VIEN THIEN March 2014 | Page 3

TIN TỨC VIÊN KIM CƯƠNG CỦA BÒ CẠP Nguồn: www.astro.cz Bức ảnh thiên văn mới từ Đài quan sát La Silla của ESO tại Chile cho chúng ta tấm hình tuyệt đẹp về cụm sao mở rất sáng Messier 7. Dễ dàng quan sát bằng mắt thường vì nằm gần đuôi của chòm Bò Cạp, đây là một trong những cụm sao nổi bật trên bầu trời đêm – trở thành đối tượng nghiên cứu thiên văn quan trọng. M essier 7, còn được biết đến với tên NGC 6475, là một cụm sao rực rỡ với khoảng 100 ngôi sao, cách Trái đất chúng ta chừng 800 năm ánh sáng. Cụm sao này nổi bật trên nền trăm ngàn ngôi sao mờ yếu. Messier 7 có độ tuổi khoảng 200 triệu năm. Nó là một cụm sao mở có độ tuổi trung bình điển hình, trải rộng vùng không gian khoảng 25 năm ánh sáng. Đến một thời điểm, những ngôi sao sáng nhất trong bức ảnh này – chiếm khoảng hơn một phần mười tổng số các ngôi sao trong cụm – sẽ bùm nổ rất dữ dội, một vụ nổ siêu tân tinh. Trong tương lai xa, các ngôi sao mờ nhạt còn lại, với số lượng rất lớn, sẽ từ từ trôi dạt ra ngoài cho đến khi chúng không còn nhìn thấy là một cụm sao nữa. Cụm sao mở như Messier 7 là nhóm các ngôi sao được hình thành gần như tại cùng một thời gian và địa điểm, từ các đám mây khí và bụi vũ trụ trong các thiên hà của chúng. Các nhóm ngôi sao này là đối tượng quan tâm đặc biệt với các nhà khoa học, bởi chúng có cùng độ tuổi và thành phần hóa học. Điều đặc biệt ấy đã khiến chúng trở nên rất hữu ích trong việc nghiên cứu cấu trúc và sự tiến hóa của các ngôi sao. Bản quyền: VIỄN THIÊN Một điểm đặc biệt trong bức hình này là mặc dù mật độ bảo phủ bởi các ngôi sao khá dày đặc, thì phần nền của bức ảnh lại không đồng nhất và có nhiều vệt đáng chú ý cấu tạo từ bụi. Điều đó nhiều khả năng có thể do một sự thẳng hàng ngẫu nhiên nào đó của cụm sao và các đám mây bụi . Vấn đề này khá thú vị cho việc nghiên cứu những vệt đen kể trên là tàn tích còn sót lại từ những đám mây bụi thưở ban đầu lúc các ngôi sao được hình thành, một khoảng thời gian từ lúc hình thành tồn tại cho tới hiện nay trong vòng đời của cụm sao, mà tương ứng thì Thiên hà Ngân Hà của chúng ta sẽ dùng để hoàn tất gần trọn vẹn một vòng xung quanh nó, với rất nhiều quá trình tái cấu trúc và sắp xếp lại các ngôi sao và bụi trong đó. Có thể kết luận rằng, đám bụi và khí ban đầu hình thành nên Messier 7, và chính đám sao này, đã có các hướng phát triển, di chuyển khác nhau trong quá khứ. Người đầu tiên khám phá ra cụm sao này là nhà toán học và thiên văn học Claudius Ptolemy, khoảng trước năm 130 sau Công Nguyên, ông đã mô tả nó như một “tinh vân nằm sát đuôi chòm Bò cạp”, một sự diễn tả chính xác, bằng mắt thường, nó hiện lên như một đốm sáng tỏa lấp lánh tuyệt đẹp trên nền rực rỡ của dải Ngân hà. Để vinh danh ông, Messier 7 đôi khi còn được gọi là cụm sao Ptolemy. Năm 1764, Charles Messier xếp nó vào vị trí thứ bảy trong danh mục Messier của mình. Không lâu sau, vào thế kỷ 19, John Herschel đã mô tả bề ngoài của nó khi nhìn qua một kính viễn vọng như một “cụm sao rải rác còn nguyên sơ” – một vẻ đẹp tinh khiết hoàn hảo. Nguồn: ESO 3