Zamiast rozpisywać fabułę, warto nakreślić prawdziwe tło historyczne,
które stanowi oś opowieści w „japońskim” obrazie Hustona. Otóż
amerykański dyplomata Townsend Harris został przez ówczesnego
prezydenta USA Franklina Pierce'a wysłany do Japonii w ostatnich
latach szogunatu Tokugawa jako pierwszego konsula generalnego
Imperium Japonii w lipcu 1856 roku Otworzył on pierwszy konsulat
USA w świątyni Gyokusen-ji w mieście Shimoda, prefektura Shizuoka.
Umocniło to misję komandora Perry'ego, który ustanowił pierwszą
umowę handlową między USA i Japonią w 1853 roku Harris opuścił
Japonię w 1861. W czasach Harrisa Japonia przeżywała ostatnie lata
swojego okresu, kiedy kraj pozostawał w izolacji międzynarodowej i
przestrzegał surowych zwyczajów i przepisów mających na celu
promowanie stabilności. W 1868 roku, zaledwie siedem lat po odejściu
Harrisa, Restauracja Meiji rozpoczęła powstanie Japonii jako
zmodernizowany naród na początku XX wieku poprzez masową
industrializację i ogromne reformy swojej struktury politycznej i
społecznej. Film inkorporuje także japońską legendę o Harrisie i 17-
letniej gejszy o imieniu Okichi. Historia mówi, że władze japońskie
zmuszały ją do nawiązania relacji z Harrisem, aby spotkania handlowe
przebiegały sprawniej. Jednak po tym, jak Harris opuścił Japonię, aby
powrócić do Ameryki, została obraźliwie nazwana „Barbarzyńską
Okichi” i została odrzucona przez jej lud. W rezultacie zaczęła pić i
ostatecznie popełniła samobójstwo w 1892 roku. Według historyków
większość historii jest po prostu nieprawdziwa. Chociaż Okichi była
prawdziwą osobą, była tylko jedną z gospodyń Harrisa i ten miał ją
zwolnić po zaledwie trzech dniach pracy.
Film z narracją z perspektywy gejszy Okichi wyraźnie spłyca bardzo
interesujący moment w historii Stanów Zjednoczonych i Japonii i
niestety sprawia, że film jest przeraźliwie nudny. Widać też, że John
Wayne jest zniechęcony swoją rolą i próżno szukać tutaj
charyzmatycznego aktorstwa, bo dotychczasowy kowboj i
rewolwerowiec nie pasował do roli dyplomaty, a do tego wszystko
implikowany przez twórców romans między nim i gejszą bardziej
WILK KULTURALNY|NUMER 3|KWIECIEŃ 2019|W STARYM KINIE |STRONA 71