Werken aan burger nabijheid september 2013 | Page 20
3.2 Súdwest-Fryslân, dorps-en kernenbeleid
Sinds de gemeentelijke fusie in 2011 is in Súdwest-Fryslân gekozen voor een kernenbeleid, waarmee de inspraak en invloed van de individuele dorpen, wijken en steden aanzienlijk vergroot is. Teamleider Ingrid Wagenaar legt de werkwijze van de gemeente uit.
Professionaliseringsslag vanuit de bestaande traditie Al van oudsher heeft elk dorp in Fryslân een eigen belangenvereniging die zich met name inzet voor leefbaarheidsthema’s. In 2011 fuseerden 5 gemeenten in Súdwest-Fryslân tot 1 gemeente met dezelfde naam, waarin meer dan 80.000 mensen wonen – in 69 kernen. Er is toen gekozen voor een kernenbeleid, waarmee de inspraak en invloed van de individuele dorpen, wijken en steden aanzienlijk vergroot is. De structuur van dorps- en wijkbelangen is hiervoor als rode draad opgenomen in de plannen van de gemeente.
er hulp ingeroepen van buitenaf. Er zijn verschillende stichtingen die de belangenverenigingen steunen in hun werkzaamheden, zoals het opstellen van een visie. Daarnaast heeft de gemeente verschillende handreikingen en tools op haar website geplaatst die geraadpleegd kunnen worden en helpen bij het opstellen van een visie. Financiële middelen Voor het kernenbeleid is er door de gemeente een ‘kernenfonds’ in het leven geroepen. Uit het kernenfonds wordt bijvoorbeeld de hulp bij het maken van een visie betaald. Voor sommige kleinere voorstellen kan bovendien kwaliteitsgeld aangevraagd worden om een probleem in het dorp of de wijk op te lossen. Tenslotte is er een grotere “pot” van projectengeld beschikbaar. Dit projectengeld wordt volledig besteed op initiatief van de belangenverenigingen, in de vorm van cofinanciering van grotere projecten.
Naar de toekomst Nog niet alle wijken in de ‘steden’ van de gemeente hebben een collectieve belangenbehartiging. In sommige wijken is het voor de inwoners lastig om geschikte vertegenwoordigers te vinden; inwoners twijfelen of ze het in hun mars hebben om als vertegenwoordiger op te treden. Maar de gemeente streeft ernaar om alle wijken uiteindelijk toch op deze manier een plek te geven in het systeem van het kernenbeleid en zal de wijken actief helpen bij het vormgeven van een belangenvereniging.
Meer weten/ lezen: www.gemeentesudwestfryslan.nl
De belangenverenigingen staan ingeschreven bij de KvK en hebben hun eigen statuten en visie, opdat de gemeente maatwerk kan leveren. In een dorpsbelang zitten bijvoorbeeld 5 tot 7 mensen uit het dorp. Er wordt gekeken naar wat er speelt en leeft in een wijk, en of dat eventueel naar een hoger plan gebracht kan worden. Bestuurlijke structuur en de communicatie Binnen de gemeente hebben zes coördinatoren ieder tussen de 10 en 15 dorpen en wijken toegewezen gekregen. De mate van contact verschilt; soms wekelijks, soms maandelijks. Elke belangenvereniging heeft een jaarvergadering waar de coördinator in ieder geval aanwezig is. Daarnaast loopt de coördinator ook regelmatig door de wijk of het dorp om te peilen wat er speelt en om
20
aangesproken te kunnen worden. De coördinatoren zijn 24 uur per dag bereikbaar, daardoor voelt de afstand tussen inwoners en gemeente verkleind. Na de fusie en de introductie van het kernenbeleid kunnen mensen altijd terecht bij de coördinatoren als dat nodig is. Een van de uitdagingen die bij het nieuwe systeem komt kijken is dat de mensen soms (nog) niet weten met wie ze contact moeten opnemen bij specifieke vragen. Het kost een langere tijd om bestaande structuren te veranderen en te leren dat de communicatie het snelst verloopt via de coördinatoren. Hoe een visie tot stand komt Het tot stand komen van een visie verschilt per dorp of wijk. Sommige belangenverenigingen zijn in staat zelf een visie op te stellen en in sommige situaties wordt
21