ÂÆì 22 ( 1393 ) 9 - 15 ÐàôÜÆêÆ 2021
É »· ÇïÇÙ » Ý ³ Ý ·³ Ù ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ê ³ ÑÙ ³ Ý ³¹ - ñáõÃÛ ³ Ý ¨ ûñ » Ýë ¹ ñáõÃÛ ³ Ý ï » ë ³ ÝÏÛáõÝÇó « ù ³ ÝÇ áñ Çñ » Ýù ¹ ñ ³ ÝóÇó ûñ » ÝùÇ áõÅáí Ññ ³ Å ³ ñí » É » Ý : Ð ³ ÛïÝÇ ¿ª ÇÝãáõ » Ý Ññ ³ Å ³ ñí » É Çñ ³ í ³ Ñ ³ çáñ ¹ ÉÇÝ » Éáõó : ² é ³ çÇÝÁ ª áñå » ë½Ç ã ÷ áËÑ ³ ïáõó » Ý ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ñ ³ ÛáõÃÛ ³ Ý Ïñ ³ Í ÝÛáõà ³ Ï ³ Ý « ï ³ ñ ³ Íù ³ ÛÇÝ ¨ μ ³ ñáÛ ³ Ñá ·» μ ³ Ý ³ Ï ³ Ý íÝ ³ ëÝ » ñÁ : º í » ñÏñáñ ¹ª áñå » ë½Ç Ñ ³ í ³ ÏÝ » Ý « ³ Ûëå » ë Ïáãí ³ Í « ²¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ³ é ³ çÇÝ ¹» ÙáÏñ ³ ï ³ Ï ³ Ý Ñ ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ( 1918-1920 Ãà )« áñÇ ë ³ ÑÙ ³ ÝÝ » ñÁ áã áù ãÇ ×³ Ý ³ ã » É « áñÇ Õ » Ï ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ « ë ³ Ï ³ ÛÝ « ö ³ ñÇ½Ç Ê ³ Õ ³ ÕáõÃÛ ³ Ý ÏáÝý » ñ ³ ÝëÇÝ áõÕ ³ ñÏ » ó Çñ Ñ ³ í ³ ÏÝáõ- ÃÛáõÝÝ » ñÁ « Áëï áñáÝó ª ²¹ ñμ » ç ³ ÝÇ Ï ³ ½ÙÇ Ù » ç ÙïÝáõÙ ¿ ÇÝ Ý ³ ËÏÇÝ ´³ ùíÇ ¨ º Éǽ ³ í » ïåáÉÇ Ý ³ Ñ ³ Ý · Ý » ñÁ « Ý » ñ- Ï ³ ÛÇë Ü ³ ËÇç¨ ³ ÝÇ ï ³ ñ ³ ÍùÁ « Ý » ñÏ ³ ÛÇë Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ ² ñ ³ ñ ³ ïÇ Ù ³ ñ½Ç Ýß ³ Ý ³ Ï ³ ÉÇ Ñ ³ ïí ³ ÍÁ « ² ñÙ ³ íÇñÇ Ù ³ ñ½Ç Ýß ³ Ý ³ Ï ³ ÉÇ Ù ³ ëÁ « Î ³ ñëÇ Ù ³ ñ½Á ³ ÙμáÕçáõÃÛ ³ Ùμ ( ÂáõñùÇ ³ ÛáõÙ · ïÝíáÕ ï ³ ñ ³ ÍùÝ » ñÇ Ñ ³ Ý ¹» å ¿ É Ñ ³ í ³ Ï- ÝáõÃÛáõÝÝ » ñ áõÝ » ñ )« ´³ ÃáõÙÇ ßñç ³ ÝÁ ª ´³ ÃáõÙ ù ³ Õ ³ ùáí ¨ ¿ É ã » Ù ËáëáõÙ Â ³ íñÇ½Ç ª