ÂÆì 12 ( 1383 ) 31 Ø ² ðîÆ - 6 ² äðÆÈÆ 2021
ÑÝ ³ ñ ³ íáñ ¿ ñ Ñ ³ Ù ³ ñíáõÙ ï ³ ñ ³ Í ³ ßñç ³ Ý ³ ÛÇÝ å ³ ï » - ñ ³ ½ÙÇ í » ñ ³× áõÙÁ Ñ ³ ÙÁÝ ¹ Ñ ³ ÝáõñÇ £
1990- ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇ » ñÏñáñ ¹ Ï » ëÇÝ ÁÝ ¹ áõÝí ³ Í Ýáñ é ³ ½- Ù ³ í ³ ñáõÃÛ ³ Ý Ñ ³ Ù ³ Ó ³ ÛÝ` ¹ ñ ³ · ÉË ³ íáñ ËÝ ¹ ÇñÁ å ³ Ñ- å ³ Ý » ÉÝ ¿ ñ ³ ÛÝ áõÅ » ñÁ « áñáÝù áõÝ ³ Ï ÏÉÇÝ » ÇÝ Ù ³ ëÝ ³ Ïó » - Éáõ ¨ Ñ ³ Õà » Éáõ ÙÇ ³ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï » ñÏáõ Ëáßáñ ï ³ ñ ³ Í ³ ßñç ³ - Ý ³ ÛÇÝ Ñ ³ Ï ³ Ù ³ ñïáõÃÛáõÝÝ » ñáõÙ : ² Ûë « ³ Ûëå » ë Ïáãí ³ Í ª §× ÏáõÝ ¨ ÁÝïñáíÇ Ý » ñ · ñ ³ íÙ ³ Ý ¦ é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛ ³ Ý Ñ ³ - Ù ³ Ó ³ ÛÝ` ² ØÜ ¼àô » ñ » ù · ÉË ³ íáñ ËÝ ¹ ÇñÝ » ñÝ ¿ ÇÝ © 1 ) Ë ³ Õ ³ Õ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï áõÅÇ óáõó ³¹ ñáõÙÁ « 2 ) Ñ ³ Ï ³ Ù ³ ñïáõ- ÃÛáõÝÝ » ñÇ ½ëåáõÙÁ ¨ Ï ³ ÝËáõÙÁ « 3 ) Ù ³ ñï ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõ- ÃÛáõÝÝ » ñÇ í ³ ñáõÙÁ ¨ ¹ ñ ³ Ýó Ñ ³ Õà ³ Ï ³ Ý ³ í ³ ñïÁ :
ØÛáõë ËÝ ¹ ÇñÝ » ñÇó ¿ ÇÝ ûíÏÇ ³ ÝáëÇó ³ ÛÝ ÏáÕÙ · ïÝíáÕ ï ³ ñ ³ ÍùÝ » ñáõÙ ¨ Ï ³ ñ¨áñ ï ³ ñ ³ Í ³ ßñç ³ ÝÝ » ñáõÙ Ë ³ Õ ³ Õ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï Ý » ñÏ ³ ÛáõÃÛáõÝÁ « Ñ ³ Ï ³ ½ ¹» óáõÃÛáõÝÁ ¼à¼-Ç ï ³ ñ ³ ÍÙ ³ ÝÁ « Ù ³ ëÝ ³ ÏóáõÃÛáõÝÁ μ ³ ½Ù ³ ÏáÕÙ Ë ³ Õ ³ Õ ³ - ñ ³ ñ ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÇÝ « ³ ç ³ ÏóáõÃÛáõÝÁ ³ Ñ ³ μ » Ï- ãáõÃÛ ³ Ý ¹» Ù å ³ Ûù ³ ñÇÝ ¨ ³ ÛÉ · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÇÝ « áñáÝù μËáõÙ » Ý ³ ½ ·³ ÛÇÝ ³ Ýíï ³ Ý · áõÃÛ ³ Ý ³ å ³ ÑáíÙ ³ Ý ß ³ - Ñ » ñÇó : ² Ûë ËÝ ¹ ÇñÝ » ñÁ å » ïù ¿ ÉáõÍí » ÇÝ » ñÏáõ ÷ áËÉñ ³ ó- ÝáÕ é ³ ½Ù ³ í ³ ñ ³ Ï ³ Ý Ñ ³ Û » ó ³ Ï ³ ñ ·» ñÇ` §³ é ³ ç ³ íáñ Ý » ñÏ ³ ÛáõÃÛ ³ Ý ¦ ¨ § áõÅÇ ï ³ ñ ³ ÍÙ ³ Ý ( åñáÛ » ÏïÙ ³ Ý )¦ ÑÇ- Ù ³ Ý íñ ³£ àõÅ » ñÇ ¨ ÙÇçáóÝ » ñÇ ËÝ ³ ÛÙ ³ Ý Ýå ³ ï ³ Ïáí ² ØÜ é ³ ½- Ù ³ Ï ³ Ý é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ Ý ³ Ë ³ ï » ëáõÙ ¿ ñ ¹³ ßÝ ³¹ ñ ³ - ÛÇÝ ËÙμ ³ íáñáõÙÝ » ñÇ û · ï ³· áñÍáõÙÁ ûå » ñ ³ óÇ ³ Ý » ñÇÝ ³ Ýå ³ ÛÙ ³ Ý ² ØÜ Õ » Ï ³ í ³ ñáõÃÛ ³ Ý Ý » ñùá :
