XXI Ekim 2014 | Page 3

Yirmibir Mimarlık, Tasarım, Mekan Puna Yayın adına sahibi ve genel yayın yönetmeni yazı işleri müdürü (sorumlu) Hülya Ertaş [email protected] MIMARLIĞIN POTANSIYELLERI yardımcı editörler Güzin Öztok reklam sorumlusu Tuğba Demirci [email protected] okuyucu ilişkileri Duygu Erdem [email protected] kapak tasarımı Emre Çıkınoğlu kapak fotoğrafı © Erik Jan Ouwerkerk sayfa tasarım ve uygulama Doğukan Bilgin web tasarımı Anıl Dönmez Turgay Tuğsuz basım yeri Ofset Yapımevi Yahya Kemal Mahallesi Şair Sokak No: 4 Kağıthane, İstanbul yönetim yeri Puna Yayın Serencebey Yokuşu 16/4 Beşiktaş, İstanbul 34349 0212 227 1317 [email protected] genel dağıtım Dünya Süper Dağıtım Yerel süreli yayın. Dergide yer alan yazı ve fotoğrafların tamamı ya da bir bölümü, Puna Yayıncılık’ın yazılı izni olmadan kullanılamaz. facebook.com/xxidergisi twitter.com/xxidergisi XXI’de bu ay kapak konusunu Burkina Faso’da küçük bir köyde inşa edilmiş olan okul ek yapısı ve onun yakınlarında inşa edilmekte olan kütüphane projesi oluşturuyor. Bu ne beyaz renkli duvarlara ne de pürüzsüz zeminlere sahip olan yapının ana özelliği katılımcı yapım yöntemi. Aslen Burkina Fasolu olan Diébédo Francis Kéré, Almanya’da aldığı mimarlık eğitiminin ardından 2005’te kurduğu ofisiyle birlikte geliştirdiği projeyle köyüne geri dönüyor. Mevcut bir okul yapısına ek olarak inşa edilen yeni binada, eskisiyle uyum sağlayabilmesi ve uygun bir maliyetle hayata geçirilebilmesi için yerel bir yapı malzemesi olan sıkıştırılmış toprak bloklar kullanılmış. Bunun sürdürülebilir faydalarının yanı sıra elle yapılıyor olması da projeye katılan artı değerlerden. Zira yerli halkın yapım sürecine dahil olmasıyla inşa edilen okul ek binasının bu sayede Gandolularda yapıya dair aidiyet hissini yükseltmiş olması büyük ihtimal. 2008’de okul ek binası tamamlanıp 120 çocuğa yetecek kapasitede hizmet vermeye başladıktan sonra Kéré, ardından kolları bir kütüphane binası için sıvamış. Bu kez çömlekleri çatıya yerleştirerek hem iklimlendirme hem de aydınlatma için çok pratik bir çözüm geliştiren mimarlar, yine köylülerle birlikte inşa edilen yapıyı bu senenin sonunda tamamlamayı planlıyorlar. Mimarlar, mimarlığın yeni bir yanını keşfediyor bir süredir, ya da yeniden hatırlıyor mu demeli? Sadece güce sahip olanın değil, herkesin mimarlığa erişiminin bir hak olduğunu, bunun için yapılabileceklerin de mesleğin kendine çerçevelediği tanımların çok ötesinde olduğunu ifade ediyorlar. En azından bir kısmı... Kéré Architecture’ın bu projesi, mimarlığın potansiyellerine dair algımızı biraz daha genişletenlerden biri. XXI