ÐÛáõëÇë ³ ÛÇÝ Æñ ³ ÝÇ Ñ ³ Ý ¹» å ï ³ ñ ³ Íù ³ ÛÇÝ å ³ Ñ ³ ÝçÝ » ñÇ Ù ³ ëÇÝ : ² ë » Ù « áñ èáõë ³ ë- ï ³ ÝÇ Ñ ³ Ý ¹» å ²¹ ñμ » ç ³ ÝÁ ÝáõÛÝå » ë ï ³ ñ ³ Íù ³ ÛÇÝ å ³ - Ñ ³ ÝçÝ » ñ áõÝÇ : ä ³ Ñ ³ ÝçáõÙ ¿ ¸ » ñμ » Ý ¹ ù ³ Õ ³ ùÁ ¨ Ð ³ ñ ³ - í ³ ÛÇÝ ¸ ³ Õëï ³ ÝÁ : Æñ » Ýó ¹³ ë ³· ñù » ñáõÙ · ñí ³ Í ¿« áñ ¹ ñ ³ Ýù μáÉáñÁ ÑÇÝ ³ íáõñó ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ÑáÕ » ñ » Ý :
-Êáë » Ýù í » ñçÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇ ³ ñ ¹ ÛáõÝùÝ » ñÇó áõ Ñ » ï¨ ³ ÝùÝ » ñÇó :
-Àëï Çë ª ÂáõñùÇ ³ Ý ¨ ²¹ ñμ » ç ³ ÝÁ ÷³ ëï ³ óÇ å ³ ñïí » É » Ý ³ Ûë í » ñçÇÝ 44-ûñÛ ³ å ³ ï » ñ ³ ½ÙáõÙ « ù ³ ÝÇ áñ ÃáõÛÉ » Ý ïí » É Çñ » Ýó ¹³ ñ ³ íáñ ÃßÝ ³ ÙáõÝ ª èáõë ³ ëï ³ ÝÇÝ ³ å ³ Ñáí » É Çñ Ý » ñÏ ³ ÛáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ Ï ³ Ù ³ ñïáõÃÛ ³ Ý · á- ïáõÙ : ´³ óÇ ³ Û ¹« èáõë ³ ëï ³ ÝÁ ³ Ù » Ý ³ μ ³ ñÓñ ª Ý ³ Ë ³·³ Ñ ìÉ ³¹ ÇÙÇñ äáõïÇÝÇ áõ ²¶ Ý ³ Ë ³ ñ ³ ñ ê » ñ ·» Û È ³ íñáíÇ Ù ³ Ï ³ ñ ¹³ Ïáí ½ · áõß ³ óñ » É ¿« áñ áñ¨ ¿ ë ³¹ ñ ³ Ýù ãÇ Ñ ³ Ý- ¹ áõñÅÇ éáõë ³ Ï ³ Ý Ë ³ Õ ³ Õ ³ å ³ Ñ ½áñùÇ ÝÏ ³ ïÙ ³ Ùμ : äáõïÇÝÁ » ñÏáõ ûñÇÝ ³ Ï μ » ñ » ó © ³ é ³ çÇÝÁ ² μË ³ ½Ç ³ ÛÇ ¨ úë » ÃÇ ³ ÛÇ ï ³ ñμ » ñ ³ ÏÝ ¿« áñáí Ï ×³ Ý ³ ãíÇ ² ñó ³ ËÇ ³ Ý- Ï ³ ËáõÃÛáõÝÁ , ¨ » ñÏñáñ ¹ ï ³ ñμ » ñ ³ ÏÁ ÔñÇÙÇ ï ³ ñμ » ñ ³ ÏÝ ¿© èáõë ³ ëï ³ ÝÁ Ï ×³ Ý ³ ãÇ ³ ÝÏ ³ ËáõÃÛáõÝÁ « ¨ » à » ¹ ñ ³ ÝÇó Ñ » ïá Ï ¹ ÇÙ » Ý èáõë ³ ëï ³ ÝÇÝ ª è¸ Ï ³ ½ÙáõÙ ÁÝ ¹· ñÏí » Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ « Çñ » Ýù ¹ ñ ³ Ù ³ ëÇÝ Éñçáñ » Ý ÏÙï ³ Í » Ý : ² ÛÝå » ë áñ « ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ÏáÕÙÇ Ñ ³ Ù ³ ñ í ³ Õ ¿ Ñ ³ Õà ³ Ý ³ Ï ïáÝ » - ÉÁ : ² Ûë å ³ ÑÇÝ Ýáñ å ³ ï » ñ ³ ½Ùáí ëå ³ éÝ ³ Éáí ª ³¹ ñμ » - ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ÏáÕÙÁ Ñ ³ Û » ñÇë ÝÛ ³ ñ ¹» ñÇ íñ ³ ¿ ÷ áñÓáõÙ Ë ³ - Õ ³ É : Æñ ³ Ï ³ ÝáõÙ « ³ Ûë å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇ ÁÝà ³ óùáõÙ ²¹ ñμ » - ç ³ ÝÇ é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý áÕÝ ³ ß ³ ñÁ Ïáïñí » É ¿: ØÇç ³ ½ ·³ ÛÇÝ ï ³ ñμ » ñ é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý ÷ áñÓ ³·» ïÝ » ñÇ · Ý ³ Ñ ³ ï ³ Ï ³ Ýáí ª ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý μ ³ Ý ³ ÏÇ ÏáñáõëïÝ » ñÁ « Ç ï ³ ñμ » ñáõ- ÃÛáõÝ Çñ » Ýó å ³ ßïáÝ ³ å » ë Ñ ³ Ûï ³ ñ ³ ñ ³ Í Ãí » ñÇ ª 2896 ½áÑ « ßáõñç 15-20000 ¿:
Æ ¹» å « Ýñ ³ Ýó ½áÑ » ñÁ ÑÇÙÝ ³ Ï ³ ÝáõÙ é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý ¿ ÉÇï ³ ÛÇó ¿ ÇÝ « ÇÝãå » ë ³ ëáõÙ » Ý ª ëå ³ Û ³ ÏáõÛïÁ ¨ Ñ ³ ïáõÏçá- Ï ³ ï ³ ÛÇÝÝ » ñÁ : ² ÛÝå » ë áñ « ï ³ ñÇÝ » ñ Ïå ³ Ñ ³ Ýçí » Ý ³ Ûë ÏáñáõëïÁ Ñ ³ Ù ³ Éñ » Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ : î ³ ñμ » ñ · Ý ³ Ñ ³ ï ³ Ï ³ Ý- Ý » ñáí ª ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý ï ³ ÝÏ » ñÇ ¨ ³ ÛÉ ½ÇÝï » ËÝÇÏ ³ ÛÇ Ùáï 75 ïáÏáëÁ áãÝã ³ óí » É ¿ é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝ- Ý » ñáõÙ : ² Ûá °« Ýñ ³ Ýù ÷ áñÓáõÙ » Ý ³ ÛÅÙ Ñ ³ Ù ³ Éñ » É « μ ³ Ûó , ÇÝãå » ë ï » ëÝáõÙ » Ýù « Ýñ ³ Ýó Ù ³ ï ³ Ï ³ ñ ³ ñÝ » ñÇó Æëñ ³ - Û » ÉÁ ÑÇÙ ³ áõñÇß ËÝ ¹ ÇñÝ » ñáí ¿ ½μ ³ Õí ³ Í : Üñ ³ Ýó ¹³ ßÝ ³ -
