SEKTÖR
Tatlı rüya bitti, petrol
fiyatı Türkiye’yi zorlar
etrol fiyatlarının gerilemesi,
borsayı desteklerken, azalan
cari açık sıcak paraya
bağımlılığın azalmasına
neden oluyordu. Türkiye’nin
yüksek cari açığa sahip olması ve
yıllık enerji faturasının 56 milyar
doları bulması dış kırılganlıkların
artmasına ve sermaye girişinin sınırlı
kalmasına neden oluyor. 14 Ocak’ta
46.59 dolara kadar gerileyen Brent
tipi ham petrolün varil fiyatı dün 15
dolarlık yükselişle 62 dolar
seviyesinden işlem gördü. Uzmanlar,
petrol fiyatlarındaki düşüşün sonuna
gelindiğini dile getiriyor. Hampetrolün
varil fiyatı geçen yıl haziranda 115
dolar iken, kademeli olarak
gerileyerek 46 dolara kadar düşmüş,
enerji bağımlısı ülkeler için önemli bir
fırsat kapısı açılmıştı.
Türkiye 2013’te 18 milyon 554 bin
147 ton ham petrol ithal etti. 251
milyar 650 milyon 560 bin doları
bulan toplam ithalatın 55 milyar 915
milyon 234 bin dolarlık bölümü enerji
ithalatı için harcandı. Yani, Türkiye
ithalat için ödediği her 100 doların
22.21 dolarını enerjiye harcıyor.
P
Açık 7.5 milyar dolar arttı
Petrol fiyatlarındaki 10 dolarlık artış
cari açığın 5 milyar dolar artmasına
neden oluyor. Dolayısıyla petrol,
doğalgaz fiyatlarındaki yükseliş,
üretim maliyetlerinin artmasına neden
olduğu gibi enflasyonun tırmanması
için de önemli bir faktör oluşturuyor.
Yani şimdiden 15 dolar artan petrol
fiyatı cari açığın 7.5 milyar dolar
yükselmesine neden oldu.
Hükümetin, cari açık ve enflasyondaki
düşüşte bel bağladığı petrol
fiyatlarının bu hızla yükselmeye
devam etmesi seçimlerden önce tüm
hesapları alt üst edebilir.Maliye
Son bir ayda petrol fiyatları 15 dolar yükseldi.
Yılın ilk yarısında fiyatların düşük kalacağı
beklentisi ile cari açığı azaltacağı ve enflasyonu
düşüreceği yönünde yapılan hesap tersine çıktı...
Bakanı Mehmet Şimşek, petrol
fiyatlarındaki düşüşün net etkisinin
2015 yılında enflasyona 1.5 puana
yakın düşüş, büyümeye 1 puana yakın
artış, cari açığın Gayri Safi Yurtiçi
Hasıla’ya (GSYH) oranına ise 2 puana
yakın düşüş olarak yansıyabileceğini
dile getiriyordu. Fiyatlardaki
yükselişin etkisi ile ise tam tersi bir
tablo ortaya çıkabilir.
Düşüşte dip görüldü
jP Morgan’ın raporunda petrol
fiyatlarında tünelin sonunda ışığın
göründüğü ve fiyatların dibe vurmuş
olabileceği belirtiliyor. Raporda, ham
petrol fiyatlarının dibe vurmuş
olabileceği ve bundan sonraki
hareketin yukarı yönlü olacağı
belirtiliyor. Normand, önümüzdeki
birkaç yılda fiyatların 100 dolar
civarına yaklaşmayacağını da
öngörüyor.
MART 2015
Pompaya yansımadı
Petrol fiyatlarındaki düşüş, yüksek
vergiler dolayısıyla akaryakıt
fiyatlarına yeterince yansımadı.
Türkiye’de benzine ödenen her 100
liranın 63 lirasının vergilerden
oluşması akaryakıtın ucuzlamasını
engelledi. Ancak petrol fiyatlarının 46
dolara kadar düşmesi cari açığın
gerilemesine önemli bir katkı sağladı.
Dış ticaret açığının yaklaşık yüzde
20’lik bölümünü oluşturan enerji
ithalatının Türkiye’ye faturası 56
milyar doları buluyor. Hükümet, bu
yıl ortalama petrol fiyatlarının 60
dolar seviyesinde kalması
durumunda cari açığın ciddi oranda
azalmasını bekliyordu. Ancak
hükümetin beklentileri boşa çıkacak.
Yılın ikinci ayında ham petrol fiyatları
yeniden 60 doları aşarak bu yöndeki
iyimser beklentilerin kabusa
dönebileceğini gösterdi.
www.vipistasyon.com.tr
9