1980- ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇ í » ñçÇÝ ÊêÐØ-Ý ÁÝ ¹ áõÝáõÙ ¿ §³· ñ » - ëÇ ³ ÛÇ Ñ » ïÙÕáõÙÁ å ³ ï ³ ëË ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñáí ¦ é ³ ½- Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ : ¸ñ ³ Ñ ³ Ù ³ Ó ³ ÛÝ` ³· ñ » ëÇ ³ Ý å » ïù ¿ Ñ » ï ÙÕí » ñ ÙÇ ³ ÛÝ ³ é ³ í » É ³ å » ë å ³ ßïå ³ Ý ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõ- ÃÛáõÝÝ » ñáí μáÉáñ é ³ ½Ù ³ μ » Ù » ñáõÙ ¨ Ñ » ïá Ï ³ ½Ù ³ Ï » ñåí » ñ É ³ ÛÝ ³ Ù ³ ëßï ³ μ Ñ ³ ñÓ ³ ÏáÕ ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝ` ¹ ñ ³ Ýù Ñ ³ Ï ³ é ³ Ïáñ ¹ Ç ï ³ ñ ³ Íù ï » Õ ³÷ áË » Éáí £
ØÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ½ » ÝùÇ ÏÇñ ³ éáõÙÁ ÑÝ ³ ñ ³ íáñ ¿ ñ Ñ ³ Ù ³ ñ- íáõÙ ÙÇ ³ ÛÝ å ³ ï ³ ëË ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñáõÙ : è ³ ½Ù ³ - í ³ ñ ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÇ · ÉË ³ íáñ ï » ë ³ ÏÁ Ñ ³ Ù ³ ñ- íáõÙ ¿ ñ é ³ ½Ù ³ í ³ ñ ³ Ï ³ Ý å ³ ßïå ³ ÝáõÃÛáõÝÁ « áñÇ Å ³ Ù ³ - Ý ³ Ï ³· ñ » ëáñÁ å » ïù ¿ Ï ³ ë » óí » ñ : Ð » ï ³·³ ÛáõÙ » Ýà ³¹ ñ- íáõÙ ¿ ñ ³ ÝóáõÙ Ñ ³ Ï ³ Ñ ³ ñÓ ³ ÏÙ ³ Ý « ÇëÏ μ ³ ó ³ éÇÏ ¹» åù » - ñáõÙ` Ý ³ ¨ Ñ ³ ñÓ ³ ÏÙ ³ Ý :
¶ ÉË ³ íáñ Ñ ³ ßí ³ ñÏÁ » ñÏ ³ ñ ³ ï¨ ëáíáñ ³ Ï ³ Ý å ³ ï » ñ ³ ½- ÙÇ í ³ ñáõÙÝ ¿ ñ : ØÇçáõÏ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÁ ¹ ÇïíáõÙ ¿ ñ áñå » ë é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÇ Ñ ³ ñÏ ³¹ ñí ³ Í » Õ ³ - Ý ³ Ï ÙÇ ß ³ ñù ë ³ ÑÙ ³ Ý ³÷³ ÏáõÙÝ » ñáí « áñå » ë½Ç ï » ÕÇ ãáõ- Ý » Ý ³ ñ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ³ Õ » ï :
º ½ñ ³ Ï ³ óáõÃÛáõÝ ³) º à » º ñÏñáñ ¹ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇ ï ³ ñÇ-
Ý » ñÇÝ ² ØÜ-Á ó ³ ÝÏ ³ ÝáõÙ ¿ ñ ¶» ñÙ ³ ÝÇ ³ ÛÇ Ó » éù » ñáí