ÏÇó ÂáõñùÇ ³ Ý ³ ÛÅÙ ÷ áñÓáõÙ ¿ · áÝ » ¹ Çí ³ Ý ³· Çïáñ » Ý § ÏñÍ » É ¦ Çñ » Ýó ÙÛáõë ¹³ ßÝ ³ ÏóÇÝ ª Æëñ ³ Û » ÉÇÝ « ³ ÛÝå » ë áñ ª ØÇçÇÝ ² ñ¨ » ÉùÁ ÑÇÙ ³ μáó » ñÇ Ù » ç ¿: ²¹ ñμ » ç ³ ÝÁ ÷ áñÓáõÙ ¿ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï ãÏáñóÝ » Éáí ª Çñ Ó » éù » ñÁ ï ³ ù ³ óÝ » É Ù » ñ ¹³ ß- Ý ³ ÏÇó èáõë ³ ëï ³ ÝÇ Ùáï Ññ ³ Ññ » Éáí Ñ ³ Ï ³ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ïñ ³ Ù ³¹ ñáõÃÛáõÝÝ » ñ : úñÇÝ ³ Ï ª Ýñ ³ Ýó å ³ ßïáÝÛ ³ Ý » ñÁ èáõë ³ ëï ³ ÝáõÙ Ñ ³×³ Ë » Ý μ ³ ñμ ³ çáõÙ « à » Ð ³ Û ³ ëï ³ - ÝáõÙ ý ³ ßǽÙÇ å ³ ßï ³ ÙáõÝù Ï ³: ÀÝ ¹ Ñ ³ Ýñ ³ å » ë , ²¹ ñμ » - ç ³ ÝÇÝ Ñ ³ ïáõÏ ¿ Çñ » Ýó μáÉáñ § Ù » Ý ³ ßÝáñÑÝ » ñÁ ¦ áõñÇßÝ » - ñÇÝ í » ñ ³· ñ » Éáõ é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ : æ » ÛÑáõÝ ´³ Ûñ ³ ÙáíÁ È ³ íñáíÇ Ñ » ï Ñ » é ³ Ëáë ³ ½ñáõÛóÝ » ñÇó Ù » ÏáõÙ ÑÇß » óñ » É ¿ ñ º ñ¨ ³ ÝáõÙ ¶³ Ý ¹ ÇÇ ³ ñÓ ³ ÝÇ ³ ÛñÙ ³ Ý Ù ³ ëÇÝ : ´³ Ûó Ùáé ³ - ÝáõÙ » Ý « Ï ³ Ù ³ í » ÉÇ × Çßï ÷ áñÓáõÙ » Ý ³ Ûë Ï » ñå ùáÕ ³ ñ- Ï » É « Ùáé ³ óÝ » É ï ³ É ³ ßË ³ ñÑÇÝ « áñ ²¹ ñμ » ç ³ ÝÇ ÑÇÙÝ ³ - ¹ ÇñÝ » ñÇó Ù » ÏÁ ª è ³ ëáõÉ ¼ ³¹» Ý , ²¹ áÉý ÐÇïÉ » ñÇ ·³ Õ ³ - ÷³ ñ ³ ÏÇóÝ áõ ý ³ ßÇëï ³ Ï ³ Ý μ ³ Ý ³ ÏáõÙ ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ - Ï ³ Ý É »·» áÝÇ ëï » ÕÍáÕÝ » ñÇó Ù » ÏÝ ¿ » Õ » É : ü ³ ßÇëï ³ Ï ³ Ý ³¹ ñμ » ç ³ Ý ³ Ï ³ Ý É »·» áÝÁ ù ³ Ý ³ Ïáí ÏñÏÝ ³ ÏÇ ³ í » ÉÇ Ù » Í ¿ ñ « ù ³ Ý Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ ÝÁ : öáñÓáõÙ » Ý Ù » ñ ³ ½ ·³ ÛÇÝ Ñ » ñáë ¶³ ñ »· ÇÝ ÜÅ ¹» ÑÇÝ áñå » ë ý ³ ßÇëï Ý » ñÏ ³ Û ³ óÝ » É « ÙÇÝã- ¹» é Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝáõÙ ÜÅ ¹» ÑÇÝ ³ é ³ çÇÝ Ñ » ñÃÇÝ · Ý ³ Ñ ³ - ïáõÙ » Ý ³ ÛÝ μ ³ ÝÇ Ñ ³ Ù ³ ñ « áñ Ý ³ ³ ñ » ó ³ Ù » Ý ÇÝã « áñ êÛáõ- ÝÇùÁ ÙÝ ³ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ï ³ ½ÙáõÙ : ÆëÏ ý ³ ßÇëï ³ Ï ³ Ý é » - ÅÇÙÇ Ñ » ï Ñ ³ Ù ³· áñÍ ³ ÏóáõÙ ¿ ñ ÙÇÙÇ ³ ÛÝ ÙÇ å ³ ï ׳ éáí « áñå » ë½Ç ã » ½áù ³ óÝÇ ³ ÛÝ Ï » ÕÍ ï » Õ » ÏáõÃÛáõÝÝ » ñÁ « áñáÝóáí ÂáõñùÇ ³ Ý ÷ áñÓáõÙ ¿ ñ ó » Õ ³ ëå ³ ÝáõÃÛáõÝÇó Ù ³ ½ ³ - åáõñÍ Ñ ³ Û ÷³ Ëëï ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ Ý » ñÏ ³ Û ³ óÝ » É ª áñå » ë Ññ »³ Ï ³ Ý Í ³· áõÙ áõÝ » óáÕÝ » ñÇ ¨ ·» ñÙ ³ Ý ³ Ï ³ Ý ý ³ ßǽ- ÙÇ Ó » éùáí í » ñçÝ ³ Ï ³ Ý ³ å » ë áãÝã ³ óÝ » É Ýñ ³ Ýó : Ð ³ ÛÏ ³ - Ï ³ Ý ¿ ÙÇ · ñ ³ óÇ ³ ÛÇÝ ³ ÛÉ μ ³ Ý ã ¿ ñ ÙÝáõÙ « ù ³ Ý ÷ áñÓ » É · áÝ » áñáß ã ³÷ áí Ñ ³ Ù ³· áñÍ ³ Ïó » É ³ Û ¹ áõÅ » ñÇ Ñ » ï « áñå » ë½Ç º íñáå ³ ÛáõÙ Ñ ³ Û ÷³ Ëëï ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇ ÏÛ ³ Ýù » ñÁ ÷ ñÏ » Ý ·» ñÙ ³ Ý ³ Ï ³ Ý ·³ ½ ³ ËóÇÏÝ » ñÇó : ¸ ³ ¿ ñ Çñ ³ Ï ³ ÝáõÙ ¶³ - ñ »· ÇÝ ÜÅ ¹» ÑÇ § ý ³ ßÇëï ³ Ï ³ Ý Ñ ³ Ù ³· áñÍ ³ ÏóáõÃÛáõÝÁ ¦:
