø ³ ñÏáë ÌÇ ³ ÝÇÇ μ ³ ñ » ñ ³ ñáõÃÛ ³ Ùμ Ï ³ éáõóí ³ Í § Ð ³ - Ûáó ïáõÝÁ ¦ ¹³ ñ » ñÇ ÁÝà ³ óùáõÙ ÙÝ ³ ó ß » Ý áõ Ï ³ Ý · áõÝ £ ä ³ ïÙ ³ μ ³ Ý È » áÝ Ýñ ³ Ù ³ ëÇÝ · ñáõÙ ¿© § úï ³ ñáõÃÛ ³ Ý Ù » ç à ³÷³ éáÕ Ñ ³ ÛÁ · Çï » ñ « áñ ¹ áÅ » ñÇ ·» Õ » óÇÏ Ù ³ Ûñ ³ ù ³ Õ ³ - ùáõÙ Ï ³ Çñ Ñ ³ Ù ³ ñ ûà » õ ³ Ý » õ ÝáõÛÝÇëÏ ³ åñáõëïÇ ÙÇçáó £ ² Û ¹ ù ³ ÝÝ ¿ É μ ³ í ³ Ï ³ Ý ¿ ñ « áñ ³ Û ¹ μ ³ ñ »· áñÍ ³ Ï ³ Ý ÑÛáõñ ³ - ÝáóáõÙ ÙÇÙÛ ³ Ýó Ñ ³ Ý ¹ Çå » óÇÝ í ³×³ é ³ Ï ³ ÝÁ « ÏñáÝ ³ íáñÁ « ³ Õù ³ ïÁ » õ ³ éÑ ³ ë ³ ñ ³ Ï ½ ³ Ý ³ ½ ³ Ý ÏáÕÙ » ñÇó » Ï ³ Í » õ ½ ³ Ý ³ ½ ³ Ý ÏáÕÙ » ñ · Ý ³ óáÕ Ù ³ ñ ¹ ÇÏ £ º í « ³ Ýßáõßï « § Ð ³ Ûáó ï ³ Ý ¦ Ù » ç ³ åñáÕÝ » ñÝ ¿ ÇÝ « áñ û · Ý » óÇÝ ì » Ý » ïÇÏÇ ³ ñÑ » ë- ï ³ íáñÝ » ñÇÝ` Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ï ³ é » ñ ÷ áñ ³· ñ » Éáõ » õ ÓáõÉ » Éáõ « ÇÝãå » ë Ý ³» õ óáõÛó ïí » óÇÝ « à » ÇÝã · ñù » ñ Ï ³ ñáÕ » Ý É ³ í ï ³ ñ ³ Íí » É Ñ ³ Û » ñÇ Ù » ç ¦£
§ Ð ³ Ûáó ïáõÝÁ ¦« ³ Û ¹ åÇëáí « ÙÇ ³ ÛÝ ÑÛáõñ ³ Ýáó Ï ³ Ù Ï ³ - ó ³ ñ ³ Ý ã ¿ ñ « ¹³ ÙÇ ûç ³ Ë ¿ ñ « áñï » Õ Ñ ³ ÛÝ ³ åñáõÙ ¿ ñ » õ · áñ- ÍáõÙ` ׳ Ý ³ å ³ ñÑÝ » ñ áñáÝ » Éáí ³ ½ ·³ ÛÇÝ ½ ³ ñÃáÝùÇ « Ù » Í ù ³ Õ ³ ù ³ ÏñÃáõÃÛ ³ Ý Ù » ç Çñ áõñáõÛÝ ï » ÕÁ · ñ ³ í » Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ £
º ìðàä ² Î ² Ü ² òàÔ Ð ² Ú ì ² Ö ² è ² Î ² ÜàôÂÚàôÜÀ