ÃáõÉ ³ óÝ » É ÊêÐØ-Á « ³ ÛëÇÝùÝ` í » ñçÇÝÇë ÝÏ ³ ïÙ ³ Ùμ ÏÇñ ³ éáõÙ ¿ ñ ÑÛáõÍÙ ³ Ý é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝ « ³ å ³ å ³ ï » ñ ³ ½- ÙÇó Ñ » ïá ÊêÐØ-Ç ÝÏ ³ ïÙ ³ Ùμ áñ ¹»· ñ » ó ç ³ Ëç ³ ËÙ ³ Ý é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝ « ÇÝãÁ å ³ ÛÙ ³ Ý ³ íáñí ³ Í ¿ ñ Ýñ ³ ½ÇÝ ³ - ÝáóáõÙ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ½ » ÝùÇ Ñ ³ ÛïÝí » Éáí : ê ³ É ³ í ³· áõÛÝ ûñÇÝ ³ ÏÝ » ñÇó ¿« à » ÇÝãå » ë Ï ³ ñáÕ ¿ Ýáñ ½ÇÝ ³ ï » ë ³ ÏÇ ëï » ÕÍáõÙÁ ( Ï ³ Ù Ó » éùμ » ñáõÙÁ ) ³ ½ ¹» É é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛ ³ Ý íñ ³£ μ ) º ñÏñáñ ¹ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇó Ñ » ïá à »° ² ØÜ-Ç ¨ à »° ÊêÐØ-Ç é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝáõÙ ³ ëïÇ ×³ - Ý ³ μ ³ ñ Ù » Í ³ ÝáõÙ ¿ ëáíáñ ³ Ï ³ Ý ëå ³ é ³ ½ÇÝáõÃÛ ³ Ùμ å ³ - ï » ñ ³ ½ÙÇÝ Ñ ³ ïÏ ³ óíáÕ ¹» ñÁ « ¨ Ýí ³ ½áõÙ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ëå ³ é ³ ½ÇÝáõÃÛ ³ Ý ¹» ñÁ : ² Ýßáõßï « ë ³ μ ³ ó ³ ïñíáõÙ ¿ ³ ÛÝ ÷³ ëïÇ · Çï ³ ÏóáõÙáí « áñ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÁ ÏÉÇÝÇ ÏáñÍ ³ Ý ³ ñ ³ ñ μáÉáñÇ Ñ ³ Ù ³ ñ £
·) º ñÏñáñ ¹ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇó Ñ » ïá ² ØÜ-Ç é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ å ³ Ñå ³ Ý » É ¿ Çñ ³· ñ » ëÇí Ñ ³ ñÓ ³ ÏáÕ ³ Ï ³ Ý μÝáõÛÃÁ :  » å » ï ³ Ù » ñÇÏÛ ³ Ý ù ³ Õ ³ ù ³ - Ï ³ ÝáõÃÛ ³ Ý Ù » ç é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý áõÅÇ Ýß ³ Ý ³ ÏáõÃÛáõÝÁ ÷ á- ÷ áËí » É ¿« ³ ÛÝ ÙÝ ³ ó » É ¿ ² ØÜ-Ç · ÉË ³ íáñ Ýå ³ ï ³ ÏÇ` Ñ ³ - Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ ïÇñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ³ å ³ ÑáíÙ ³ Ý ÑÇÙÝ ³ Ï ³ Ý · áñÍÇù :  » å » ï ² ØÜ-áõÙ ëÏë » É » Ý ³ í » ÉÇ Çñ ³ ï » ë ³ μ ³ ñ í » ñ ³ μ » ñí » É ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ëå ³ é ³ ½ÇÝáõÃÛ ³ ÝÁ « ë ³ Ï ³ ÛÝ ÙÇÝ㨠1990- ³ Ï ³ ÝÝ » ñÝ ¿ É å ³ ïñ ³ ëï » Ý » Õ » É ³ é ³ çÇÝÁ ÏÇñ ³ é » Éáõ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ½ » Ýù £
