“ρυθμιστικό συμβούλιο συνεργασίας”. Θα αποτελείται
από μια δύσκολα ελέγξιμη ομάδα υπαλλήλων της Γενικής
Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των Ευρωπαϊκών
και Αμερικανικών εμπορικών αρχών καθώς και του
γραφείου Πληροφοριών και Ρυθμιστικών Υποθέσεων των
ΗΠΑ (OIRA)8
Αυτό το υπερεθνικό κρατικό όργανο δεν έχει ιστορικό
προηγούμενο και θα προσθέσει μια εντελώς νέα διάσταση
κι ένα νέο επίπεδο στη νομοθετική διαδικασία. Οι
υπάλληλοι αυτοί θα έχουν τεράστια δύναμη κι επιρροή,
καθώς θα μπορούν να υπερκεράσουν το δημοκρατικό
σύστημα λήψης αποφάσεων κυρίαρχων κρατών. Ένα σώμα
μάνατζερ και εκπροσώπων επιχειρήσεων από τις ΗΠΑ και
την Ε.Ε. θα μπορούν να αξιολογούν πώς οι προτεινόμενες
εθνικές νομοθεσίες μπορεί να επηρεάσουν τα εμπορικά
συμφέροντα, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να
καταργήσουν ή να μπλοκάρουν ρυθμίσεις ασφαλείας που
θα έπλητταν τα κέρδη τους. Κι όλα αυτά θα συμβαίνουν
πριν καν ένα νόμιμα δημοκρατικά εκλεγμένο σώμα όπως
ένα εθνικό ή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει την ευκαιρία
να εξετάσει τις εν λόγω προτάσεις.
Αυτό το πρόσθετο θεσμικό σώμα θ’ αποτελέσει ένα
επιπλέον δομικό μειονέκτημα στις ανίσχυρες ομάδες
που ήδη αγωνίζονται με την πολυπλοκότητα που
δημιουργείται από την αλληλεπίδραση εθνικής και
κοινοτικής νομοθεσίας και κανονισμών. Έτσι οι μεγάλες
εταιρείες και οι λομπίστες αποκτούν ένα ακόμη προνόμιο
όχι μόνο εξαιτίας των ευνοϊκών κανόνων του ρυθμιστικού
συμβουλίου συνεργασίας, αλλά και γιατί θα είναι σε
θέση να εκμεταλλευτούν πλήρως κονδύλια σε σχέση με
εκείνους που θα εργάζονται προς όφελος του δημόσιου
συμφέροντος.
3. Έλεγχος εμπορικών
επιπτώσεων: Κανένας κανόνας
που θα μπορούσε να είναι
επιζήμιος για τις επιχειρήσεις
Οι δύο πλευρές προβλέπουν διαδικασίες για την ανάλυση
των συνεπειών των νέων κανονιστικών ρυθμίσεων στο
εμπόριο: εκτιμήσεις επιπτώσεων στην ΕΕ και ανάλυση
κόστους/οφέλους στις ΗΠΑ. Θα συντάσσεται σχετική
έκθεση με τ’ αποτελέσματα του ελέγχου προκειμένου να
διασφαλίζεται ότι οι νομοθέτες δεν θα εγκρίνουν κάτι
8 Ο OIRA είναι μια φημισμένη αδιαφανής κυβερνητική υπηρεσία των
ΗΠΑ η λειτουργία της οποίας είναι να ελέγχει σχέδια κανονισμών
στις ΗΠΑ. Μια επικριτική έκθεση για τον OIRA μπορείτε
να διαβάσετε από τον αμερικανικό οργανισμό προστασίας
καταναλωτών Public Citizen: http://www.citizen.org/documents/
oira-delays-regulatory-reform-report.pdf
4
επιζήμιο για τα συμφέροντα των επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο
θα έχει τεράστιες επιπτώσεις για το δημόσιο συμφέρον,
καθώς πια επισήμως ιεραρχούνται υψηλότερα οι πιθανές
εμπορικές επιπτώσεις έναντι άλλων πολιτικών στόχων
απορρυθμίζοντας τους κανόνες εργατικής, κοινωνικής,
περιβαλλοντικής και καταναλωτικής προστασίας.
4. Έγκαιρη προειδοποίηση: Μην
προβείτε σε καμιά ενέργεια αν
δεν την έχετε συζητήσει πρώτα
με τα επιχειρηματικά λόμπι
Πριν ακόμα την κατάθεση μια πρότασης, ας πούμε από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα πρέπει να ενημερώνονται οι ΗΠΑ,
καθώς και το αντίστροφο. Κάτι τέτοιο δίνει τη δυνατότητα
διεθνούς και έντονης άσκησης πιέσεων σε περίπτωση
ας πούμε που η Ευρ. Επιτροπή επιθυμεί να νομοθετήσει
ενάντια σε κάποια επιχειρηματικά συμφέροντα. Επίσης
ανοίγει την πόρτα σε κάθε είδους προληπτική πίεση. Μέσω
του μηχανισμού για τον “Διακανονισμό Διαφορών μεταξύ
Επενδυτή και Κράτους” (investor-state dispute settlement
(ISDS) mechanism) δίνεται το δικαίωμα σε εταιρείες να
ενάγουν κυβερνήσεις για διαφυγόντ α κέρδη - πίεση που
θα μπορούσε ν’ αποτελέσει αποτελεσματικό μπλοκάρισμα
κάθε μελλοντικής σχετικής νομοθεσίας. Επίσης εκθέσεις
εξέτασης των συνεπειών στις εμπορικές και επενδυτικές
δραστηριότητες μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ στο πλαίσιο
των αντίστοιχων διαδικασιών -όπως αναφέρθηκε
παραπάνω- δίνει προφανώς το δικαίωμα στις εταιρείες
να μπορούν να τις χρησιμοποιούν εναντίων αυτών των
κυβερνήσεων σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης (ISDS).
5. Διαβουλεύσεις και Διαφάνεια:
Παραχώρηση δικαιώματος
άσκησης πίεσης στην ΕΕ
από εταιρείες των ΗΠΑ
Η επιχειρηματική κοινότητα των ΗΠΑ είναι απογοητευμένη
που δεν έχει την ίδια πρόσβαση στους φορείς λήψης
αποφάσεων στην ΕΕ όπως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Έτσι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνει έμφαση
στο θεσμό της “Διαφάνειας και των Διαβουλεύσεων”.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε τόσο να παγιώσει όσο και να
επεκτείνει την προνομιακή πρόσβαση των επιχειρήσεων
στους φορείς λήψης αποφάσεων στην ΕΕ. Όπως για
παράδειγμα η δυνατότητα που δίνεται να συμπεριληφθούν
περισσότερες αμερικανικές εταιρείες σε συμβουλευτικές
ομάδες της Επιτροπής.
TTIP: Οι συγκαλυμμένες επιθέσεις κατά της δημοκρατίας και του κανονισμού