17-18-ñ ¹ ¹³ ñ » ñáõÙ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ ÝÇ Ñ ³ Û í ³×³ é ³ Ï ³ Ýáõ- ÃÛáõÝÁ ÑëÏ ³ Û ³ Ï ³ Ý ÝÛáõà ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ñëïáõÃÛáõÝ ¹ ǽ » ó` ¹ ñ ³ ÝÇó ³ ÝÙ ³ ëÝ ãÃáÕÝ » Éáí Ñ ³ Ûñ » ÝÇùáõÙ ½ñÏ ³ ÝùÇ áõ Ï ³ - ñÇùÇ Ù » ç ³ åñáÕ Ñ ³ Ûñ » Ý ³ ÏÇóÝ » ñÇÝ £ Ð ³ ÛïÝÇ » Ý Ñ ³ ñáõëï ÑÝ ¹ Ï ³ Ñ ³ Û » ñÇ Ïï ³ ÏÝ » ñÁ « áñáÝóáí Ñ ³ Ûñ » ÝÇ » ½ » ñùÝ » ñáõÙ » õ » íñáå ³ Ï ³ Ý Ñ ³ Û ·³ ÕÃûç ³ ËÝ » ñáõÙ μ ³ óíáõÙ ¿ ÇÝ ¹ å- ñáóÝ » ñ « Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý μ ³ ñ » ËÝ ³ Ù ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ëï ³ ïáõÃÛáõÝÝ » ñ` áñμ ³ ÝáóÝ » ñ « Í » ñ ³ ÝáóÝ » ñ « ³ Õù ³ ï ³ ïÝ » ñ » õ ³ ÛÉÝ £ Ð ³ ÛïÝÇ ¿ Ý ³» õ « áñ áÙ ³ Ýù Çñ » Ýó áÕç Ñ ³ ñëïáõÃÛáõÝÁ Ïï ³ Ï » É » Ý Ð ³ - Û ³ ëï ³ ÝÇÝ « ë ³ Ï ³ ÛÝ Ñ ³ Û · áñÍÇãÝ » ñÇ ç ³ Ýù » ñÁ` Ýñ ³ Ýó Å ³ - é ³ Ý · áõÃÛáõÝÁ Ñ ³ ÝÓÝ » Éáõ Ñ ³ Ûñ » ÝÇùÇÝ » õ ³ Û ¹ åÇëáí Ï ³ - ï ³ ñ » Éáõ Ïï ³ Ï ³ ñ ³ ñÝ » ñÇ Ï ³ ÙùÁ « Ñ » ï ³·³ ÛáõÙ « ó ³ íáù « Ñ ³ - çáÕáõÃÛ ³ Ùμ ã » Ý åë ³ Ïí » É £
ÆÝã » õ ¿« áñï » ÕÇ ± ó ¿ ÇÝ Ñ ³ Û í ³×³ é ³ Ï ³ ÝÝ » ñÝ áõ ÙÛáõë Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëïÝ » ñÝ ³ Û ¹ ù ³ Ý áõÅ ³ éÝáõÙ « ¹ ÇÙ ³ Ï ³ ÛáõÙ ûï ³ ñÝ » ñÇ Ý ³ Ë ³ ÝÓÇÝ » õ ¹³ Å ³ Ý Ùñó ³ ÏóáõÃÛ ³ ÝÁ £ à ± ñÝ ¿ ñ ¹ ñ ³ ·³ ÕïÝÇùÁ £
Ð » ï ³ ½áïáÕÝ » ñÁ ïí » É » Ý ³ Ûë Ñ ³ ñó » ñÇ ÁÝ ¹ Ñ ³ Ýñ ³ Ï ³ Ý å ³ ï ³ ëË ³ ÝÁ` Ñ ³ Û Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëïÝ » ñÁ Ï ³ ñáÕ ³ ó » É » Ý ù ³ ÛÉ » É Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÇ Ñ » ï « Çñ » Ýó μÝ ³ ÍÇÝ · áñÍÝ ³ Ï ³ Ý ÁÝ ¹ áõ- Ý ³ ÏáõÃÛáõÝÝ » ñÁ ½áõ ·³ Ïó » É ³ ÝÑñ ³ Å » ßï · Çï » ÉÇùÝ » ñÇ Ó » éùμ » ñÙ ³ ÝÁ « ëáíáñ » É » íñáå ³ Ï ³ Ý · áñÍ ³ í ³ ñáõÃÛáõÝ £ º í å ³ ï ³ Ñ ³ Ï ³ Ý ã ¿ ñ « áñ ³ Û ¹ ßñç ³ ÝáõÙ ÑÝ ¹ Ï ³ Ñ ³ Û Ù » Í ³ - ïáõÝ ÁÝï ³ ÝÇùÝ » ñÁ « áñå » ë Ï ³ ÝáÝ « í ³ ñÓáõÙ ¿ ÇÝ ÐÝ ¹ Ï ³ ë- ï ³ ÝáõÙ · áñÍáÕ ³ Ý · ÉÇ ³ óÇ » õ ýñ ³ ÝëÇ ³ óÇ áõëáõóÇãÝ » ñ « Çñ » Ýó ½ ³ í ³ ÏÝ » ñÇÝ ÏñÃáõÙ » íñáå ³ Ï ³ Ý á · áí £ Ð ³ ïÏ ³ - å » ë Ï ³ åí ³ Í ¿ ÇÝ ³ Ý · ÉÇ ³ óÇÝ » ñÇ Ñ » ï « áñáÝù ³ é ³ ç ¿ ÇÝ ³ Ýó » É ýñ ³ ÝëÇ ³ óÇÝ » ñÇó » õ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ ÝáõÙ Ù » Í ³ ½ ¹» óáõ- ÃÛáõÝ áõÝ » ÇÝ £ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ ÝÁ Ï ³ ñÍ » ë ¹³ ñÓ » É ¿ ñ » ñÏñáñ ¹ ² Ý · ÉÇ ³« » õ å ³ ï ³ Ñ ³ Ï ³ Ý ã ¿ ñ « áñ Ñ » é ³ íáñ ³ ëÇ ³ Ï ³ Ý ³ Û ¹ · ñ ³ íÇã » ñÏÇñÁ Ñ ³ Ù ³ ñíáõÙ ¿ ñ §³ Ý · ÉÇ ³ Ï ³ Ý Ã ³· Ç Ù ³ ñ ·³ - ñÇïÁ ¦£ ä ³ ïÙáõÃÛáõÝÁ ÃáÕ » É ¿ ÙÇ ³ ÛëåÇëÇ ÷³ ëï © 18-ñ ¹ ¹³ ñÇ ³ é ³ çÇÝ ù ³ éáñ ¹ áõÙ Ø ³¹ ñ ³ ëáõÙ Ù » Í ³ ÝáõÝ áõÝ » ñ ¶ ñÇ · áñ ² Õ ³÷ ÇñÛ ³ ÝÇ ÁÝï ³ ÝÇùÁ « áñÁ É ³ ÛÝ Ï ³ å » ñ áõÝ » ñ ³ Ý · ÉÇ ³ - Ï ³ Ý · áñÍ ³ ñ ³ ñ ßñç ³ ÝÇ Ñ » ï » õ ÏñáõÙ ¿ ñ Ýñ ³ μ ³ ñ » ñ ³ ñ ³ ½- ¹» óáõÃÛáõÝÁ £ Ð ³ Û Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëïÝ Çñ ï ³ ÝÁ å ³ ÑáõÙ ¿ ñ ìÇëïáÝ ³ ½ ·³ ÝáõÝáí ÙÇ ³ Ý · ÉÇ ³ óÇ áõëáõóãÇ « áñÝ ³ ÛÝù ³ Ý Ï ³ åí » ó ³ Û ¹ ÁÝï ³ ÝÇùÇ Ñ » ï « áñ ÇÝùÝ ¿ É Ñ ³ Û » ñ » Ý ëáíáñ » ó £ ² í » ÉÇÝ « Ý ³ Ñ ³ Û » ñ » Ý ëáíáñ » óñ » ó Çñ ìÇÉÑ » ÉÙ » õ ¶» áñ · áñ ¹ ÇÝ » ñÇÝ « áñáÝù ¹³ ñÓ ³ Ý » íñáå ³ Ï ³ Ý Ñ ³ Û ³· Ç- ïáõÃÛ ³ Ý ëϽμÝ ³ íáñáÕÝ » ñÇó £ ² ÝÅËï » ÉÇ ¿ Ýñ ³ Ýó Ù » Í Í ³ - é ³ ÛáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ Û » ñÇÝ` ìÇëïáÝ » Õμ ³ ÛñÝ » ñÝ ³ é ³ çÇÝÝ ¿ ÇÝ « áñ ³ ÙμáÕçáíÇÝ É ³ ïÇÝ » ñ » Ý Ã ³ ñ · Ù ³ Ý » óÇÝ Øáíë » ë Êáñ » - Ý ³ óáõ § Ð ³ Ûáó å ³ ïÙáõÃÛáõÝÁ ¦« áñáí Ñ ³ Ûáó å ³ ïÙ ³ Ñ ³ ÛñÁ Ùï ³ í » íñáå ³ Ï ³ Ý · ÇïáõÃÛ ³ Ý Ù » ç « áõ Ýñ ³ » ñÏÁ ¹³ ñÓ ³ í Ñ ³ ïáõÏ áõëáõÙÝ ³ ëÇñáõÃÛ ³ Ý ÝÛáõà » íñáå ³ óÇ å ³ ïÙ ³ - μ ³ ÝÝ » ñÇ áõ ³ ñ » õ » É ³·» ïÝ » ñÇ Ñ ³ Ù ³ ñ £ ìÇëïáÝ » Õμ ³ ÛñÝ » ñÇ É ³ ïÇÝ » ñ » Ý Ã ³ ñ · Ù ³ ÝáõÃÛáõÝÁ ÉáõÛë ï » ë ³ í ÈáÝ ¹ áÝáõÙ « 1736-ÇÝ £ ² Û ¹ åÇëáí « Ñ ³ Û í ³×³ é ³ - Ï ³ ÝÝ ÇÝã-áñ ï » Õ « à » Ïáõ½ ÏáÕÙÝ ³ ÏÇ Ó » õáí « Ý ³» õ Ñ ³ Û ³· Ç- ïáõÃÛ ³ ÝÁ Í ³ é ³ Û » ó £
² è ² æÆÜ ¶º Ô ² ðì º êî ² Î ² Ü òàôò ² Ð ² ܸ º êÀ
¶» Õ ³ ñí » ëï ³ Ï ³ Ý óáõó ³ Ñ ³ Ý ¹» ëÝ » ñÁ « áñå » ë ³ ñí » ëïÇ · áñÍ » ñÇ Ñ ³ Ýñ ³ ÛÇÝ óáõó ³¹ ñáõÙÝ » ñ « · áÛáõÃÛáõÝ » Ý áõÝ » ó » É ¹» é » õë ÐÇÝ ÐáõÝ ³ ëï ³ ÝáõÙ £ Ð ³ Û Çñ ³ Ï ³ ÝáõÃÛ ³ Ý Ù » ç » õë ¹ ñ ³ Ýù ³ Ûë Ï ³ Ù ³ ÛÝ Ï » ñå Çñ » Ýó ¹ ñë » õáñáõÙÝ » ñÝ » Ý áõÝ » - ó » É ÑÝ ³· áõÛÝ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÝ » ñÇó ëÏë ³ Í « ë ³ Ï ³ ÛÝ ³ ñ ¹ Ç ÇÙ ³ ëïáí ·» Õ ³ ñí » ëï ³ Ï ³ Ý óáõó ³ Ñ ³ Ý ¹» ëÝ » ñÁ Ù » ½ ³ ÝáõÙ Ç Ñ ³ Ûï » Ý » Ï » É ÙÇ ³ ÛÝ 19-ñ ¹ ¹³ ñáõÙ £
Ð ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ³ é ³ çÇÝ ·» Õ ³ ñí » ëï ³ Ï ³ Ý óáõó ³ Ñ ³ Ý ¹» ëÁ Ï ³ ½Ù ³ Ï » ñåí » É ¿ 1882 à ©« Î © äáÉëáõÙ « ¸åñáó ³ ë » ñ ïÇÏ- Ý ³ Ýó ÁÝÏ » ñáõÃÛ ³ Ý ÏáÕÙÇó £ ¸ñ ³ Ý Ù ³ ëÝ ³ Ïó » É ¿ Ñ ³ Û Ù » Í Íáí ³ ÝÏ ³ ñÇã ÐáíÑ ³ ÝÝ » ë ² Ûí ³ ½áíëÏÇÝ £
Ü © º Ü ¶ Æ ´² ðÚ ² Ü
26
ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü Ð ² ܸ º ê