Ð ³ Ù » Ù ³ ï » Éáí ² ØÜ-Ç ¨ ÊêÐØ-Ç é ³ ½Ù ³ í ³ ñáõÃÛáõÝ- Ý » ñÇ ½ ³ ñ ·³ óÙ ³ Ý ÁÝà ³ óùÁ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½- ÙÇó Ñ » ïá « Ï ³ ñ » ÉÇ ¿ ÝÏ ³ ï » É « áñ 1950- ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ ÊáñÑñ- ¹³ ÛÇÝ ØÇáõÃÛ ³ Ý § Ù ³ ñï ³ Ï ³ Ý á · ÇÝ ¦ ( é ³ ½Ù ³ ï » ÝãáõÃÛ ³ Ý ³ ëïÇ ×³ ÝÁ ) ³ ÛÝù ³ Ý μ ³ ñÓñ ¿ ñ « áñ Ý ³ ÝáõÛÝÇëÏ å ³ ïñ ³ ëï ¿ ñ ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ ½ » ÝùÇ ¹» Ù Ïéí » É ëáíáñ ³ Ï ³ Ý ëå ³ é ³ ½ÇÝáõ- ÃÛ ³ Ùμ : ê ³ ÙÇ ³ Ý ·³ Ù ³ ÛÝ Ñ ³ ëÏ ³ Ý ³ ÉÇ ¿© ÊêÐØ-Á º ñÏñáñ ¹ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇó ¹ áõñë ¿ ñ » Ï » É áñå » ë Ñ ³ ÕÃáÕ £ 1960- ³ Ï ³ Ý Ãí ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ « áñå » ë é ³ ½Ù ³ í ³ - ñ ³ Ï ³ Ý é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý · áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ » ñ « ÊêÐØ-Ý ÁÝ ¹ áõ- ÝáõÙ ¿ ñ ÙÇ ³ ÛÝ Ñ ³ ñÓ ³ ÏáõÙÁ « ÇëÏ 1980- ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇ í » ñçÇÝ` ÙÇ ³ ÛÝ å ³ ßïå ³ ÝáõÃÛáõÝÁ : ² ÏÝ ³ éáõ ¿ ÊêÐØ-Ç é ³ ½Ù ³ - ù ³ Õ ³ ù ³ Ï ³ Ý Õ » Ï ³ í ³ ñáõÃÛ ³ Ý Ù ³ ñï ³ Ï ³ Ý á · áõ` é ³ ½Ù ³ - ï » ÝãáõÃÛ ³ Ý Ýí ³ ½áõÙÁ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÇ ÁÝà ³ óùáõÙ « ¨ ¹ ñ ³ Ýí ³ ½ ³· áõÛÝ Ù ³ Ï ³ ñ ¹³ ÏÇ Ñ ³ ëÝ » ÉÁ Ñ ³ ïÏ ³ å » ë Ï ³ Ûëñáõ- ÃÛ ³ Ý ÷ Éáõ½Ù ³ Ý Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï ³ Ñ ³ ïí ³ ÍáõÙ :
Î ³ Ý ³ ¨ ï » ë ³ Ï » ï « Áëï áñÇ ª º ñÏñáñ ¹ Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇ ÁÝà ³ óùáõÙ ÊêÐØ-Ç Ïñ ³ Í ½áÑ » ñÇ íÇÃË ³ ñÇ ÃÇíÁ ëïÇåáõÙ ¿ ñ » ñÏñÇ Õ » Ï ³ í ³ ñáõÃÛ ³ ÝÁ ³ í » ÉÇ å ³ ï ³ ë- Ë ³ Ý ³ ïáõ ÉÇÝ » É ÙÇçáõÏ ³ ÛÇÝ å ³ ï » ñ ³ ½Ù ãë ³ ÝÓ ³ ½ » ñÍ » Éáõ Ñ ³ ñóáõÙ « ¨ Ýñ ³ ½ÇçáÕ ³ Ï ³ ÝáõÃÛáõÝÁ μ ³ ó ³ ïñíáõÙ ¿ Ý ³ ¨ ¹ ñ ³ Ýáí £
² ðê º Ü Ú ² È ² Üàô¼Ú ² Ü ä ³ Ñ » ëï ³ ½áñÇ · Ý ¹³ å » ï
28
ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü Ð ² ܸ º ê