Þ ³ Ñ ³ ñÏáõÙ » Ý Ý ³ ¨ ³ Ñ ³ μ » ÏãáõÃÛ ³ Ý ËÝ ¹ ÇñÁ ª åÝ ¹» - Éáí « à » ÊáñÑñ ¹³ ÛÇÝ ØÇáõÃÛ ³ Ý ï ³ ñ ³ ÍùáõÙ ³ é ³ çÇÝ ³ Ñ ³ μ » ÏãáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ Û » ñÝ » Ý Ï ³ ï ³ ñ » É ª ØáëÏí ³ ÛáõÙ : ´³ Ûó ÷ áñÓáõÙ » Ý Ùáé ³ óáõÃÛ ³ Ý ï ³ É « áñ ÊáñÑñ ¹³ ÛÇÝ ØÇáõÃÛ ³ Ý ï ³ ñ ³ ÍùáõÙ ³ é ³ çÇÝ Ëáßáñ ³ Ñ ³ μ » Ïã ³ Ï ³ Ý ³ Ï- ïÁ éáõë ³ Ï ³ Ý μ ³ Ý ³ ÏÇó ½áñ ³ óñí ³ Í ½ÇÝíáñ ³ Ï ³ Ý « ³ ½- · áõÃÛ ³ Ùμ ³¹ ñμ » ç ³ ÝóÇ ³ Ñ ³ μ » ÏÇã âÇÝ · ǽ è½ ³ ¨Ý ¿ Ï ³ - ï ³ ñ » É : Ü ³ 1973 à © å ³ Ûà » óñ » ó ËáñÑñ ¹³ ÛÇÝ ÇÝùÝ ³ ÃÇéÁ ª ËÉ » Éáí ßáõñç 100 Ù ³ ñ ¹ Ï ³ ÛÇÝ ÏÛ ³ Ýù » ñ : Ü ³ ÷ áñÓ » É ¿ ñ ÇÝù- Ý ³ ÃÇéÁ ¹» åÇ âÇÝ ³ ëï ³ Ý áõÕÕ » É : ( ì » ñç » ñë ëñ ³ Ù ³ ëÇÝ Ñá ¹ í ³ Í ¿ ïå ³· ñ » É Ù » ñ · áñÍÁÝÏ » ñ ² ñ ³ Ù Ê ³ ã ³ ïáõñÛ ³ - ÝÁ ): ä » ïù ¿ ß ³ ï Ëáë » É ³ Ûë Ù ³ ëÇÝ « ù ³ ÝÇ áñ ³¹ ñμ » ç ³ - Ý ³ Ï ³ Ý ù ³ ñá½ã ³ Ù » ù » Ý ³ Ý Çñ ³ Ù » Ý ³ ÃáõÛÉ ÏáÕÙ » ñÁ ÏáÍ- Ï » Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ ëÉ ³ ùÝ » ñÁ ÙÇßï áõÕÕáõÙ ¿ Ñ ³ Û » ñÇÝ áõ Ð ³ Û ³ ë- ï ³ ÝÇÝ :
² ÉǨÁ ³ Ûëûñ ãÇ Ñá · ÝáõÙ ³ Ù » Ý ûñ ÏñÏÝ » É « áñ Ô ³ ñ ³ - μ ³ ÕÛ ³ Ý Ñ ³ Ï ³ Ù ³ ñïáõÃÛ ³ Ý Ñ ³ ñóÁ ÷³ Ïí ³ Í ¿ ç ¿ ³ Ûɨë : ² ëáõÙ ¿« áñ Çñ » Ýù å » ïù ¿ ³ å ³·³ ÛÇÝ Ý ³ Û » Ý ª ÙÇ ³ Å ³ Ù ³ - Ý ³ Ï ÑáËáñï ³ Éáí ¼ ³ Ý ·» ½áõñÇ ßáõñç : ´³ Ûó èáõë ³ ë- ï ³ ÝÝ ¿ É Ñëï ³ Ï ³ ëáõÙ ¿« áñ Ï ³ ñ ·³ íÇ ×³ ÏÇ Ñ ³ ñóÁ ÷³ Ï ã ¿« áñ ² ñó ³ ËÇ μÝ ³ ÏãáõÃÛ ³ Ý ³ Ýíï ³ Ý · áõÃÛ ³ Ý » ñ ³ ßË ³ - íáñÁ éáõë Ë ³ Õ ³ Õ ³ å ³ Ñ ½áñù » ñÝ » Ý : ÆëÏ ¼ ³ Ý ·» ½áõñÇ ÙÇç ³ ÝóùÇ Ù ³ ëÇÝ È ³ íñáíÝ ³ Ûëï » Õ ª º ñ¨ ³ ÝáõÙ Ù ³ ïÝ ³ Ý- ß » ó « áñ ³ Û ¹ Ñ ³ ñóÁ ÙÇ ³ ÛÝ ÷ áË ³¹³ ñÓ ³ μ ³ ñ ÏáÙáõÝÇÏ ³ -
12
ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü Ð ² ܸ º ê