VİP
İS AS ONgui e
T Y
d
GELİŞİM
Bağımlılık türleri ve nedenleri
ağımlılık deyince genelde
madde ve uyuşturucu gelir
aklımıza… Fakat çocukların ve
biz yetişkinlerin çok daha farklı
bağımlılıkları olabiliyor. Birey
bağımlılığından tutun da yeme içmeye
kadar aslında birçok şeye bağımlıyız. Peki
nasıl ve neden bağımlı oluyoruz,
bağımlılıklarımız karşısında yapmamız
gerekenler neler? Bu soruların yanıtını
Uzman Hipnoterapist ve Psikolog Gani
Eser’e sorduk. İşte Eser’in açıklamaları:
Bağımlı olma nedeni ya genlerimizden
ya da çocukken yaşadığımız bir olay, rol
model kabul ettiğimiz, sözüne önem
verdiğimiz birinin davranışından, ağzından
çıkan ya hiç çıkmayan sözcüklerden
kaynaklanır. Bağımlılıkların kaynağı
kendilerini bütün kılacak şeyleri kendi
dışlarında aramaları olduğundan,
bulduklarında saplanıp kalırlar.
B
Başta masum gibi görünebilir
Bağımlılar daha iyi hissetmek için bir
şey bulmaları, bir şey almaları,
kendilerine bir şey katmaları gerektiğini
hisseden insanlardır. Bazıları yemek yer,
bazıları narkotik maddeler ya da alkol
kullanır, bazıları sürekli estetik operasyon
geçirir, kimileri de diplomalarla,
sertifikalarla doldurur duvarlarını… Hep
bir şeyler eksiktir çünkü onlar için.
Başta masum gibi görünen bu durumu
zamanla bir saplantıya dönüştürürler.
Saplantılar, bağımlılıklar ve zorlayıcı
davranışlar sonunda bir çıkmaza dönüşür
ve hem bireyin hem yakınlarının yaşamını
kabusa çevirir.
Bireye bağımlılık…
Bazı durumlarda insanlar çok
incindikleri için yaşamlarının büyük bir
kısmını savunma pozisyonunda geçirir.
Çocukken duygusal yaralanmayla
sonuçlanan bir travma yaşayan birey dışa
kapanmayı, yalnız olmayı tercih edebilir.
Bunun sonucunda da duygusal şantaj
yoluyla diğerlerini manipüle etmeyi ve işe
yaradığını gördükçe de yaşamının bir
parçası haline getirmeyi alışkanlık haline
26
getirir.
Yetişkinlik çağlarına geldiklerinde birer
usta manipülatöre dönüşen bu insanlar
aslında ne yaptıklarının farkında
değildirler. Onların bağımlılığı maddeye
değil başka bir bireyedir.
yönelmesi için destek olmaktır.
Bağımlılıklarımızı kabullenmemiz tek
başına yeterli olmaz. Bu sadece
kendimize acımamıza ve eksikliklerimizi
tamamlama dürtümüzün de etkisiyle daha
da bağımlı hale gelmemize yol açar.
Yeme-içme bağımlılığı…
Anne-babaların dikkatine…
Kilo sorunlarıyla uğraşanlar ya genleri
nedeniyle şişmanlamaya müsaitlerdir ya
da yaşam deneyimlerinden edindikleri bir
şey buna neden olmuştur. Sonuçta bir
şeyler yiyerek eksik olanı gidermeye
çalışan bu insanlar bedenlerini sevmeyi,
o an oldukları halleriyle bütün ve tamam
olduklarını görmeyi öğrenmedikçe kilo
almaya devam edeceklerdir.
Çocuklarımıza sevgimizi gösterme
konusunda cimrilik yapmamız
ebeveynlerimizden öğrendiğimiz bir
tutum olabilir. Belki de hislerimizi ifade
etmekte güçlük çekiyor olabiliriz. Böyle
bir tutuma sahipseniz lütfen kör noktanızın
farkına varın ve bağımlı çocuklar
yetiştirmemek için her fırsatta sevginizi,
her başarılarında beğeninizi ifade edin.
Kendilerini tamam olarak gören
çocuklar başkalarına dayandıkları ilişkilere
ve kendilerini bütün olarak hissetmelerini
sağlayacaklarını düşündükleri kötü
alışkanlıklara kapılıp gitmezler.
Önemsemedikleri yeteneklerini
destekleyerek tutkularını bulmalarına
yardımcı olursanız dünyamızı daha güzel
kılacak ürünlerin, icatların ortaya
çıkmasına da aracılık etmiş olursunuz.
Madde bağımlısı olma yolundaki bir
gencin kırık dal parçalarından muhteşem
heykeller yaptığına tanık olabilirsiniz.
Beğenilerinizde cömert, eleştirilerinizde
cimri olmanız çocuklarınızın yaşamlarını
olumlu bir hale dönüştürebilir.
Yaklaşım tarzı…
Bağımlıların sorunu; olmadıkları bir şey
ya da birisi olmaya çalışmaktır. Bunun
yerine sadece olabileceklerine
yönlendirilebilirlerse, zaten oldukları şeyi
takdir etmeyi öğrenebilirlerse dönüşüm
başlayacaktır. Alkol bağımlılığıyla
mücadele programına katılıp bu programa
yoğunlaşan biri bu duruma örnek
gösterilebilir. Kısacası; yapıları gereği
bağımlı olmaya yatkın bireyleri yararlı
eylemlere yöneltmek en etkili yoldur.
Bu konuda ailelere ve yakınlara düşen
görev; bireyin bağımlılığı dışındaki ilgi
alanlarını keşfetmek ve o alanlara
MART 2015